ماه شعبان ماه ذکر و دعا و نیایش است. ذکرهای ماه شعبان که توصیه زیادی به زمزمه آن ها شده است به قرار زیر است.
ذکر ماه شعبان
از روایات استفاده مىشود كه بهترین دعاها و ذكرها در این ماه استغفار است و هر كس هر روز در این ماه هفتاد مرتبه استغفار كند مثل آن است كه هفتاد هزار مرتبه در ماههاى دیگر استغفار كند. ذکرهای ماه شعبان از جمله اعمال مشترک ماه شعبان است.
- هر روز هفتاد مرتبه ذکر «اَسْتَغْفِرُاللهَ وَ اَسْئَلُهُ التَّوْبَةَ» گفته شود.
- در این ماه صلوات بسیار فرستاده شود.
- هر روز هفتاد مرتبه ذکر «اَسْتَغْفِرُاللهَ الَّذى لا اِلهَ اِلاّ هُوَ الرَّحْمنُ الرَّحیمُ الْحَىُّ الْقَیّوُمُ وَ اَتُوبُ اِلَیْهِ» گفته شود. و در بعضى روایات «الْحَىُّ الْقَیُّومُ» پیش از «الرَّحْمنُ الرَّحیمُ» است و عمل به هر دو خوب است.
- در کل این ماه هزار بار ذکر «لا اِلهَ اِلا اللهُ وَ لا نَعْبُدُ اِلاّ اِیّاهُ مُخْلِصینَ لَهُ الدّینَ وَ لَوُ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ» را كه ثواب بسیار دارد گفته شود. از جمله آن كه عبادت هزار ساله در نامه عملش نوشته شود.
ذکر ماه شعبان در کلام رهبری
رابطه خودتان را با خدا بهوسیله دعا و ذکر تقویت کنید
به خدا توکل کنید. از خدای متعال توفیق بخواهید. رابطهتان را روز به روز با معنویت و خدای متعال تقویت کنید. مبادا اشتغالات کاری، شما را از ذکر و توجه و پرداختن به معنویات باز بدارد! یعنی یکی از خطرها این است که در عملزدگی غرق بشویم و از آن ارتباط قلبی خودمان غافل بمانیم.
آن چیزی که پشتوانه نشاط و شور و شوق و تحرک و توفیق ماست، کمک الهی است. کمک الهی را باید به معنای واقعی کلمه از خدا خواست و از خدا طلب کرد. هم باید نعمت الهی را – نعمت این مسئولیت و این توفیق خدمتی که به شما داده – شکر کرد و هم اینکه ازدیاد و دوام و استمرار آن را از خدای متعال طلب کرد و خواست.
لذا این احتیاج دارد به توجه؛ این ایام ماه شعبان را مغتنم بشمارید. در این صلوات شریف (صلوات شعبانیه) ظهرها می خوانید:
«الّذی کان رسولاللَّه – صلّی اللَّه علیه و اله – یدأب فی صیامه و قیامه فی لیالیه و ایّامه بخوعا لک فی اکرامه و اعظامه الی محلّ حمامه»
یعنی پیغمبر تا لحظه مرگ هم ماه شعبان و روزها و شبهای شعبان را گرامی می داشتند و همه شعبان ها در زندگی آن بزرگوار اینطور بود؛ که بعد در همین صلوات می خوانید:
«اللّهم فأعنّا علی الاستنان بسنّته فیه و نیل الشّفاعة لدیه»
سنت این بزرگوار را در این ماه انشاءاللَّه ادامه بدهید؛ توجه، دعا، ذکر و آماده شدن برای ورود در ماه مبارک رمضان.
حقیقتاً از دل، با زبان مناجات با خدا حرف بزنید
شاید در ماه شعبان، بتوانیم با ذخیرهای که از این ماه گرفتهایم، آن مناجات پرسوز و گداز و پر مضمون را با نفس حقیقی بخوانیم – نه فقط الفاظ آن را مرور کنیم – و حقیقتاً از دل، با زبان آن مناجات با خدا حرف بزنیم و اگر انشاءاللَّه این همه فراهم شد، در ماه رمضان، آماده ورود بر سر سفره ضیافت الهی شویم و در اوج قله آن ماه، شایسته ورود به لیلةالقدر گردیم.
شما برادران عزیز، جزو بهترین کسانی هستید که می توانید از این سفره انعام الهی که در ماه های رجب و شعبان و رمضان گسترده است، استفاده کنید. علت این است که در این میدان، آنکه تلاش بیشتری می کند؛ آنکه طهارت و صداقت بیشتری برای خود ذخیره میکند و آنکه کار بیشتری در مقابل برداشت کمتر ارائه می دهد، مقرب تر و موفق تر است. او بیشتر محل تلألؤ انوار الهی قرار می گیرد.
با دعای کمیل و مناجات شعبانیه مأنوس بشوید
این مناجات شعبانیه را ببینید. من یک وقتی از امام (رضواناللهعلیه) پرسیدم در این دعاهای مأثوری که وجود دارد، شما کدام دعا را بیشتر از همه خوشتان میآید و دوست دارید. فرمودند: دعای کمیل و مناجات شعبانیه. اتفاقاً هر دو دعا هم مال ماه شعبان است؛
دعای کمیل که میدانید اصلاً ورود اصلیاش مال شب نیمه شعبان است، مناجات شعبانیه هم که از ائمه نقل شده، متعلق به ماه شعبان است. لحن این دو دعا به هم نزدیک است؛ هر دو عاشقانه است.
در مناجات شعبانیه: «و ان ادخلتنی النّار اعملت اهلها انّی احبّک»؛ جهنم هم که من را ببری، فریاد میکشم تو را دوست دارم.
و در دعای کمیل: «لان ترکتنی ناطقا لاضجّن الیک بین اهلها ضجیج الاملین و لاصرخنّ الیک صراخ المستصرخین و لابکینّ بکاء الفاقدین»؛ اگر به من در جهنم اجازه بدهی و نطق را از من نگیری، فریاد میکشم؛ فریادِ امیدواران، فریادِ دلدادگان و فریادِ دلباختگان را.
باید با اینها مأنوس بشویم و قدری دلمان را نرم کنیم. این دل چیز عجیبی است؛ گاهی اوقات به وسیله ای که انسان را به اوج آسمانها و اوج معنویت میبرد، تبدیل میشود؛ گاهی هم بعکس، به سنگ سنگینی تبدیل میشود که بسته شده به پای انسان و انسان را تا اعماق آب، تا اعماق دره فرو میبرد؛ غرق میکند؛ پدر انسان را درمیآورد. اگر دل را به پول و به شهوت جنسی و به مقام و به این چیزها دادید، این همان سنگ سنگین است؛ دل دیگر نیست.