غزل شماره ۴۰۳ حافظ: شراب لعل کش و روی مه جبینان بین

غزل شماره ۴۰۳ حافظ یکی از غزل‌هایی است که شاعر در ایام جوانی و در مخالفت با صوفیان ریاکار و ازرق‌پوشان سروده است. حافظ می‌گوید شراب قرمز را سربکش و رخساره ماهرویان را نگاه کن؛ برخلاف شیوه و آیین صوفیان سخت‌گیر به چهره زیبای شاهدان بنگر. این متظاهران در زیر خرقه کهنه، اسباب نیرنگ‌بازی دارند و به حقوق مردم تجاوز می‌کنند.

تعبیر و تفسیر این غزل در فال حافظ شما

درونت چیز دیگری می‌گوید و ظاهر روی‌ات چیز دیگری. خوبی‌ها و هنرهایت را پنهان کرده‌ای. همه فکر می‌کنند انسانی متکبر و مغرور هستی اما برعکس به عهدهایی که بسته‌ای عمل می‌کنی. یاران و همنشینانت را دوست داری. چشم‌هایت را باز کن و اطرافیانت را با دیده بصیرت بنگر تا گول ظاهر کسی را مخوری. راه رهایی تو عشق است. به زودی از بند اسارت رها می‌شوی و به عافیت کامل می‌رسی؛ در این زمان کینه و کدورت‌ها را دور بریز و دلت را پاک کن.    

 

غزل شماره ۴۰۳ حافظ با صدای علی موسوی گرمارودی

 

متن غزل شماره ۴۰۳ حافظ

شراب لعل کش و روی مه جبینان بین
خلاف مذهب آنان جمال اینان بین
به زیر دلق ملمع کمندها دارند
درازدستی این کوته آستینان بین
به خرمن دو جهان سر فرو نمی‌آرند
دماغ و کبر گدایان و خوشه چینان بین
بهای نیم کرشمه هزار جان طلبند
نیاز اهل دل و ناز نازنینان بین
حقوق صحبت ما را به باد داد و برفت
وفای صحبت یاران و همنشینان بین
اسیر عشق شدن چاره خلاص من است
ضمیر عاقبت اندیش پیش بینان بین
کدورت از دل حافظ ببرد صحبت دوست
صفای همت پاکان و پاکدینان بین

 

غزل شماره ۴۰۳ حافظ
غزل شماره ۴۰۳ حافظ

معنی و تفسیر غزل شماره ۴۰۳ حافظ

بیت اول

شراب لعل کش و روی مه جبینان بین
خلاف مذهب آنان جمال اینان بین

شراب سرخ بنوش و به چهره ماهرویان بنگر و بر خلاف راه و روش تیره صوفیان ریاکار چهره اینان را تماشا کن.

 

✦✦✦✦

 

بیت دوم

به زیر دلق ملمع کمند‌ها دارند
درازدستی این کوته آستینان بین

صوفیان ریاکار در زیر خرقه وصله‌دار و آستین کوتاه خود، دام و بند‌ها نهفته‌اند. تجاوز و دست‌اندازی این آستین‌کوتاهان را مشاهده کن. همچنین به بیت آخر از غزل شماره ۴۳۴ حافظ: ای دل مباش یک دم خالی ز عشق و مستی مراجعه کنید.

 

✦✦✦✦

 

بیت سوم

به خرمن دو جهان سر فرو نمی‌آرند
دماغ و کبر گدایان و خوشه‌چینان بین

اندیشه‌های غرور‌آمیز و تفرعن این صوفیان گداصفت و خوشه‌چینان خرمن محصول دیگران را بنگر که از فرط تکبر در پیش تمام نعمت‌های دنیا و آخرت، سر تسلیم فرود نمی‌آورند.

 

✦✦✦✦

 

بیت چهارم

بهای نیم کرشمه هزار جان طلبند
نیاز اهل دل و ناز نازنینان بین

برای اندک عشوه‌ای خواهان هزار جان هستند، نیاز صاحبدلان و ناز نازپروردگان را تماشا کن.

 

✦✦✦✦

 

بیت پنجم

حقوق صحبت ما را به باد داد و برفت
وفای صحبت یاران و همنشینان بین

حق دوستی و وفاداری را از بین برد و رفت، وفاداری یاران و حریفان را در عالم دوستی ببین.

 

✦✦✦✦

 

بیت ششم

اسیر عشق شدن چاره خلاص من است
ضمیر عاقبت‌اندیش پیش‌بینان بین

راه رستگاری من در این است که اسیر چنگال عشق شوم، اندیشه درونی روشنفکران پایان‌نگر را بنگر.

 

✦✦✦✦

 

بیت هفتم

کدورت از دل حافظ ببرد صحبت دوست
صفای همت پاکان و پاکدینان بین

مصاحبت دوست، تیرگی‌ها را از دل حافظ زدود، پاکی نیت پاک‌سرشتان و نیک‌اعتقادان را ببین.

 

منبع: شرح جلالی بر حافظ با تصرف و تلخیص.

یادتون نره این مقاله رو به اشتراک بگذارید.
مطالب مرتبط

  • بدون نام

    گره ز ابروی مشکین نمی‌گشاید یار
    نیاز اهل دل و ناز نازنینان بین

    حدیث عهد محبّت ز کس نمی‌شنوم
    وفای صحبت یاران و همنشینان بین

نظر خود را بنویسید