غزل شماره ۱۷۴ حافظ: مژده ای دل که دگر باد صبا بازآمد

معنی و تفسیر غزل شماره ۱۷۴ حافظ

مژده‌ ای دل که دگر باد صبا بازآمد
هدهد خوش خبر از طرف سبا بازآمد‌

ای دل، برایت خبری خوش آوردم اینکه بار دیگر نسیم صبا وزید و هدهد خوش خبر از جانب کشور سبا برگشت. این بیت به هدهد پیک حضرت سلیمان اشاره دارد که از طرف ملکه سبا برای سلیمان خبر خوش آورد.

برکش‌ ای مرغ سحر نغمه داوودی باز
که سلیمان گل از باد هوا بازآمد‌

ای بلبل، دوباره آواز خوش داوودی را از سینه بیرون بده، چراکه گل سرخ همانند حضرت سلیمان با باد هوا بازگشت.

عارفی کو که کند فهم زبان سوسن
تا بپرسد که چرا رفت و چرا بازآمد

آگاه‌دل و دانایی کجاست که زبان سوسن را بفهمد و از راز او آگاه شود که چرا سال پیش پژمرد و چرا امسال دوباره سر از خاک برآورد. گل سوسن در ادبیات به خاموش بودن و سخن نگفتن معروف است.

مردمی کرد و کرم لطف خداداد به من
کان بت ماه رخ از راه وفا بازآمد

به دلیل اینکه بخت خداداده با من به بخشندگی و جوانمردی رفتار کرد، آن محبوب زیبارو بار دیگر با من بر سر مهر و وفاداری آمد.

لاله بوی می‌ نوشین بشنید از دم صبح
داغ دل بود به امید دوا بازآمد

لاله از وزش نسیم سحری بوی شراب خوشگوار را شنید و چون دلش داغدیده بود به امید اینکه دارویی برای درد دل خود بیاید بار دیگر شکوفا شد و بازگشت.

چشم من در ره این قافله راه بماند
تا به گوش دلم آواز درا بازآمد

آنقدر چشم من در انتظار این قافله در کنار راه به حالت منتظر ایستاد تا اینکه صدای زنگ کاروان به گوش دلم رسید.

گر چه حافظ در رنجش زد و پیمان بشکست
لطف او بین که به لطف از در ما بازآمد

هرچند حافظ رنجیدگی خاطر را دستاویز قرار داد و عهد و پیمان خود را شکست، محبت و مهربانی محبوب را ببین که با صلح و آشتی به سوی حافظ باز گشت