دیابت و روزه داری (آیا روزه گرفتن برای بیماران دیابتی مضر است؟)

ستاره | سرویس سلامت – ماه مبارک رمضان نزدیک است. خیلی افراد با وجود بیماری‌هایی که دارند علاقه‌مند هستند در این ماه روزه‌هایشان را به طور کامل بگیرند در حالی که نمی‌دانند با این کار چه عوارض جبران‌ناپذیری بر بدن خود وارد می‌آورند. بنابراین لازم است قبل از روزه گرفتن نسبت به بیماری خود و اینکه آیا روزه‌داری برایتان مفید است یا خیر اطلاعات کافی داشته باشید. در این مقاله دیابت و روزه داری را مورد بررسی قرار داده‌ایم.

دیابت چیست؟

دیابت یا بیماری قند به علت بالا بودن مداوم قند خون ایجاد می‌شود. میزان قند خون به طور طبیعی در حالت ناشتا ۷۰ تا ۱۱۰ میلی‌گرم در هر صد سی‌سی خون می‌باشد. بنابراین اگر میزان قند خون ناشتا حداقل در دو آزمایش بیش از ۱۲۶ میلی‌گرم در هر صد سی‌سی خون باشد، تشخیص دیابت را می‌توان مطرح كرد. اگرچه درمان دارویی مثل قرص و در موارد حاد انسولین برای بیماران دیابتی برای کنترل سطح قند خون وجود دارد اما با برخی ار روش‌های خانگی هم می‌توان میزان قند خون را کاهش داد. در لینک زیر با این درمان‌های خانگی آشنا شوید.

بیماری دیابت و روزه داری

رمضان ماهی است که احساس روحی و روانی خوبی در افراد روزه دار القا می‌کند و بیماران دیابتی هم علاقه‌مند به انجام فریضه اسلامی خود هستند. دیابت و روزه داری همواره از موضوعات مطرح شده در انجمن دیابت ایران بوده است. اگر چه بسیاری از بیماران دیابتی از روزه داری براساس قوانین شرع معاف هستند اما بسیاری از آن‌ها این معافیت را نمی‌پذیرند و علاقه‌مند به روزه داری در این ماه مبارک هستند. قابل ذکر است که در افراد دیابتی ممنوعیت کامل روزه داری وجود ندارد و تشخیص نهایی اینکه آیا فرد می‌تواند روزه بگیرد یا خیر ، با صلاحدید پزشک و تصمیم خود بیمار صورت می‌گیرد. اما به صورت کلی می‌توان گفت که بیماران دیابتی که قند خونشان به خوبی تحت کنترل است و مبتلا به بیماری‌های دیگر نیستند و به عبارت دیگر دیابت موجب صدمه به کلیه‌ها، چشم‌ها، قلب و دیگر اعضایشان نشده است می‌توانند روزه بگیرند.

لازم است این بیماران مدتی قبل از شروع ماه رمضان، به طور آزمایشی روزه‌ داری را آغاز کرده و طی روز قند خون خود را آزمایش کنند. قند خون این افراد قبل از سحر حداکثر باید ۱۳۰ میلی‌گرم درصد، دو ساعت بعد از سحر، حداکثر ۱۸۰ میلی‌گرم درصد و بین ساعت یک تا سه بعدازظهر کمتر از ۷۰ میلی‌گرم درصد نباشد. همچنین باید قبل از افطار حداکثر ۱۳۰ میلی‌گرم درصد و همچنین دو ساعت پس از افطار حداکثر ۱۸۰ میلی‌گرم درصد باشد.

روزه داری برای کدام یک از دیابتی‌ها توصیه نمی‌شود؟

دیابتی که روزانه قند خون یا قند ادرار خود را در منزل مورد آزمایش قرار نمی‌دهد، احتمالا قادر به روزه‌ داری نخواهد بود. طبق گفته‌های رییس انجمن دیابت ایران درباره افراد تحت درمان با انسولین می‌توان گفت از آنجا که این افراد در پی تزریق انسولین به دفعات باید غذا میل کنند بنابراین روزه‌ داری برای این افراد توصیه نمی‌شود اما در صورت تمایل شدید به روزه‌ داری این افراد در موارد خاص و زیر نظر پزشک معالج خود می‌توانند روزه بگیرنند.

توجه ویژه به رژیم غذایی روزه داران مبتلا به دیابت

 افرادی که بدون دارو قند خون خود را کنترل می‌کنند، می‌توانند با مشورت پزشک معالج خود روزه بگیرند. علاوه بر آن باید مقدار غذای خود را نیز به دو تا سه وعده تقسیم و هنگام افطار از خوردن همه مواد غذایی در یک زمان خودداری کنند. افراد با آزمایش قند خونشان در زمان‌های مشخص می‌توانند برای رژیم غذایی خود طبق نتیجه آن برنامه‌ریزی داشته باشند.

اگر بعد از افطار احساس کردید که قند خونتان بالاست..
در صورت امکان قندخونتان را اندازه گیری کنید اگر بالای ۲۵۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر بود باید از رژیم غذایی شب خود ۲۰ درصد کم کنید تا زمانی که قندخونتان بالاست رژیم غذایی خود را بهتر کنترل کنید. بهتر است در این رابطه حتما با کارشناس تغذیه مشاوره شود.

اگر هنگام سحر احساس کردید که قندخونتان بالاست..
باید قندخون خود را اندازه بگیرید. در صورتیکه بالای ۲۰۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر باشد باید ۲۰ درصد از مواد غذایی خود را کم کنید. اگر قندخونتان هنگام سحر بالای ۳۵۰ میلی گرم در دسی‌لیتر باشد توصیه می‌شود که اصلا روزه نگیرید و با پزشک خود مشورت کنید.

توصیه‌هایی مفید در ارتباط با دیابت و روزه داری

– بیماران دیابتی که انسولین مصرف می‌کنند بهتراست روزه نگیرند، مگر کسانی که میزان انسولین مصرفی آن‌ها زیاد نبوده و طی روز دچار افت قند خون نمی‌شوند.
– مصرف داروهای خوراکی کنترل قند خون نباید در ماه رمضان فراموش شود، زیرا به علت عدم مصرف مایعات خون غلیظ‌ تر شده و قند بیشتر بالا می‌رود.
– در صورتیکه مصرف دارو را هنگام روزه داری فراموش کردید بهتر است آن روز را روزه نگیرید.
– در صورتیکه بیمار دیابتی روزه‌دار ، وسط روز دچار علائم افت قندخون شد باید سریعا روزه خود را افطار کرده و با مصرف شربت و شیرینی به اندازه لازم مانع از بروز عوارض بعدی شود.
– متوجه باشید كه اگر قند خونتان هنگام شب بالا باشد، نتایج مثبت روزه‌داری عاید شما نخواهد شد.
– فعالیت بدنی شما باید در حد معمول باشد و استراحت زیاد به نفع شما نیست.
– بیماران دیابتی که سحری نخورده‌اند بهتراست درآن روز، روزه نگیرند.
– تمام بیماران مبتلا به دیابت حتما باید در مورد روزه داری و شرایط خود با پزشکشان مشورت کنند.