نویسنده: اکرم ادیبی
بروزرسانی: 15 آذر 1402تعبیر و تفسیر این غزل در فال حافظ شما
درونت چیز دیگری می‌گوید و ظاهر روی‌ات چیز دیگری. خوبی‌ها و هنرهایت را پنهان کرده‌ای. همه فکر می‌کنند انسانی متکبر و مغرور هستی اما برعکس به عهدهایی که بسته‌ای عمل می‌کنی. یاران و همنشینانت را دوست داری. چشم‌هایت را باز کن و اطرافیانت را با دیده بصیرت بنگر تا گول ظاهر کسی را مخوری. راه رهایی تو عشق است. به زودی از بند اسارت رها می‌شوی و به عافیت کامل می‌رسی؛ در این زمان کینه و کدورت‌ها را دور بریز و دلت را پاک کن.
غزل شماره ۴۰۳ حافظ با صدای علی موسوی گرمارودی
متن غزل شماره ۴۰۳ حافظ
شراب لعل کش و روی مه جبینان بین
خلاف مذهب آنان جمال اینان بین
به زیر دلق ملمع کمندها دارند
درازدستی این کوته آستینان بین
به خرمن دو جهان سر فرو نمی‌آرند
دماغ و کبر گدایان و خوشه چینان بین
بهای نیم کرشمه هزار جان طلبند
نیاز اهل دل و ناز نازنینان بین
حقوق صحبت ما را به باد داد و برفت
وفای صحبت یاران و همنشینان بین
اسیر عشق شدن چاره خلاص من است
ضمیر عاقبت اندیش پیش بینان بین
کدورت از دل حافظ ببرد صحبت دوست
صفای همت پاکان و پاکدینان بین
معنی و تفسیر غزل شماره ۴۰۳ حافظ
شراب لعل کش و روی مه جبینان بین
خلاف مذهب آنان جمال اینان بین
شراب سرخ بنوش و به چهره ماهرویان بنگر و بر خلاف راه و روش تیره صوفیان ریاکار چهره اینان را تماشا کن.
به زیر دلق ملمع کمندها دارند
درازدستی این کوته آستینان بین
صوفیان ریاکار در زیر خرقه وصله‌دار و آستین کوتاه خود، دام و بند‌ها نهفته‌اند. تجاوز و دست‌اندازی این آستین‌کوتاهان را مشاهده کن. همچنین به بیت آخر از غزل شماره ۴۳۴ حافظ: ای دل مباش یک دم خالی ز عشق و مستی مراجعه کنید.
به خرمن دو جهان سر فرو نمی‌آرند
دماغ و کبر گدایان و خوشه‌چینان بین
اندیشه‌های غرور‌آمیز و تفرعن این صوفیان گداصفت و خوشه‌چینان خرمن محصول دیگران را بنگر که از فرط تکبر در پیش تمام نعمت‌های دنیا و آخرت، سر تسلیم فرود نمی‌آورند.
بهای نیم کرشمه هزار جان طلبند
نیاز اهل دل و ناز نازنینان بین
برای اندک عشوه‌ای خواهان هزار جان هستند، نیاز صاحبدلان و ناز نازپروردگان را تماشا کن.
حقوق صحبت ما را به باد داد و برفت
وفای صحبت یاران و همنشینان بین
حق دوستی و وفاداری را از بین برد و رفت، وفاداری یاران و حریفان را در عالم دوستی ببین.
اسیر عشق شدن چاره خلاص من است
ضمیر عاقبت‌اندیش پیش‌بینان بین
راه رستگاری من در این است که اسیر چنگال عشق شوم، اندیشه درونی روشنفکران پایان‌نگر را بنگر.
کدورت از دل حافظ ببرد صحبت دوست
صفای همت پاکان و پاکدینان بین
منبع: شرح جلالی بر حافظ با تصرف و تلخیص.
بدون نام
گره ز ابروی مشکین نمی‌گشاید یار
نیاز اهل دل و ناز نازنینان بین
حدیث عهد محبّت ز کس نمی‌شنوم
وفای صحبت یاران و همنشینان بین