اذن شوهر برای خروج از منزل چه زمانی لازم نیست؟

ستاره | سرویس مذهبی – اذن شوهر برای خروج از منزل لازم است و خروج زن از منزل بدون هماهنگی با همسر از نظر دینی گناه کبیره است و موجب لعنت و دوری از رحمت خدا می گردد. اما به اعتقاد اغلب فقهای معاصر زوجه می‌تواند برای انجام هر واجبی یا معالجه بیماری یا برای فرار از ضرر جانی، مالی و عرضی یا هر آن‌چه که برای دفع حرج، ضروری باشد نظیر کسب درآمد برای امرار معاش، از منزل خارج شود.

 

اذن شوهر برای خروج از منزل از دیدگاه مراجع تقلید

آیت الله خامنه ای:

• خارج شدن از منزل بدون اجازه شوهر هم فى‏ نفسه حرام است و موجب نشوز و محرومیت از استحقاق نفقه نیز مى‏ گردد.

آیت الله مکارم شیرازی:

• بیرون رفتن زن از منزل و رفت و آمد با افراد یا خانواده هایی و یا شرکت در جلسات مذهبی باید با رضایت همسرش باشد.
• اگر زن قراردادی با شوهر در موقع عقد نکاح راجع به کار در خارج منزل نداشته باشد نمی تواند برای کار کردن از منزل خارج شود و رفتن به زیارت مستحب برای او بدون موافقت شوهر جایز نیست ولی درآمدی که از کار خود پیدا می کند مال اوست.
• خارج شدن زن بدون رضایت شوهر برای فعالیت های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی جایز نیست ولی اگر زن در عقد ازدواج چنین حقی را برای خود قایل شده باشد اشکالی ندارد.

 

چه زمانی اذن شوهر برای خارج شدن از منزل لازم نیست؟

خروج زن از خانه همواره نیازمند اذن شوهر نیست، بلکه در مواردی خروج زن از خانه بدون اذن شوهر جایز است، از جمله:

• خروج از منزل برای کسب معارف اعتقادی، به مقدار لازم و ضروری و همین طور برای فراگیری وظایف شرعی الزامی
• احقاق حق مانند دادخواهی و شکایت به دادگاه یا ادای شهادت و امثال آن
• بر اساس برخی از فتاوا در صورتی که قبل از ازدواج زن در کاری استخدام بوده است و شوهر از آن مطلع بوده و می دانست که کار زن پس از ازدواج نیز تداوم خواهد داشت، بنابراین پس از ازدواج نیز به خاطر سابقه استخدام می‏تواند سر کار خود برود و ازدواج مانع آن نیست.
• در صورتی که به صورت شرط ضمن عقد به هنگام ازدواج، جواز خروج از خانه را شرط کرده باشد.
• بنا بر نظر برخی مراجع تقلید زن می تواند برای صله رحم و دیدن خانواده خود به مقدار لازم (نه زیاد) بدون اجازه شوهر از منزل خارج شود.
• خروج برای معالجه بیماری، چنان‌چه امکان درمان در منزل نباشد؛
• خروج برای فرار از ضررهای جانی و مالی و عرضی؛
• خروج برای انجام واجبات عینی که موقوف بر خروج از منزل است؛ مانند سفر حج، شرکت در انتخابات و یا نجات نفس محترمه؛
• چنان‌چه ماندن در منزل، توأم با عسر و حرج غیرقابل تحمل باشد، خروج جایز است؛
• چنان‌چه در ضمن عقد نکاح انتخاب مسکن و اشتغال به مشاغل اداری به زوجه محول شده باشد و به‌عنوان شرط در ضمن عقد برای خود سلب محدودیت کرده باشد؛
• خروج برای تأمین معاش، چنان‌چه شوهر او قادر به آن نباشد یا از اتفاق سرپیچی کند؛
• خروج از منزل برای تظلم و دادخواهی.

 

 

امام خمینی:

• اذن شوهر برای خارج شدن زن از منزل لازم است؛ مگر شرط ضمن عقد کرده باشد یا به خاطر کار واجبی از منزل خارج شود.

آیت‌الله بهجت:

• زن برای امری که وجوب عینی و تعیینی شرعی داشته باشد، نه کفایی و تخییری و یا علم به رضایت شوهر داشته باشد، می‌تواند بدون اذن او از منزل خارج شود.

