تاثیر مشاجره والدین بر فرزند؛ مشاجره و دعوای والدین با فرزندان چه می کند؟

ستاره | سرویس روانشناسی – برخی از والدین زمانی که به مشاجره با یکدیگر می‌پردازند به تنها چیزی که فکر می‌کنند اثبات حرفشان بوده و آنچه که از آن غفلت می‌کنند حضور فرزندانی است که شاهد دعوای آنان می‌باشند و از این فضای ناامن ایجاد شده بسیار آسیب خواهند دید. در این مقاله به بررسی تاثیر مشاجره والدین بر فرزند پرداخته‌ایم.

 

مشاجره والدین و آسیب روانی فرزندان

وقایع دردناک کودکان را در برابر استرس بسیار آسیب‌پذیر می‌کند و سلامتی روان‌شان را به خطر می‌اندازد. تحقیقات اخیر نشان داده است که مشاجرات میان والدین به ویژه اختلافات لاینحل، حتی در صورت جدایی آنها از یکدیگر، در درازمدت در سلامت روانی و خوشبختی کودکان اثر می‌گذارد.

براساس تحقیقات، کودکانی که در معرض منازعات شدید، مداوم و طولانی مدت والدین خود قرار می‌گیرند، می‌توانند به افرادی تهاجمی، متخاصم و خشن بدل شوند. در مواقعی نیز تاثیر مشاجره والدین بر فرزند به صورت کاهش اعتماد به نفس، اضطراب و افسردگی بروز می‌کند که در بعضی از کودکان می‌تواند حتی تبدیل به روحیه خودکشی شود. علاوه بر این، عملکرد تحصیلی کودک در نتیجه مشاجرات والدین آسیب می‌بیند که همین امر بر پرورش مهارت‌های عاطفی و اجتماعی وی نیز اثر می‌گذارد.

دانشمندان معتقدند که کودکان در همه سنین تحت تاثیر نزاع‌های میان والدین قرار می‌گیرند و روابط میان والدین یکی از قویترین تاثیرات را در بهداشت روانی طولانی مدت، خوشبختی و شانس زندگی کودکان در آینده دارد. از سوی دیگر اگر فرزندان شاهد وقایع ناراحت کننده و به خصوص دعوای پدر و مادرشان باشند در طول زمان خوش بینی خود را در مورد جهان و توانایی‌های خود را برای به دست آوردن هماهنگی و عشق از دست می‌دهند.

 

 

تحقیقات نشان داده چیزهایی که والدین تجربه می‌کنند، بچه‌ها هم تجربه خواهند کرد. از اینرو، اگر والدین عصبانی و ناراحت باشند، این احساسات به سایر اعضای خانواده نیز سرایت خواهد کرد. فرزندان بخصوص در سنین پایین به امنیت روانی نیاز دارند و وظیفه تامین این نیاز بر دوش والدین است. کودک به محض بلند شدن صدای پدر و مادر احساس نگرانی و ناامنی می‌کند. والدین، نقطه امن و یگانه پناهگاه فرزندان هستند، بنابراین هنگام مشاجره، فرزندان نمی‌دانند به چه کسی پناه ببرند.

اگر دعوا و مشاجره بخشی از زندگی عادی پدر و مادر باشد، بچه‌ها همیشه منتظر بروز بحث و درگیری بین آنها خواهند بود. علاوه بر این رفتارهای حفاظت از خود بچه‌ها، برای جلوگیری از بروز این درگیری‌ها آنان را خسته می‌کند. این مسئله آنها را در موقعیتی بسیار دشوار قرار می‌دهد و مجبورشان می‌کند که نقش یک آدم بزرگ را بازی کنند، درحالیکه نه از نظر فیزیکی و نه شناختی به آن اندازه نرسیده‌اند. همچنین والدینی که زندگی باثباتی ندارند، زیاد مشاجره می‌کنند و قانون مشخصی برای تعاملاتشان ندارند در کنترل فرزندان نیز ناتوان خواهند بود. از آنجا که بچه‌ها والدینشان را الگوی خود می‌دانند و به آنها تکیه می‌کنند، دیدن آنها در حال دعوا و مشاجره برایشان ناراحت کننده و آسیب‌زا خواهد بود.

