غزل شماره ۲۵۹ حافظ: منم که دیده به دیدار دوست کردم باز

معنی و تفسیر غزل شماره ۲۵۹ حافظ

منم که دیده به دیدار دوست کردم باز
چه شکر گویمت‌ ای کارساز بنده نواز

این منم که چشمم بر روی دوست باز شده است،‌ ای پروردگار سامان‌دهنده امور و نوازنده بندگان، چگونه شکر و سپاس تو را به‌جای آورم؟

نیازمند بلا گو رخ از غبار مشوی
که کیمیای مراد است خاک کوی نیاز

به عاشق بلاکش بگو که گرد و خاک چهره خود را نزداید، زیرا که خاک گدایی در کوی معشوق مانند اکسیری است که مس را طلا کرده و سبب برآمدن حاجت می‌شود.

ز مشکلات طریقت عنان متاب‌ ای دل
که مرد راه نیندیشد از نشیب و فراز‌

ای دل من، از سختی و مشقات سلوک، رو و راه خود را بر مگردان، زیرا سالک واقعی از پستی و بلندی راه نمی‌هراسد.

طهارت ار نه به خون جگر کند عاشق
به قول مفتی عشقش درست نیست نماز

اگر عاشق با خون دل وضو نگیرد، طبق گفته فتوادهنده عشق، نماز او صحیح نیست.

در این مقام مجازی به جز پیاله مگیر
در این سراچه بازیچه غیر عشق مباز

در جایگاه عاریه دنیا، غیر از باده‌نوشی به کار دیگری مپرداز و در این خانه کوچک لهو و لعب، به‌جز عشقبازی کاری مکن.

به نیم بوسه دعایی بخر ز اهل دلی
که کید دشمنت از جان و جسم دارد باز

با بوسه‌ای مختصر که به اهل دل و شیفتگان خود می‌دهی، دعای خیر آن‌ها را خریدار شو تا دعایشان، جسم و جان تو را از مکر دشمن دور سازد.

فکند زمزمه عشق در حجاز و عراق
نوای بانگ غزل‌های حافظ از شیراز

بازتاب آهنگ غزل‌های حافظ که در شیراز بر سر زبان‌هاست؛ جهان را پر کرده تا جایی که در اهالی حجاز و عراق نیز شور عشق افکنده است.

منبع: شرح جلالی بر حافظ با تصرف و تلخیص.