آیت‌الله خامنه‌ای:

• موردی که انجام واجب شرعی با ضرورت‌های عقلی متوقف بر خروج از منزل باشد، مانند سفر حج یا کسب درآمد برای اداره زندگی، اذن شوهر برای خروج از منزل لازم نیست.

آیت‌الله خوئی:

• اگر شوهر خرجی نمی‌دهد چنان‌چه زن ناچار باشد معاش را تهیه کند در موقعی که مشغول تهیه معاش است، اطاعت شوهر بر او واجب نیست.

آیت‌الله سیستانی:

• مواردی که خروج واجب است یا ضروری است یا برای کسب نفقه است در فرضی که شوهر نفقه نمی‌دهد، زن می‌تواند بدون اذن شوهر از منزل خارج شود و از موارد اول است خروج کارمند زن برای انجام کار اداری، اگر پیش از ازدواج اجیر بوده یا بعد از آن و با اجازه زوج اجیر شده است.

آیت‌الله صافی‌گلپایگانی:

• اگر زن ناچار است خودش معاش را تهیه کند و نمی‌تواند با اطاعت شوهر تهیه معاش کند، در موقعی که مشغول تهیه معاش است اطاعت از شوهر بر او واجب نیست؛ ولی احتیاط آن است که از حاکم شرع هم اذن بگیرد و در حج واجب اذن همسر شرط نیست.

آیت‌الله فاضل‌لنکرانی:

• به‌طورکلی اگر کاری بر زن واجب باشد و نتواند آن‌ را در خانه انجام دهد یا ضرورتی ایجاد شود که ناچار به خروج از منزل باشد، چنان‌چه زوج اجازه ندهد، زن می‌تواند بدون اذن شوهر از منزل خارج شود.

آیت الله مکارم شیرازی:

• در مواردی اطاعت از شوهر لازم نیست که با انجام اموری مانند واجبات (حج واجب، صله رحم نسبت به پدر و مادر و برادر و خواهر و امثال آن به مقدار لازم)، فراگرفتن احکام اسلام مانند رفتن به مسجد و امثال آن، تهیه اجناس ضروری منزل در حالی که مجبور باشد، شرکت در انتخابات و راهپیمایی های ضروری و همچنین در مورد مراجعه به طبیب مخالفت کند.

آیت‌الله گلپایگانی:

• در موارد زیر زن می‌تواند بدون اذن شوهر از منزل خارج شود: اگر منزل مسکونی غصبی باشد، اذن شوهر برای خروج لازم نیست و شوهر نمی‌تواند زن را الزام به توقف در خانه غصبی کند؛ اگر خوف جانی داشته باشد؛ برای تهیه معاش در صورتی‌که مجبور است و نمی‌تواند با اطاعت شوهر تهیه معاش کند، در حین تهیه معاش اطاعت شوهر واجب نیست، ولی احتیاط آن است که از حاکم شرع نیز اجازه بگیرد؛ اذن شوهر برای حج واجب زوجه مستطیعه لازم نیست.

آیت‌الله نوری‌همدانی:

• در صورتی‌که زن ناچار باشد معاش خود را تهیه کند، زمانی که مشغول تهیه معاش است، اطاعت همسر واجب نیست. هم‌چنین اگر به واسطه ترس از جان، تکلیف شرعی او بیرون رفتن از خانه باشد، اذن همسر لازم نیست.

 

 

آیت الله سیستانی:

• اگر زوجه قبل از ازدواج قرارداد کارمندی بسته باشد یا با شوهر شرط کرده باشد که کار کردن مجاز باشد شوهر نمی تواند مانع شود در غیر این صورت برای بیرون رفتن از خانه نیاز به اجازه شوهر دارد و اما اگر کار در خانه انجام دهد و با حقوق شوهر منافات نداشته باشد نمی تواند مانع شود.
• زن می تواند در قبال کار در منزل پول دریافت کند.
• تمکین خود برای شوهر واجب است و خارج شدن زن از منزل با اجازه شوهر باشد.
• اطاعت زن از شوهر فقط در استمتاعات و در بیرون رفتن از خانه واجب است.
• جایز نیست که زن بدون اجازه شوهر به خانه والدین برای دیدار برود مگر در حد صله رحم واجب.
• برای کسب علم اجازه شوهر لازم نیست ولی برای بیرون رفتن از خانه رضایت او لازم است و در منزل هم می شود تحصیل علم کرد.