ستاره | سرویس سلامت – یا ورم شدید معده و روده که در اثر خوردن مواد غذایی و یا نوشیدنیهای فاسد و ناسالم به وجود می آید مسمومیت غذایی گفته میشود. مواد غذایی فاسد ممکن است حتما همراه با مزه و بوی ناخوشایند نباشند، ولی آلوده به بعضی انواع میکروبها و عوامل بیماریزای مضر برای سلامت انسان باشند، همچنین هرگونه تغییر شیمیایی نامطلوب در غذاها میتواند منجر به ایجاد مسمومیت غذایی گردد. برای اشنایی بیشتر با علائم و راههای درمان خانگی مسمومیت غذایی در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
علائم مسمومیت غذایی
مسمویتهای ناشی از مصرف غذای فاسد، بیشتر در میان کودکان، سالمندان، زنان باردار و افرادی که به علت بیماری سیستم ایمنی ضعیفتری دارند، مشاهده میگردد، با این جود امروزه مسمویت ناشی از مصرف غذاهای فاسد به عنوان یک چالش بهداشتی در جوامع مطرح شده، که عمدتا باعث بروز علائم شدید گوارشی میگردد، با این وجود در موارد شدیدتر به ویژه مسمومیتهای ناشی از کنسروهای فاسد، ممکن است موجب حملات عصبی و مرگ نیز بشود. در سال حدود ۲۰% افراد به انواع مسمومیت های غذایی مبتلا می شوند که این آمار بسیار بالاست.
نشانه های مسموم شدن فرد در اثر مصرف غذای فاسد عموما ۲ الی ۶ ساعت پس از صرف غذا نمایان میگردد، البته این زمان دقیق نیست چرا که بسته به نوع باکتری و مسمومیت، این علائم ممکن است زودتر یا دیرتر شروع شود. برخی از مهمترین علایم مسمومیت غذایی عبارتند از:
- درد در ناحیه شکم
- اسهال
- حالت تهوع و استفراغ
- سر درد و سرگیجه
- تب و لرز
- در مواردی که مسمومیت شدید بوده و ناشی از سم بوتولیسم باشد، علایمی مانند اختلال تنفسی و ضعف شدید مشاهد میشود.
راههای درمان خانگی مسمومیت غذایی
به منظور درمان مسمویت ناشی از مصرف غذاها و آشامیدنی های فاسد لازم است در ابتدا خوردن غذاهای جامد را تا ۲۴ ساعت متوقف کنید. مایعات از دست رفته بدن را جایگزین و به آرامی شروع به خوردن غذاهای نرم و دارای هضم راحت و روان نمایید.
برخی از مهمترین روشهای درمان خانگی مسمومیت غذایی عبارتند از:
- مهمترین و اصلی ترین راه درمان مسمومیت غذایی و اسهال، جبران آب و الکترولیتهای از دست رفته بدن با ORS می باشد. درمانهای غیراختصاصی اولیه بسیار با اهمیت هستند. بسیاری از افراد به اشتباه تصور میکنند که هنگام مسمومیت و اسهال، باید اسهال را متوقف کنند، در حالی که اسهال باعث خروج باکتریهای نامناسب موجود در روده میشود و در بهبود مسمومیت ناشی از این باکتریها موثر است. مطالعه روشهای درمان خانگی اسهال و همچنین درمان خانگی حالت تهوع و استفراغ میتواند مفید باشد.
- در صورتیکه به ORS دسترسی ندارید میتوانید یک قاشق چایخوری نمک، معادل حدود ۵ گرم و ۲ قاشق سوپ خوری شکر معادل۴۰ گرم را به یک لیتر آب اضافه کرده و به فرد بیمار بدهید. لازم است بدانید در شرایطی که فردی دچار مسمومیت غذایی شده باید از خوردن آبمیوه، شیرینی، نوشیدنیهای کافئیندار و نوشابه خودداری کند چرا که مصرف این نوشیدنیها باعث دفع بیشتر آب بدن میگردد.
- خوردن غذاهای سبک و با هضم آسان مرحله بعدی درمان خانگی مسمومیت غذایی میباشد، غذاهای حاوی برنج و گندم، پوره سیب زمینی و فرنی در کاهش عوارض نامطلوب اسهال موثر است.
- خوردن میوههایی مانند موز و سیب برای فردی که دچار مسمومیت غذایی شده است، مفید میباشد چراکه باعث جبران پتاسیم از دست رفته بدن میگردد.
- از دیگر روشهای درمان خانگی مسمومیت غذایی مصرف ماست تازه کم چرب همراه با ریحان و یا مصرف دوغ است.
- مصرف جوشانده شیرینبیان، ریشه زنجبیل و گون نیز به رفع مسمومیت غذایی کمک میکند.
- خوردن آب جوشیده که ولرم شده و در آن چند قطره آبلیمو ترش تازه ریخته شده است، برای درمان حالت تهوع و سایر علائم مسمومیت مفید است.
- برای افرادی که دچار مسمومیت غذایی شده اند، نوشیدن چای دارچین ۲ تا ۳ بار در روز توصیه می شود. به این منظور یک تکه چوب دارچین را در یک فنجان آب جوش بیاندازید و بعد از ده دقیقه آن را در آورید و چای دارچین خود را به همراه یک قاشق غذاخوری عسل استفاده کنید.
سایر توصیهها برای درمان مسمومیت غذایی
- لازم است بدانیم در صورت مسموم شدن با مواد غذایی، چنانچه علایم مسمومیت نظیر اسهال و به ویژه اسهال خونی بیش از ۲ یا ۳ روز ادامه پیدا کرد، بایستی حتما به مراکز درمانی و پزشک مراجعه نمود.
- در صورت خونریزی معده و استفراغ خونی درمان خانگی مسمومیت غذایی را متوقف نموده و سریعا به پزشک مراجعه نمایید.
- چنانچه حدس می زنید از مصرف ماهی، قارچ یا کنسرو ( بوتولیسم) دچار مسمومیت شدهاید، حتما با اورژانس تماس بگیرید.
- از آنجایی که احتمال مسمومیت غذایی در مسافرت بیشتر است، بنابراین سعی کنید از خوردن غذاهای بین راهی خودداری کنید، همواره موادّ غذایی تازه و گرم و آب معدنی مصرف کنید و میوهها را با پوست نخورید.
شما چه تجربه ای در این زمینه دارید؟ خوشحال میشویم تجربیات خود را با ما و دیگر مخاطبان ستاره در میان بگذارید.