 

تاثیر مشاجره والدین بر فرزند خردسال

همه پدر و مادرها در حضور فرزند کوچکشان از هم عصبانی می‌شوند اما اگر شما بتوانید خود را طوری مدیریت کنید که تا زمان تنها شدن، فضا را آرام و منطقی نگه دارید فرزند خود را از برخورد با پیچیدگی‌های رابطه‌تان که هنوز توانایی درکشان را ندارد، حفظ کرده‌اید. کودکان خردسال نمی‌توانند درک کنند که ممکن است پدر و مادر با هم دعوا کنند اما هنوز یکدیگر را دوست داشته باشند. آنان نمی‌توانند درک کنند که مادر و پدرشان هنگام مشاجره هنوز می‌توانند کودکشان را نیز دوست داشته باشند و به شدت متزلزل خواهد شد.

با این حال اگر نتوانستید خود را کنترل کنید و دعوا کردید سریع دعوا را متوقف کرده و با گفتن این جمله به کودکتان حس اطمینان بدهید: متاسفم می‌دانم برایت سخت بود که جر و بحث کردیم ما زمانی که بحث می‌کنیم باز هم همدیگر را دوست داریم و هر دو تو را همیشه دوست خواهیم داشت.

 

 

تاثیر مشاجره والدین بر فرزند در طولانی مدت

الگوهای رفتاری ناسازگار در بچه‌ها زمانی شکل می‌گیرد که می‌خواهند خود را با دعواها و مشاجرات پدر و مادر وفق دهند. بچه‌ها ممکن است حساس و مضطرب شوند. این خصوصیات رفتاری می‌تواند تاثیر بسیار هنگفتی بر اعتماد به نفس، تصویر نفس و عزت نفس آنها داشته باشد. وقتی الگوهای احساسی منفی از زمان کودکی در آنها شکل گیرد، اصلاح و تغییر آنها بسیار دشوار شده و در زندگی آینده آنها خطرساز خواهد شد. اگر بچه‌ها بطور مداوم شاهد این دعواها باشند، به ویژه در محیط خانه، این رفتارها را تقلید کرده و در بازی با دوستانشان و در موقعیت‌های دیگر همانها را اجرا می‌کنند. بنابراین، روابط میان والدین نه تنها در نسل کودکان امروز بلکه در والدین فردا نیز تاثیرگذار است.

 

برای کاهش تاثیر مشاجره والدین بر فرزند چه باید کرد؟

• والدین باید در خلوت مشکلاتشان را حل کنند. حتی مشاجرات کوچک والدین هم به کودک آسیب می‌رساند. علائم و نشانه‌های پدیدار شدن دعوا و مشاجره را تشخیص دهید و آنرا به زمانی که بچه‌ها حضور نداشته باشند معوق کنید و بهتر است این مشاجرات در محلی به غیر از خانه انجام شود.
• بهتر است کودکان بیاموزند بزرگسالان هم درست مانند خودشان که ممکن است با همسالانشان دعوا کنند، گاهی مشاجره می‌کنند، اما این مشاجره به معنای جدا شدن پدر و مادر نیست. باید به فرزند توضیح داد که ممکن است ما با صدای بلند صحبت کنیم، اما یکدیگر را دوست داریم.
• اجازه بدهید فرزندتان درمورد مشاجره سوال کند. بچه‌ها ممکن است درمورد رابطه پدر و مادرشان دچار ترس و نگرانی شوند چون درواقع بحث و مشاجره شما را خوب نمی‌فهمند. از اینرو، باید به آنها فرصت دهید این نگرانی‌ها را به حداقل برسانند.
• با نشان دادن علاقه خود به همسرتان جلوی چشم بچه‌ها، مشاجراتتان را با محبتتان متوازن کنید.
• مهارت کنترل خشم و عصبانیت و راهکارهای پیشگیری از دعواهای زن و شوهری را بیاموزید.
• با مراجعه به مشاور خانواده، طریقه رفتار با همسرتان را اصلاح کنید.
• گاهی تاثیر مشاجره والدین بر فرزند از تاثیرات طلاق طولانی‌تر و عمیق‌تر است در این رابطه مقاله زیر را مطالعه کنید: