نویسنده: مجله ستاره
بروزرسانی: 11 اردیبهشت 1401
ستاره | سرویس مذهبی – خرچنگ ها (Crab) از جمله آبزیانی هستند جزو سخت پوستان به حساب می آیند که روی بدن آن ها را پوسته ای سخت پوشانده است. از نظر فقهای دین اسلام خوردن گوشت خرچنگ توصیه نمی شود و هیچ اختلاف نظری در این خصوص وجود ندارد.
حکم خوردن خرچنگ در روایات
امام موسی کاظم (ع) درباره حرام بودن گوشت خرچنگ می فرمایند:
«خوردن جرّی (نوعی ماهی) و لاک پشت و خرچنگ حرام است.»
حکم خوردن خرچنگ از نظر امام خمینی
از نظر امام خمینی در میان حیوانات دریایی فقط ماهى و برخی از پرنده‌ها حلال گوشت هستند و غیر از آنها سایر حیوانات دریایی حرام گوشت می باشند؛ حتى اگر حیوانى باشد که نظیر حلال گوشت آن در خشکى وجود داشته باشد مانند گاو دریایی، بنابر اقوا.
از انواع ماهى‌ها فقط آن هایی که ذاتا داراى فلس و قشر هستند حلال می باشند حتی اگر فلس آن ها باقى نمانده باشد و یا به علت عارضه اى از بین رفته باشد.
گرچه در مکتوبات فتوایی منتشر شده از امام خمینی نسبت به حکم خوردن خرچنگ اظهار نظر صریح دیده نمی‌شود، لیکن با وجود تصریح ایشان به انحصار حیوانات دریایی حلال گوست در ماهی فلس‌دار و بعضی از پرنده‌ها و حرام بودن بقیه، حرام بودن خرچنگ در نظر ایشان ظاهر است و محل تردید نمی‌باشد.
خوردن خرچنگ چه حکمی دارد؟
- در زمینه حرام بودن گوشت خرچنگ بین مراجع عظام تقلید هیچ اختلافی نیست و تمام مراجع تقلید خوردن آن را حرام می دانند.
آیت الله خامنه ای:
- خوردن خرچنگ و قورباغه و گوشت نهنگ حلال نیست. از حیوانات دریایى فقط ماهى فلس دار و میگو حلال اند. فروش آن دسته از مواد غذايى كه خوردن آن حرام مى‌باشد باطل است و پول و درآمد حاصل از آنها نيز حرام مى‌باشد هر چند خريدار آنها را حلال بداند.
آیت الله مکارم شیرازی:
- خرچنگ و لاك پشت حرام گوشت هستند ولى خوردن میگو اشكالى ندارد. فروختن آن به غیر مسلمین اشکالى ندارد. همچنین خوردن گوشت خرچنگ دریایی و گوشت کوسه ماهی برای دارو و درمان جایز نیست مگر اینکه به تشخیص پزشک حاذق متدین راه منحصر درمان باشد.
آیت الله صافی گلپایگانی:
- خوردن خرچنگ جائز نیست و فروختن آن نیز براى خوردن جائز نیست. چنانچه خرچنگ منفعت محللّه داشته باشد از قبیل خوراك طیور و غیره، فروختن آن براى این جهت اشكال ندارد.
آیت الله سیستانی:
- خوردن خرچنگ حرام است ولی خرید و فروش چون منفعتی غیر از خوردن دارد اشکال ندارد.
آیت الله بهجت:
- خرید و فروش و خوردن دلفین یا شیر دریایى، خرچنگ و به طور كلى حیوانات دریایى، غیر از مواردى كه تصریح به حلیّت آن شده، مانند ماهى بدون فلس، جایز نیست.
آیت الله فاضل لنکرانی:
- از حیوانات دریائى، فقط ماهى فلس دار حلال است و همچنین بعضى از اقسام ماهیان كه فقط در كنار گوشش فلس نمایان و ظاهر است حلال مى باشد، ولى ماهى بى فلس حرام است، چنانچه سایر حیوانات آبى از قبیل نهنگ و خرچنگ و قورباغه و امثال اینها نیز حرام مى باشند.
آیت الله تبریزی:
- خوردن خرچنگ حرام است. اگر به کفار به شکل صوری بفروشند و قصد استنقاذ نسبت به آن داشته باشند مانعی ندارد.
آیت الله مجتبی تهرانی:
- خوردن خرچنگ حرام است.
آیت الله هادوی تهرانی:
- در تعابیر فقها، معیار (و ملاکی) برای حلیت گوشت آبزیان بیان شده است. (به طور کلی) گوشت حیوانات دریایی (حرام است) و خورده نمی‌شود، مگر ماهی هایی که پولک (فلس) داشته باشند و خرچنگ از چنین ویژگی برخوردار نیست، (پس طبق این معیار، خوردن خرچنگ حرام است).
