چگونه یک برنامه ریزی صحیح و عملی داشته باشیم؟

ستاره | سرویس روانشناسی – برنامه ریزی یعنی از پیش اندیشیدن که نقش مهمی در رسیدن به اهداف و موفقیت در زندگی دارد. فرایندی است که مانع اشتباهات و اتلاف وقت شده، فرصت‌های پنهان را آشکار می‌کند و به پیش‌بینی و ساختن آینده کمک می‌کند. در واقع برنامه‌ریزی ما را در حرکت از آنجایی که هستیم به سمت آنجایی که می‌خواهیم برویم یاری می‌کند و به ما کمک می‌کند تا بتوانیم میان وظایف و علاقمندی‌هایمان در زندگی تعادل برقرار کنیم. روان‌شناسان معتقدند با تکیه به موارد زیر می‌توانید برنامه‌ریزی مثمرثمری داشته باشید.

 

چگونه یک برنامه ریزی مفید داشته باشیم؟

۱- بی‌حوصله نباشید

اگر چه بی‌حوصلگی در زندگی شهرنشینی امروزی به یک معضل دایمی تبدیل شده است، اما شما می‌توانید با کمی تمرین و همت تاثیر بی‌حوصلگی را در زندگیتان کمرنگ کرده و به درمان بی حوصلگی اقدام کنید. توجه به این نکته هم ضروری است که همان‌طور که بی‌حوصلگی روی برنامه‌ریزی‌ها تاثیرگذار است، بی‌برنامگی هم خود می‌تواند به عاملی جهت بی‌نظمی در زندگی و در نتیجه بی‌حوصلگی تبدیل شود. گاهی نیز بی‌حوصلگی‌ها بر اثر افسردگی یا ناامیدی ایجاد می‌شود. اگر سعی کنید این مسایل را حل کنید و همراه با امیدواری به زندگی نگاه کنید ناخودآگاه به سمت برنامه‌ریزی کردن تمایل پیدا خواهید کرد.

۲- تنبلی را کنار بگذارید

عامل دوم تنبلی است. برای افراد تنبل فرقی نمی‌کند برنامه‌ها دشوار باشد یا آسان، بلندمدت باشد یا کوتاه‌مدت، آنها در هر حال از برنامه‌ ریزی کردن فراری هستند. بهتر است از همین الان قبل از آن‌که فرصت‌ها از بین بروند دست به کار شوید،‌راه‌های مقابله با تنبلی را یاد بگیرید و شروع به برنامه‌ریزی کنید.

۳- با انگیزه باشید

عامل سوم نداشتن انگیزه کافی برای برنامه‌ریزی کردن است. از بین رفتن انگیزه به دلایل متعددی اتفاق می‌افتد. یکی از دلایل بی‌انگیزگی شکست خوردن در برنامه‌های قبلی است. برای آن‌که این تصور ذهنی که شما به هر کاری که دست می‌زنید، با شکست روبه‌رو می‌شوید را از بین ببرید می‌توانید برای شروع برنامه‌های کوچک و آسان را انتخاب کنید. از آنجا که دسترسی به این برنامه‌ها امکان بیشتری دارد، اعتماد به نفس شما تقویت خواهد شد و در آینده موفق‌تر خواهید بود. عامل دیگری که موجب بی‌انگیزگی در برنامه‌های بلندمدت می‌شود فراموش‌کردن پاداش بزرگی است که در پایان نصیب شما خواهد شد.

۴- به خود استراحت بدهید

یک شروع قوی و با انرژی می‌تواند موفقیت شما را در پایان برنامه‌هایتان تضمین کند. توجه داشته باشید این انرژی را در طول برنامه‌ ‌ریزی حفظ کنید. این طور نیست که تصور کنید یک برنامه فشرده پیروزی شما را تضمین کند، بلکه اگر زمانی را برای استراحت خود در نظر نگیرید نمی‌توانید در مراحل بعدی موفق شوید. به یاد داشته باشید گاهی مقصد در طول مسیر است نه در انتهای آن.

 

 

۵- تصمیم بگیرید

پنجمین عامل عدم توانایی در تصمیم‌گیری است که برنامه‌ریزی‌ها را با شکست روبه‌رو می‌کند. با خودتان تمرین کنید تا در تصمیم‌گیری‌ها فردی قاطع باشید. زمانی که دیگران می‌بینند شما نمی‌توانید سر تصمیم خود بایستید شما را جدی نمی‌گیرند. البته همه اینها به این معنا نیست که به فردی متعصب تبدیل شوید، بلکه زمانی که مرتکب اشتباه شدید آن را بپذیرید و از دیگران عذرخواهی کنید. داشتن تعادل به شما کمک می‌کند که اطرافیانتان از همراهی با شما لذت ببرند.

۶- نه گفتن را بیاموزید

موضوع بسیار ساده است شما نمی‌توانید نه بگویید و هر بار که برای خودتان برنامه‌ریزی می‌کنید دیگران وظایف جدیدی را به عهده‌تان می‌گذارند یا از شما در خواست‌هایی می‌کنند که شما توانایی مخالفت با آنها را ندارید. پس مهارت نه گفتن را بیاموزید.

