غزل شماره ۳۲۲ حافظ: خیال نقش تو در کارگاه دیده کشیدم

معنی و تفسیر غزل شماره ۳۲۲ حافظ

خیال نقش تو در کارگاه دیده کشیدم
به صورت تو نگاری ندیدم و نشنیدم

در کارخانه چشم، تصویر روی تو را نقاشی و مجسم کردم. نقش و نگاری به زیبایی نقش چهره تو نه دیده و نه شنیده‌ام.

اگر چه در طلبت هم‌عنان باد شمالم
به گرد سرو خرامان قامتت نرسیدم

هرچند برای رسیدن به تو پا به پا و همراه باد شمال در تکاپو هستم، حتی به گَردِ راهِ سرو قامت تو که با ناز و تکبر راه می‌رود، هم نرسیدم.

امید در شب زلفت به روز عمر نبستم
طمع به دور دهانت ز کام دل ببریدم

در دل شب سیاه زلف تو به روشنایی روز عمر خود دل نبستم یعنی از عمرم دل برداشتم. از میان آرزو‌های دل، طمع بوسه از لب هایت را محو کردم.

به شوق چشمه نوشت چه قطره‌ها که فشاندم
ز لعل باده‌فروشت چه عشوه‌ها که خریدم

در اشتیاق رسیدن به چشمه آب حیات لب‌هایت اشک بسیار ریختم و از لب‌های میگونت ناز و کرشمه‌های بسیار خریدم.

ز غمزه بر دل ریشم چه تیر‌ها که گشادی
ز غصه بر سر کویت چه بار‌ها که کشیدم

با ناز و کرشمه چشمت چه تیر‌هایی که به سوی دل مجروح من رها کردی و چه بار و فشار اندوهی که بر سر کوی تو تحمل کردم.

ز کوی یار بیار‌ ای نسیم صبح غباری
که بوی خون دل ریش از آن تراب شنیدم‌

ای نسیم سحری، غباری از خاک کوی یار به سوی من آور که از آن خاک اثر و بوی خون دل‌های مجروح را حس کردم.

گناه چشم سیاه تو بود و گردن دلخواه
که من چو آهوی وحشی ز آدمی برمیدم

این گناه از جانب چشم‌های سیاه و گردن زیبای دلپسند تو بود که مانند یک آهوی وحشی از مردمان رمیده و دوری جستم.

چو غنچه بر سرم از کوی او گذشت نسیمی
که پرده بر دل خونین به بوی او بدریدم

از کوی و محله او نسیمی وزید و بر من گذشت؛ بدین سبب مانند غنچه، پرده دل خونین خود را از هم دریدم.

به خاک پای تو سوگند و نور دیده حافظ
که بی رخ تو فروغ از چراغ دیده ندیدم