دعای عاقبت بخیر شدن از زبان حضرت یوسف (ع)

ستاره | سرویس مذهبی – شکی وجود ندارد که بهترین دعای انسان می تواند دعای عاقبت بخیر شدن باشد همانطور که دعای تمام انبیا و اولیای الهی نیز دعای عاقبت بخیر شدن بوده است.

 

دعای عاقبت بخیر شدن

برای عاقبت به خیر شدن این دعا را بخوانید:

«فاطِرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ أَنْتَ وَلِيِّي فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ تَوَفَّني‏ مُسْلِماً وَ أَلْحِقْني‏ بِالصَّالِحينَ»

(قسمتی از آیه ۱۰۱ سوره یوسف)

«ای آفریننده آسمانها و زمین! تو ولی و سرپرست من در دنیا و آخرت هستی، مرا مسلمان بمیران و به صالحان ملحق فرما»

 

دعای عاقبت بخیر شدن از زبان کیست؟

دعای عاقبت بخیر شدن از زبان حضرت یوسف است که در زمان مناجات با خدای خویش زمزمه می کرده است. حضرت یوسف این دعا را پس از رسیدن به پادشاهی و ملاقات پدرش حضرت یعقوب به زبان آورد و از خداوند طلب عاقبت بخیر شدن نمود.

 

تفسیر دعای عاقبت بخیر شدن حضرت یوسف (ع)

حضرت یوسف (ع) در حمد و ثنای پروردگار، نعمات الهی را در حق خود بر می شمارد و آنچنان غرق در حمد و سپاس پروردگار گشته که حضور سایرین را از یاد برده و تنها با خدای خود مناجات و گفتگو می کند و می گوید: …تو پدید آورنده آسمانها وزمینی و تو تنها ولی من در دنیا و آخرت هستی و من تحت ولایت تامه تو قرار دارم بدون آن که دارای هیچ گونه استقلالی در ذات و صفات و افعال خود باشم یا مالک نفع و ضرر یا مرگ و حیات و یا نشوری برای خود باشم و لازمه این ولایت آن است که مرا مسلمان بمیرانی و کمال بندگی بنده آن است که در همه اوامر مولایش مطیع و تسلیم او گردد و این امر، درخواست کمال مراتب ایمان است.

آن گاه فرمود: مرا به شایستگان ملحق نما. یعنی از پروردگار خود می خواهد که او را در زمره صالحان قرار دهد، چون خداوند بنده خود را صاحب اختیار آفریده، یوسف از خدا می خواهد که در اعمال اختیاری اش نیز تنها چیزی را انتخاب کند که رضای خدا در آن است و صالحان چنین افرادی هستند که رضای خدا رضای آنهاست.

یوسف ‏(ع) بعد از آن که در قبال رب العزة، مستغرق در مقام ذلت گردید و به ولایت او در دنیا و آخرت شهادت داد، اینک مانند یک برده و مملوک که در تحت ولایت مالک خویش است درخواست مى ‏کند که او را آن چنان قرار دهد که ولایت او بر وى در دنیا و آخرت مقتضى آن است و آن این است که وى را تسلیم در برابر خود کند، مادامى که در دنیا زنده است و در آخرت در زمره صالحین قرارش دهد، زیرا کمال بنده مملوک آن است که نسبت به صاحب و رب اش تسلیم باشد و مادامى که زنده است در برابر آنچه وى از او مى ‏خواهد سر تسلیم فرود آورد و در اعمال اختیاریه خود چیزى که مایه کراهت و نارضایتى او است از خود نشان ندهد و تا آنجا که مى ‏تواند و در اختیار اوست خود را چنان کند که براى قرب مولایش صالح و براى مواهب بزرگ او لایق باشد. برای همین یوسف از پروردگارش می خواهد که او را در دنیا مسلم و در آخرت در زمره صالحان قرار دهد، هم چنان که جد بزرگوارش ابراهیم را به چنین مواهبى اختصاص داده بود.

 

اسلام در دعای عاقبت بخیر شدن از چه نوعی است؟

این اسلامى که یوسف درخواست کرد بالاترین درجات اسلام و عالى ‏ترین مراتب آن است و آن عبارت است از تسلیم محض بودن براى خداى سبحان به اینکه بنده براى خود و براى آثار وجودى خود هیچ استقلالى نبیند و در نتیجه هیچ چیز (چه خودش و چه صفات و اعمالش) او را از پروردگارش مشغول نسازد. این معنا وقتى به خدا نسبت داده شود (و عرض شود که خدایا تو مرا مسلم قرار ده) معنایش این است که خداوند بنده‏اش را خالص براى خود قرار دهد.

این دعای حضرت یوسف در واقع همان دعای جدش حضرت ابراهیم (ع) است که از خداوند درخواست کرده بود و مراد از صالحین پیامبر اسلام (ص) و اهل بیت گرامی آن جناب هستند.

 

معنای درخواست حضرت یوسف (ع) در دعای عاقبت بخیر شدن

معناى درخواست (مرا مسلم بمیران) این است که «خدایا اخلاص و اسلام مرا مادامى که زنده‏ام برایم باقى بدار» و به عبارت دیگر این است که تا زنده است مسلم زندگى کند، تا در نتیجه دم مرگ هم مسلم بمیرد، و این کنایه است از اینکه خداوند او را تا دم مرگ بر اسلام پایدار بدارد، نه اینکه معنایش این باشد که دم مرگ مسلم باشم، هر چند در زندگى مسلم نبودم، و نه اینکه درخواست مرگ باشد و معنایش این باشد بارالها الآن که داراى اسلام هستم مرا بمیران.

 

نکات طلایی دعای عاقبت بخیر شدن

۱- تفکر ابراهیم در ذریه و فرزندان او جلوه‏گرى مى ‏کند؛ ابراهیم گفت: «اَسلمت لربّ العالمین»؛ «من تسلیم پروردگار عالمیان هستم»، سپس نوه او یعقوب به فرزندانش سفارش مى ‏کند که با ایمان از دنیا بروید: «لاتموتنّ الاّ و انتم مسلمون» و در اینجا فرزند یعقوب نیز مرگ در حال تسلیم را از خدا مى‏ خواهد: (توفّنى مسلماً).

۲- به هر حال ابراهیم‏ (ع) از صالحین است؛ «انّه فى الآخرة لمن الصّالحین» و یوسف‏ (ع) مى ‏خواهد به او ملحق شود: (الحقنى بالصّالحین)

۳- در هر موقعیت و حالى، خود را به خداوند بسپارید. (انت ولىّ فى الدنیا والاخرة)

۴- قدرت و حکومت و سیاست، زمینه خروج از دین است، مگر اینکه خداوند لطف کند. (توفّنى مسلماً)

۵- بندگان خدا در اوج عزت و قدرت به یاد مرگ و قیامت و سرانجام کار خود هستند. (توفّنى مسلماً و الحقنى بالصالحین)

۶- عظمت خداوند تنها به خاطر نعمت‏هایى که به ما ارزانى داشته نیست، بلکه او به وجود آورنده کل هستى است. (فاطر السموات و الارض)

۷- افتخار یوسف آن نیست که حاکم بر مردم است، افتخارش آن است که خداوند حاکم بر اوست. (انت ولىّ فى الدنیا و الاخرة)

۸- عاقبت بخیر شدن و پایدارى در کار خیر، مهمتر از شروع آن است. انبیا براى حسن عاقبت دعا مى ‏کردند؛ (توفّنى مسلماً)

۹- در هر دعایی اوّل از نعمت‏ هاى الهى یاد کنید. (ربّ قد آتیتنى) و بعد درخواست خود را مطرح نمایید. (توفّنى مسلماً)

۱۰- چون به قدرت رسیدید، مناجات با خدا را از یاد نبرید. (ربّ قد آتیتنى…)

۱۱- حضرت یوسف‏ (ع) در شور انگیزترین لحظات متوجه خدا شده و با او مناجات مى‏ کند. (ربّ قد آتیتنى…)

۱۲- در دعاها و مناجات‏ها تنها به فکر دنیا و مسائل مادى نباشید. (فى‏ الدنیا و الاخرة)

۱۳- قدرت انسان ناچیز اما حکومت خداوند بر همه هستى است. (فاطر السموات و الارض)

۱۴- به ایمان فعلى خود مغرور نشویم، حفظ ایمان تا آخر مهم است. (توفّنى مسلماً)

۱۵- نهایت ایمان، تسلیم در برابر خداوند است. (توفّنى مسلماً)

۱۶- عاقبت بخیر شدن، بهترین نعمتى است که خداوند به بندگانش عطا مى‏ کند. (توفّنى مسلماً)

۱۷- هیچ پادشاهى تا ابد نمى‏ماند. (توفّنى مسلماً)

۱۸- با ایمان مردن و در زمره صالحان قرار گرفتن، آرزوى پاکان است. (توفّنى مسلماً و الحقنى بالصالحین)

۱۹- انسان‏هاى وارسته حکومت را براى خدمت و صلاح مى ‏خواهند. (الحقنى بالصالحین)

۲۰- صالحان داراى بالاترین مقام در آخرت هستند و یوسف آرزوى ملحق شدن به آنان را دارد. (الحقنى بالصالحین)

 

عاقبت بخیر شدن در آیات قرآن

در آیات ۱۹ تا ۲۲ سوره رعد نیز به عاقبت بخیر شدن مومنان اشاره شده است:

«أَ فَمَنْ يَعْلَمُ أَنَّما أُنْزِلَ إِلَيْکَ مِنْ رَبِّکَ الْحَقُّ کَمَنْ هُوَ أَعْمي‏ إِنَّما يَتَذَکَّرُ أُولُوا الْأَلْبابِ»

«آیا کسی که می داند آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده حق است، همانند کسی است که نابیناست؟! تنها صاحبان اندیشه متذکّر می شوند»

«الَّذينَ يُوفُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَ لا يَنْقُضُونَ الْميثاقَ»

«آنها که به عهد الهی وفا می کنند و پیمان را نمی شکنند»

«وَ الَّذينَ يَصِلُونَ ما أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَ يَخافُونَ سُوءَ الْحِسابِ»

«و آنها که پیوندهایی را که خدا دستور به برقراری آن داده، برقرار میدارند و از پروردگارشان می ترسند و از بدی حساب (روز قیامت) بیم دارند»

«وَ الَّذينَ صَبَرُوا ابْتِغاءَ وَجْهِ رَبِّهِمْ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ أَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْناهُمْ سِرًّا وَ عَلانِيَةً وَ يَدْرَؤُنَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ أُولئِکَ لَهُمْ عُقْبَي الدَّارِ»

«و آنها که به خاطر ذات (پاک) پروردگارشان شکیبایی می کنند و نماز را برپا می دارند و از آنچه به آنها روزی داده ایم، در پنهان و آشکار، انفاق می کنند و با حسنات، سیئات را از میان می برند پایان نیک سرای دیگر، از آن آنهاست»

 

منبع: مرا زیبا بخوان (ربناهای قرآنی)