ستاره | سرویس روانشناسی – درک معنای عشق نشانههای آن قدمتی به اندازه تاریخ دارد. هر کسی بنا به نگاهش به زندگی تعریف متفاوتی از عشق ارایه میدهد. اما از آنجایی که عشق زمینی همیشه زمینههایی از شهوت و رابطه جنسی را نیز در خود دارد، توانایی تشخیص عشق و هوس گاهی سخت به نظر میرسد. نوشته زیر میتواند به شما در پاسخ به این سوال کمک کند.
عشق چیست؟
به نظر میرسد انواع متفاوتی از عشق و دوست داشتن وجود داشته باشد مانند عشق والدین به فرزندان، صمیمیت بین دوستان، عشق به خود یا کار و عشق رمانتیک. از نظر روانشناسی عشق در واقع ماهیت تمام این عشقها یکی است و فقط موضوعشان متفاوت است. ماهیت عشق به هر چیز عبارت است از توجه و دلسوزی، مسئولیت، احترام و دانایی کامل به موضوع عشق. کسی که با خود و دنیای خارج رابطه عاشقانه برقرار میکند، با حس مسئولیت و احترامی که شرط عشق است به دنبال شناخت کامل معشوق خود میباشد و تلاش میکند او را به کمال برساند. چنین انسانی با حرارت عشق خود دنیای اطرافش را زیباتر میکند و هر روز بر قدرت روحی خود نیز میافزاید.
اما عشق رمانتیک که توجه زیادی را از سوی جامعه و پژوهشگران حوزه روانشناسی عشق به خود جلب کرده است یک حالت عاطفی شدید بین زن و مرد است که شامل جذبه و کشش، شوق جنسی و توجه عمیق نسبت به دیگری میباشد.
عشق و هوس چه تفاوتی با هم دارند؟
با توجه به تعریفی که از عشق ارایه شد شوق جنسی بخشی از عشق رمانتیک محسوب میشود اما قطعا همه آن نیست. شهوت صرفا یک امر طبیعی و ذاتی به شمار میرود که برای جذب جنس مخالف به یکدیگر در وجود انسانها قرار داده شده است. میتوان گفت که بدون وجود شهوت انتظار نمیرود که هیچ گونه عشق و یا محبتی میان زن و مرد شکوفا گردد اما قطعا عشق و هوس متفاوت بوده و عشق فراتر از شهوت قرار دارد. در واقع آنچه میتواند دلیل پیوندی پایدار بین یک زوج و تشکیل خانواده باشد تنها عشق است. هر چند گاهی امکان دارد که این دو مقوله در جای یکدیگر قرار بگیرند، اما باید با توجه کامل، تفاوت میان آنها را تشخیص داد. اشتباه گرفتن عشق با هوس باعث میشود وارد یک ارتباط فانتزی شوید و معنای عشق واقعی را درک نکنید.
عشق را باید عامل تکامل بخش انسان بدانیم. بنابراین باید آن را از ارضای نیازهای معمولی و مشترک حیوانی متمایز نماییم. اگر ما برای رفع نیازهای خود به چیزی یا به انسانی نیازمند باشیم، این نیاز میان ما و آن شی یا انسان، نوعی وابستگی ایجاد میکند، ولی این وابستگی را نباید با کشش عاشقانه یکی بدانیم. عشق از جمله صفات برتر و متعالی انسانی است ولی هدف هوای نفس، ارضای خویشتن است. هدف عشق، بقا و حضور معشوق است، حتی اگر به فنای عاشق بینجامد.
بنابراین ملاک مشخص برای تمیز بین عشق و هوس در همین است که عاشق درصدد رضایت معشوق است، نه رضایت خویش. عاشق وقتی با معشوق کامل مواجه میشود، میخواهد همه چیزش را، حتی خود را از دست بدهد.
نشانههای عشق و هوس
- هوس برای مدت کوتاهی شما را سرگرم میکند اما عشق مربوط به مدت زمان بسیار طولانی میشود.
- عشق معطوف به غیر از خود است در حالیکه محور هوس خود فرد و لذت اوست.
- در عشق، تمرکز به حالتها و لذتهای خود نیست و خواست و شرایط معشوق جایگزین خودخواهی فرد میشود.
- هوس پاسخ به یک نیاز جسمانی و روانی است، مثل نیاز به آب، نیاز به اکسیژن، نیاز به غذا ولی عشق فراتر از یک چنین نیازی هست. عشق فراهم آورنده رشد و خودشکوفایی فرد است.
- فرد عاشق خود را خوار نمی کند، کوچک نمیکند.
- عشق محدود کننده و زندانی کننده معشوق نیست. عشق آزاد کننده است. اگر فردی را مجبور کنیم که همه علایق، سلیقهها و تفکراتش را فقط متوجه ما کند و فقط به ما بیندیشد، او را محدود به خودمان کردهایم، نه اینکه عاشق خودکرده باشیم. در واقع این عشق نیست، این یک هوس است و ما را وابسته به شخص دیگری نموده است.
