ستاره | سرویس مذهبی – شب بیست و سوم ماه رمضان از دو شب قدر گذشته فضیلت بیشتری دارد. اين شب شب جهنى است؛ يعنى شبى است كه دعاها در آن اجابت می شود. در اين شب تمام كارها بر پايه حكمت الهى مقدر می شود.
اعمال شب بیست و سوم ماه رمضان
براى اين شب غير از اعمال مشترک شب قدر چند عمل ديگر ذکر شده است:
تلاوت قرآن در شب بیست و سوم ماه رمضان
- سوره های «عنكبوت» و «روم» را در این شب بخوانید زیرا امام صادق (ع) سوگند ياد كردند كه خواننده اين دو سوره در اين شب اهل بهشت خواهد بود.
- خواندن سوره «دخان» نیز در اینش ب توصیه شده است.
- یکی از اعمال شب بیست و سوم ماه رمضان خواندن هزار مرتبه سوره «قدر» است.
دعاهای شب بیست و سوم ماه رمضان
- محمد بن عيسى به سند خود از ائمه (ع) روايت كرده كه فرمودند: در شب بيست و سوم ماه رمضان اين دعا را بارها در حال سجود و قيام و قعود بخوان؛ بعد از ستايش پروردگار و فرستادن صلوات بر پيامبر (ص) بگو:
اَللهمَّ کُن لولیَّک الحُجةِ بنِ الحَسَنِ صَلَواتُکَ عَلَیهِ و عَلی ابائهِ فی هذهِ السّاعةِ، و فی کُلّ ساعَة وَلیّا و حافظاً وقائِداً وَ ناصِراً وَ دَلیلاً وَ عَیناً حَتّی تُسکِنَهُ اَرضَکَ طَوعاً و تُمَتّعَهُ فیها طَویلاً.
- بگو:
یا رَبَّ لَیلَةِ الْقَدْرِ وَجاعِلَها خَیراً مِنْ اَلْفِ شَهْرٍ وَرَبَّ اللَّیلِ وَالنَّهارِ وَالْجِبالِ وَالْبِحارِ وَالظُّلَمِ والاْنْوارِ وَالاْرْضِ وَالسَّماَّءِ یا
بارِئُ یا مُصَوِّرُ یا حَنّانُ یا مَنّانُ یا اَللّهُ یا رَحْمنُ یا اَللّهُ یا قَیومُ یا اَللّهُ یا بَدیعُ یا اَللّهُ یا اَللّهُ یا اَللّهُ لَک الاْسْماَّءُ الْحُسْنى
وَالاْمْثالُ الْعُلْیا وَالْکبْرِیاَّءُ وَالاْ لاَّءُ اَسْئَلُک اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ وَاَنْ تَجْعَلَ اسْمى فى هذِهِ اللَّیلَةِ
فِى السُّعَداَّءِ وَرُوحى مَعَ الشُّهَداَّءِ وَاِحْسانى فى عِلِّیینَ وَاِسائَتى مَغْفُورَةً وَاَنْ تَهَبَ لى یقیناً تُباشِرُ بِهِ قَلْبى وَایماناً
یذهِبُ الشَّک عَنّى وَتُرْضِینى بِما قَسَمْتَ لى وَ اتِنا فِى الدُّنْیا حَسَنَةً وَفِى الاْخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنا عَذابَ النّارِ الْحَریقِ
وَارْزُقْنى فیها ذِکرَک وَشُکرَک وَالرَّغْبَةَ اِلَیک وَالاِْنابَةَ والتَّوبَةَ والتَّوْفیقَ لِما وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّداً وَ الَ مُحَمَّدٍ عَلَیهِمُ السَّلامُ
- بگو:
یا مُدَبّرَ الاُموُرِ، یا باعِثَ مَن فی القُبُور، یا مُجرِی البُحُور، یا مُلَیَّن الحَدیدِ لِداوُد، صَل عَلی مُحَّمد وَ افعَل بی کَذا وَ کَذا
و به جاى «كذا و كذا» حاجات خود را بخواه و در ادامه بگو:
اَللیلَةَ الیلَةَ
و دستهای خود را در وقت خواندن «يا مدبّر الامور» تا آخر به سوى آسمان بردار.
و اين دعا را در حال ركوع و سجود و ايستاده و نشسته بخوان و آن را تكرار كن.
