آشنایی با جاذبه های گردشگری اراک

موزه‌ها در معرفی فرهنگ، آداب و رسوم و شیوه زندگی نیاکان ما نقش بسزایی دارند.در استان مرکزی ۶ موزه مردم شناسی وجود دارد که قدیمی‌ترین آنها، موزه چهارفصل اراک است. حمام تاریخی یا گنجینه چهار فصل اراک، یکی از جلوه‌های اصیل هنر معماری ایران در استان مرکزی است که در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.حمام چهار فصل در عهد قاجاریه به همت حاج محمدابراهیم خوانساری بنا و اکنون به گنجینه تبدیل شده است.

 

این حمام از گرمخانه، سربینه (رختکن)، حجره‌های متعدد، حمام‌های زنانه، مردانه و اقلیت‌های مذهبی تشکیل شده است. این حمام به دلیل ‌تزئین سربینه آن با کاشی‌های زیبا و رنگارنگ چهار فصل سال – چهار فصل نامیده می‌شود. بخش سربنیه حمام با ۸ ستون و گنبد رفیع آن وکاشی‌های رنگارنگ وگچبری‌های چشم نواز و نقاشی های تاریخی و طرح های اسلیمی‌اش، هر بیننده ای را به خود مجذوب می کند.

 

در این گنجینه ارزشمند، اشیای تاریخی مانند ظروف وکاسه های سفالی، سکه‌های دوره‌های مختلف تاریخی، عقدنامه‌های دوره‌قاجار، کتاب‌ها و نسخه‌های خطی، ظروف مسی و قلمزنی، اسباب قدیمی حمام، خمره‌های سفالی‌، لوازم ریسندگی، بخشی از محراب تاریخی و ارزشمند مسجد جامع ساوه و لوازم ریسندگی و بافت فرش نگهداری می‌شود.

پلنگاب منطقه ایست که در آغوش کوههای بیشماری چون بزکش، برآفتاب و کلاه غازی با ارتفاع بیش از ۲۵۰۰ متر با وسعت ۲۷۲۱۱ هکتار قرار دارد. منطقه ای شکار ممنوع و پوشیده است از مناطق صخره ای و کوهستانی است. پلنگاب دامنه پرشیب و نشیب است که در بخش غربی استان مرکزی در شمال غربی اراک و جنوب شرقی خنداب واقع شده است.

 

نام پلنگاب برگرفته از روستایی با همین نام است و به گفته اهالی علت نامگذاری آن وجود چشمه ای ایست در مرکز این روستا که سالیان کهن محل آمد و شد پلنگ و نوشیدن آب بوده است. اینک فقط دو خانواده ساکن این روستا هستند و دامداری پیشه اصلی آنهاست کوه بزکش با ارتفاع ۲۷۶۵ متر بلندترین نقطه پلنگ آب است کوهی با شیب تند و قائم که پیمودنش بسیار سخت و دشوار است و فقط پای چالاک بزهای کوهی گام آشنای این صخره ها باشد .

 

سه تیغ بزکش زیستگاه عقاب های تیز پروازی است که خلوت کوهستان را در چمبره قدرت خود درهم می شکند. منطقه پلنگاب از زیستگاههای مهم پازن یا کل و بز وحشی است که در ارتفاعات بزکش و کلاه غازی سکونت دارند . پلنگاب بخاطر موقعیت خاصی شامل تنوع زیستگاهی است که ۵۲ گونه از پرندگان در آن شناسایی شده است که ۱۰ درصد از پرندگان ایران و ۴۰ درصد از پرندگان استان مرکزی شامل می شود. پرندگان در شکاف کوهستانهای پلنگاب آشیان دارند. این کوهستان محل مناسبی برای تکثیر احیا و حفظ گونه های نادر و در محل انقراض استان مرکزی است.

کلیسای مسروپ مربوط به دوره قاجار است و در اراک، خیابان شهید چمران (نیسانیان) واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۳۵۳۳ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در سنگ نبشته بالای سر در ورودی این بنا به زبان ارمنی آمده است: «کلیسای مسروپ مقدس در زمان خود و با همیاری ارمنی‌های کزاز (شازند)، کمره هفت جامپلق و بور به سال ۱۹۱۴ میلادی ساخته شده است.» بنابراین، بنا مربوط به دوره قاجاریه است.

 

این کلیسا که با سرمایه ارامنه در سال ۱۹۱۴ میلادی ساخته شده است دارای چهار بخش مدرسه، منزل کشیش، تالار اجتماعات و کلیسا است. ساختمان اصلی نیز از سه بخش مردم نشین، محراب و دو اتاق کناری در نزدیکی محراب تشکیل شده است.

 

پلان کلیسا بازیلیکا مستطیل شکل به ابعاد ۶×۲۴ در ۶×۱۵ متر بوده و در جهت شرق به غرب واقع شده است. سقف کلیسا بر روی چهار ستون که توسط قوسهایی به یکدیگر و به دیوارهای جانبی وصل شده‌اند تکیه دارد. کلیسا دارای نورگیرهای متعددی در چهار جهت بنا است و دو ورودی در قسمتهای جنوبی و غربی می‌باشد. برج ناقوس خانه کلیسا در جلوی ورودی غربی واقع شده است.

روستای تاریخی و زیبای هزاوه یکی از زیباترین روستاهای استان مرکزی است که زادگاه مفاخری همچون امیرکبیر و قائم‌مقام فراهانی است. هزاوه واقع در ۱۸ کیلومتری شمال غربی اراک، در شیب آرام دامنه کوه‌های غربی اراک دارای بافتی پلکانی و متراکم است. در این روستا آثار دیدنی و تفریحی شامل مسجد شبستان دار، درخت سرو کهن‌سال، حمام قدیمی روستای هزاوه و آستان سلطان سید احمد هزاوه می‌باشد.

 

قدمت هزاوه با توجه به سفال‌های پیداشده و مطالعات باستان‌شناسی بر روی تپه تاریخی هزش قرن پنجم هجری را نشان می‌دهد. مقبره شاهزاده احمد بر روی بلندترین قسمت روستا واقع در محله بالا از دیگر آثار تاریخی هزاوه است. بنیان این مقبره به دوره ایلخانان می‌رسد اما در دوره صفویه تغییر و تحول بنیادین در آن ایجاد شده تا به شکل کنونی درآمده است. این روستا در ۱۸ کیلومتری غرب اراک و ۲۵ کیلومتری فرمهین قرار دارد. هزاوه از توابع بخش مرکزی شهرستان اراک است. در نزدیکی این روستا نیز می‌توان سری به قلعه حاج وکیل، برج شیشه و حکومتی اراک و موزه مفاخر زد.

اين غار در ۱۸ کيلومتري جنوب شهر اراک و در کوه سفيد خاني واقع است. وجه تسمه آن، برف فراوان اين کوه مي باشد که در تابستان در برخي قسمتهاي سايه گير آن به چشم مي خورد. در دامنه اين رشته کوه چشمه هاي آب فراواني يافت ميشود که معرفترين آنها چشمه چپقلي است. از زيباي هاي غار فوق وجود ((دود کش جن)) است که در دهانه غار به صورت تنوره باز ديده مي شود.