غزل شماره ۳۷۲ حافظ: بگذار تا ز شارع میخانه بگذریم

معنی و تفسیر غزل شماره ۳۷۲ حافظ

بگذار تا ز شارع میخانه بگذریم
کز بهر جرعه‌ای همه محتاج این دریم

اجازه بده تا از شاهراهی که به میخانه می‌رسد بگذریم، زیرا برای نوشیدن اندکی شراب همگی به این درگاه نیازمند هستیم.

روز نخست چون دم رندی زدیم و عشق
شرط آن بود که جز ره آن شیوه نسپریم

وقتی از روز ابتدای آفرینش طرفدار عشق و رندی بودیم، چنین ایجاب می‌کند که به‌جز راه عشق و رندی به راه دیگری قدم ننهیم.

جایی که تخت و مسند جم می‌رود به باد
گر غم خوریم خوش نبود به که می‌ خوریم

در این دنیا که تخت و پایگاه جمشید بازیچه دست باد است، شایسته نیست که غصه بخوریم، بهتر آن است که شراب بنوشیم.

تا بو که دست در کمر او توان زدن
در خون دل نشسته چو یاقوت احمریم

در آرزوی اینکه بتوانیم دست خود را دور کمر او حلقه کنیم مانند یاقوت قرمز خونین دل و در رنج هستیم.

واعظ مکن نصیحت شوریدگان که ما
با خاک کوی دوست به فردوس ننگریم‌

ای اندرزگو، ما شیدایان را نصیحت مکن که ما تا خاک کوی دوست هست به بهشت توجه نمی‌کنیم.

چون صوفیان به حالت و رقصند مقتدا
ما نیز هم به شعبده دستی برآوریم

اکنون که صوفیان پیشوا و سرمشق وجد و سماع شدند، ما نیز به ناچار و از روی تقلید و فریبکاری دستی می‌جنبانیم.

از جرعه تو خاک زمین دُر و لعل یافت
بیچاره ما که پیش تو از خاک کمتریم

زمین از اندک شرابی که تو بر آن ریختی به مروارید و سنگ قیمتی دسترسی پیدا کرد، ما مستمند هستیم که پیش تو ارزش خاک را هم نداریم.

حافظ چو ره به کنگره کاخ وصل نیست
با خاک آستانه این در به سر بریم‌