- بگو:
اللَّهُمَّ امْدُدْ لِي فِي عُمُرِي وَ أَوْسِعْ لِي فِي رِزْقِي وَ أَصِحَّ لِي جِسْمِي وَ بَلِّغْنِي أَمَلِي وَ إِنْ كُنْتُ مِنَ الْأَشْقِيَاءِ فَامْحُنِي مِنَ الْأَشْقِيَاءِ وَ اكْتُبْنِي مِنَ السُّعَدَاءِ فَإِنَّكَ قُلْتَ فِي كِتَابِكَ الْمُنْزَلِ عَلَى نَبِيِّكَ الْمُرْسَلِ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ آلِهِ يَمْحُو اللَّهُ مَا يَشَاءُ وَ يُثْبِتُ وَ عِنْدَهُ أُمُّ الْكِتَابِ
- بگو:
اللَّهُمَّ اجْعَلْ فِيمَا تَقْضِي وَ فِيمَا تُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ وَ فِيمَا تَفْرُقُ مِنَ الْأَمْرِ الْحَكِيمِ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ مِنَ الْقَضَاءِ الَّذِي لا يُرَدُّ وَ لا يُبَدَّلُ أَنْ تَكْتُبَنِي مِنْ حُجَّاجِ بَيْتِكَ الْحَرَامِ فِي عَامِي هَذَا الْمَبْرُورِ حَجُّهُمْ الْمَشْكُورِ سَعْيُهُمْ الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمْ الْمُكَفَّرِ عَنْهُمْ سَيِّئَاتُهُمْ وَ اجْعَلْ فِيمَا تَقْضِي وَ تُقَدِّرُ أَنْ تُطِيلَ عُمْرِي وَ تُوَسِّعَ لِي فِي رِزْقِي
- این دعا برای شب بیست و سوم ماه رمضان در كتاب «اقبال» آمده است:
يَا بَاطِناً فِي ظُهُورِهِ وَ يَا ظَاهِراً فِي بُطُونِهِ وَ يَا بَاطِناً لَيْسَ يَخْفَى وَ يَا ظَاهِراً لَيْسَ يُرَى يَا مَوْصُوفا لا يَبْلُغُ بِكَيْنُونَتِهِ
مَوْصُوفٌ وَ لا حَدٌّ مَحْدُودٌ وَ يَا غَائِبا [غَائِبُ ] غَيْرَ مَفْقُودٍ وَ يَا شَاهِدا [شَاهِدُ] غَيْرَ مَشْهُودٍ يُطْلَبُ فَيُصَابُ وَ لا يَخْلُو
[لَمْ يَخْلُ ] مِنْهُ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرْضُ وَ مَا بَيْنَهُمَا طُرْفَةَ [طَرْفَةَ] عَيْنٍ لا يُدْرَكُ بِكَيْفٍ [بِكَيْفَ ] وَ لا يُؤَيَّنُ بِأَيْنٍ [بِأَيْنَ ]
وَ لا بِحَيْثٍ [بِحَيْثُ ] أَنْتَ نُورُ النُّورِ وَ رَبُّ الْأَرْبَابِ أَحَطْتَ بِجَمِيعِ الْأُمُورِ سُبْحَانَ مَنْ لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْ ءٌ وَ هُوَ
السَّمِيعُ الْبَصِيرُ سُبْحَانَ مَنْ هُوَ هَكَذَا وَ لا هَكَذَا غَيْرُهُ
سپس آنچه را می خواهى از خدا طلب كن.
غسل شب بیست و سوم ماه رمضان
- غير از غسل اوّل شب که از جمله اعمال مشترک شب قدر است، غسلى هم در آخر شب انجام دهید.
نماز شب بیست و سوم ماه رمضان
شيخ طوسى در كتاب «تهذيب» از ابوبصير از امام صادق (ع) روايت كرده كه آن حضرت فرمود: در شبى كه اميد مى رود شب قدر باشد، صد ركعت نماز بخوان در هر ركعت پس از سوره «حمد» ده مرتبه سوره «توحيد» را قرائت كن، گفتم: فدايت شوم، اگر ايستاده قدرت نداشته باشم چه؟ فرمود نشسته بخوان، گفتم اگر نتوانم، فرمود: به همان حالى كه در بسترت به پشت خوابيده اى اين نماز را بخوان.
رفتار ائمه (ع) در شب بیست و سوم ماه رمضان
از كتاب «دعائم الاسلام» روايت شده كه رسول خدا (ص) در دهه آخر ماه رمضان بستر خود را جمع می كرد و براى عبادت كمر همّت را محكم می بست، و در شب بيست و سوم اهل خود را بيدار می كرد و آنهايى را كه خواب در ربوده بود، به رويشان آب می پاشيد و حضرت فاطمه (س) در اين شب اجازه نمی داد احدى از اهلش بخوابد و خواب آنها را به كمى طعام علاج می فرمود و آنها را با خواباندن در روز براى بيدارى و احياى شب آماده می كرد و می فرمود: محروم كسى است كه از خير اين شب محروم بماند.
روايت شده كه امام صادق (ع) به بيمارى سختى دچار شده بود، وقتى شب بيست و سوم ماه رمضان رسيد، به خدمتكارانش دستور داد او را به مسجد بردند و تا صبح در مسجد بود.
توصیه علامه مجلسی برای شب بیست و سوم ماه رمضان
علامه مجلسى فرموده است هر قدر كه خواندن قرآن ممكن باشد، در اين شب خوانده شود، و دعاهاى صحيفه كامله (سجاديه)، به ويژه دعاى مكارم الأخلاق و دعاى توبه قرائت گردد و روزهاى اين شبها را نيز بايد حرمت نهاد و به عبادت و تلاوت قرآن به سر آورد، زيرا در احاديث معتبر آمده است كه روز قدر در فضيلت همانند شب قدر است.