نویسنده: مجله ستاره
بروزرسانی: 22 مرداد 1401
ستاره | سرویس سلامت – اسهال وضعیتی است که در آن فرد مبتلا بیشتر از سه بار در روز مدفوع شل و آبکی دارد. این حالت بسته به علت به وجود آورنده اسهال میتواند بین سه تا ده روز تا طول بکشد و به سبب دفع مکرر، بدن با کم آبی و از دست دادن الکترولیتهای ضروری مواجه میگردد.
علائم اسهال
علایم اسهال عموما در افراد مختلف مشابه بوده، به شکل مدفع پی در پی و به شکل مایع، درد و پیچش در ناحیه شکم و در بالای ناف و روده ها، صدای شکم، سوزش مقعد به هنگام دفع مدفوع، خشکی زبان، تلخی دهان، دفع مواد غذایی به شکلی که کامل هضم نشده اند و ظهور بلغم در مدفوع است. در اسهال خونی علاوه بر موارد بالا مدفوع همراه با خون و خون مخلوط شده با آب است و در مورد اسهال خونی میتوان گفت مهمترین علامت درد روده ها و صدا کردن آنها میباشد.
علت اسهال خونی و انوع آن
این نوع اسهال از خطرناکترین انواع اسهال بوده و بسته به علت ایجاد آن میتوان به انواع مختلفی طبقه بندی نمود:
اسهال خونی باکتریایی
اسهال باكتريايی در اثر نوعی عفونت باکتریایی در لایه سطحی پوشاننده روده ها ایجاد میگردد. این بیماری در صورت شیوع بسیار مسری و همه گیر بوده و با تماس فرد بیمار با دیگران سریعا انتقال می یابد. از زمان ورود باكتری ها تا ظهور علايم ۴-۱ روز طول می كشد. این باکتری عموما از طریق مصرف آب و غذای الوده به بدن انسان وارد میگردد و با علایمی نظیر دل پیچه، تب، بدن درد، حالت تهوع و استفراغ و داشتن اسهال خونی که گاهی به دفع مزاج ۲۰ تا ۳۰ با در روز نیز می انجامد.
برای درمان این نوع از اسهال خونی، اولین مرحله اقدامات تشخيصی شامل بررسی آزمايشی و كشت نمونه مدفوع است. درمان شامل جايگزينی مايعات از دست رفته، غذای كم حجم، و نيز گاهی دارو می شود. همچنین به دلیل مسری بودن آن، فرد مبتلا را باید از بقيه جدا نمود. برای تخفيف درد، يك صفحه گرم كننده يا شيشه آب داغ را روی شكم قرار دهيد. بيمار بايد مرتباً مايعات دريافت كند. بستری كردن بيمارانی كه شديداً مريض احوالند (خصوصاً كودكان كم سن و سالی كه كم‌آبی دارند) ضروری است. در این موارد بيمار جدا از بقيه بستري مي شود و مايعات تكميلي از راه سرم به وي رسانده خواهد شد.
اسهال خونی همراه با عطش
در برخی مواقع این نوع اسهال علاوه بر علایم ذکر شده، همراه با عطش بسیار فرد بیمار است. در این حالت علاوه بر راهکارهای ذکر شده برای درمان خانگی اسهال در طب سنتی، و داروهای تجویز شده برای درمان اسهال، میتوان از تخم خرفه نیز برای کاستن عطش بیمار استفاده نمود. به این منظور مقداری تخم خرفه را بجوشانید و دائما به جای خوردن آب از آب صاف شده خرفه به بیمار بدهید.
اسهال خونی همراه با صدا و گاز و نفخ
اگر این نوع اسهال همراه با صدا کردن شکم، ایجاد گاز و نفخ باشد، بهترین داروی گیاهی، گلنار فارسی، زیره سیاه و سبز، بلوط و تخم گشنیز است. این مواد را به نسبت مساوی با یکدیگر ترکیب نموده و روزی سه قاشق از آن استفاده شود. همچنین استفاده از آبلیموی تازه نیز برای درمان مفید است به این منظور آب دو عدد لیمو را به یک لیوان آب اضافه کرده و همراه با نمک معدنی و شکر برای طعم دادن، ۳ تا ۴ بار در روز بخورید. این روش ساده‌ترین و بهترین شیوه درمان اسهال خونی در طب سنتی است.
سخن آخر
لازم به ذکر است بدانیم با توجه به اینک اسهالی که همراه با دفع خون باشد، اغلب ناشی از ورود باکتری های بیماریزا در بدن بسیار خطرناک است به ویژه در کودکان و افراد کهنسال، چنانچه متوجه مخاط، خون یا چرک در مدفوع شدید و یا اگر بعد از ۱۲ ساعت همچنان حرکت روده شل است و فرد بیمار کمتر ادرار می کند و ادرار غلیظ دارد (زرد تیره)، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