- عشق با بدبینی و سوظن همراه نیست. عشق یک اعتماد است و پس از شناخت رفتار، گفتار و احساسات معشوق، و به جهت یک آگاهی عمیق به وجود میآید. لذا ابتدا اعتماد به وجود میآید و بعد عشق منعقد میشود.
- هوس معمولا به صرف مجاورت ایجاد میشود. همکلاسی، هم محلهای، همکار، فامیل و …، میبینند، خندهها و عشوه هایش را حس میکنند، شیطنتها، بازیگوشیهای طرف مقابل را نظاره میکند و فکر میکنند که عاشقش هستند. معمولا چنین دو نفری به جای شناخت یکدیگر، انرژی خود را صرف احساسات یکدیگر میکنند.
- در حالیکه عشق همانطور که گفته شد، فرایند مشخصی از آگاهی میباشد. منظور این نیست که از احساس تهی باشد، نه، اما احساس یکی از پارامترهای مهم در کنار پارامترهای آگاهی هست که نمیتواند جای خالی دیگر خصیصهها را پر کند.
تشخیص عشق و هوس از روی نگاه
دانشمندان عشق و شهوت را از طریق الگوی حرکات چشم آشکار ساختهاند. گر چه تشخیص این دو احساس از همدیگر بسیار مشکل است اما دانشمندان با مطالعه الگوهای چشم میتوانند دریابند که آیا طرف مقابل شما به لحاظ جنسی جذب شما شده است و یا شما را دوست دارد. نتایج تحقیقات آنان نشان میدهد کسی که طرف مقابلش را دوست دارد بر روی صورتش تمرکز میکند و چشمانش را از روی صورتش بر نمیدارد، در حالیکه کسی که فقط از لحاظ جنسی جذب کسی شده باشد بر روی اندام های مختلف بدنش نگاه میاندازد.
کدام نشانه از عشق و کدام از هوس میگوید؟
نشانههای زیر به شما در تشخیص عشق و هوس بودن احساستان کمک میکند:
- اگر فقط به ظاهر و اندام طرف مقابل توجه دارید،
- اگرهمیشه در حال بهانه آوردن هستید تا به نحوی قرارهای ملاقات خود را با کنسل کنید، مگر اینکه این قرار منجر به قراری رابطه جنسی شود،
- اگر از شما بخواهد تا کاری برایش انجام دهید، بهانه میآورید و می گویید بیش از اندازه سرتان شلوغ است،
- فقط میخواهید برای شهوترانی او را ببینید،
- برایتان اهمیتی ندارد که به هیچ وجه با او تماس تلفنی نداشته باشید،
- اگر برای چندین روز هم با او صحبت نکنید، مشکلی نخواهید داشت و ترجیح میدهید هر موقع که از نظر جنسی تحریک شدید او را ملاقات کنید،
در گیر هوس و شهوت شدهاید.
- اگر برای مدت های طولانی با هم صحبت میکنید و متوجه گذشت زمان نمیشوید،
- اگر احساس میکنید او زیباست حتی اگر او را بدون هیچ گونه آرایش، در حالیکه موهایش را پشت سرش بسته و مشغول تمیز کردن دست شویی است،
- اگر دوست دارید وقت بیشتری را با او صرف کنید، چه رابطه جنسی داشته باشید چه نداشته باشید،
- اگر به شما بگوید که برای برقراری رابطه جنسی نیاز به سپری شدن مدت زمان بیشتری است قبول میکنید،
- آینده خود را با او تجسم میکنید و فکر میکنید که بدون وجود او قادر به ادامه زندگی نخواهید بود،
- او را به خانواده خود معرفی میکنید و اطلاع میدهید که قصد ازدواج با او را دارید،
- این موضوع که خانواده تان او رابپذیرد، برایتان اهمیت دارد،
- او را در تمام برنامه های خود شریک میدانید،
- در همه حال دوست دارید که او در کنارتان باشد و حتی اگر او آنجا هم نباشد، باز یادش از ذهنتان بیرون نمیرود،
- اگر هر روز از قبل رمانتیکتر میشوید و به گوش دادن به موسیقیهای عاشقانه و آرام تمایل بیشتری پیدا کردهاید،
- هر زمان که کسی در مورد او انتقاد میکند، شما اقدام به دفاع از او میکنید و همیشه طرف او را میگیرید،
- با دیدن او شاد میشوید و حاضرید برای خوشحال کردنش هر کاری که از دستتان بر میآید را انجام دهید،
- و اگر او باعث شده که انسان بهتری باشید،
به احتمال زیاد شما عاشق شدهاید.