۷- به سلامتی خودتان توجه کنید

برنامه ریزی تنها برای رسیدن به خواسته‌های اجتماعی‌تان و بهره‌وری بیشتر نیست بلکه به حفظ سلامتی و شاد بودن کمک می‌کند. پژوهش‌ها نشان دادند دانشجویانی که در برنامه‌ریزی خود زمانی را به خودشان اختصاص می‌دهند بهتر بر اضطراب غلبه می‌کنند و موفق‌تر هستند. افراد گوناگون کارهای مختلفی را در این زمان‌ها انجام می‌دهند. برخی مراقبه (مدیتیشن) می‌کنند، برخی دوست دارند چرت بزنند، عده‌ای دیگر بازی‌های ویدئویی را ترجیح می‌دهند، برخی‌ هم به ملاقات با دوستان علاقه‌مند هستند و بسیاری فعالیت‌های دیگر. فعالیت‌ مورد‌علاقه‌تان را که از آن لذت می‌برید و فشار و اضطراب‌تان را کاهش می‌دهد شناسایی کنید و آن را در برنامه‌ روزانه‌تان قرار دهید.

 

نکاتی که باید برای یک برنامه ریزی درست در نظر بگیرید

1. پیش از تهیه‌ی یک برنامه‌ بهینه باید از کارهایی که طی روز انجام می‌دهید و نحوه‌ی تنظیم آنها آگاه باشید.
2. فهرستی از همه‌ی فعالیت‌های‌تان و مدت زمان انجام هر یک تهیه کنید.
3. کارهای مهم‌ را که نیاز به تمرکز بیشتری دارند در زمان‌هایی انجام دهید که بیشترین بهره‌وری را دارید.
4. هنگام برنامه ریزی روزانه تان، عادت‌های سودمند و آسیب‌رسان را شناسایی کنید.
5. اگر امکان تغییر کارها نیست شاید بد نباشد در صورت امکان برخی کارها را در وقت‌های تلف شده‌تان انجام بدهید.
6. برنامه‌ هر روز را شب پیش بریزید.
7. برخی کارها باید هرچه سریع‌تر انجام شوند و برخی دیگر را می‌توان به تعویق انداخت. در برنامه ریزی روزانه‌تان به اولویت‌ها توجه کنید.
8. برای انعطاف‌پذیری بیشتر در برنامه تان با وقفه‌های مناسب وقت‌های آزاد داشته باشید تا در صورت پیشامد یک کار ضروریِ غیرمنتظره، آن زمان‌ها را به این کار اختصاص دهید.
9. می‌توانید این زمان‌های آزاد را به کارهای مورد علاقه‌تان و مواردی که به پیشبرد اهداف بلندمدت‌تان کمک می‌کنند اختصاص دهید.
10. بهترین ابزار را برای ثبت برنامه تان پیدا کنید. رایانه، لپ‌تاپ، انواع اپلیکیشن‌ها و… امکان ثبت و نگهداری برنامه تان را به شما می‌دهند.
11. روزتان را به بخش‌های نیم‌ساعته تبدیل کنید و تخمین بزنید برای انجام هر کار چند بخش لازم است. با این روش ضرورتی ندارد با ساعت و دقیقه کارتان را پیچیده کنید.
12. به‌طور منظم برنامه تان را مرور کنید تا کارها و فعالیت‌هایی که برای‌شان برنامه ریزی کردید به شما یاد‌آوری شود.
13. با پیروی از برنامه‌ روزانه تان امکان ارزیابی آن را هم خواهید داشت و مثلا می‌توانید زمان تخمینی تخصیص داده شده به فعالیت‌ها را اصلاح کنید و یا ترتیب کارها را تغییر دهید. حواستان به اهداف بلندمدت‌تان باشد و از آنها غافل نشوید.
14. زمان‌های مشخص و ثابتی را به خودتان و کارهای مورد علاقه‌تان اختصاص بدهید. اختصاص زمانی به خودتان و کارهای موردِ‌ علاقه‌تان باعث می‌شود انجام کارهای ضروری ناخوشایند آسان‌تر شود.
15. درحالی‌که مطابق با برنامه‌تان پیش می‌روید به خاطر تلاشی که می‌کنید به خودتان پاداش بدهید.
16. قبل از اینکه به خواب بروید مطمئن شوید که برای روز بعد آماده اید و وقتی که بیدار می شوید دقت کنید چه کارهایی را می خواهید انجام بدهید .
17. مثبت بودن را فراموش نکنید. زمانی که در حال برنامه‌ریزی هستید تنها به موفقیت فکر کنید و به شکست‌های احتمالی توجهی نداشته باشید.
18. سعی کنید برنامه شما کوتاه، ساده و قابل اجرا باشد.
19. ـ تصاویر ذهنی دقیق و واضح تر از اهداف موفقیت شما را افزایش می‌دهد. سعی کنید تمام آنچه ممکن است در طول مسیر اتفاق بیفتد را برای خودتان ترسیم کنید.
20. بهترین برنامه ریز درسی، خود فرد است. یعنی هر شخص باید با توجه به شرایط روحی، جسمی، محیطی، زمانی، علاقه، هدف، نقاط ضعف و قوت خویش برای خودش برنامه ریزی کند.
21. سعی کنید در برنامه‌هایتان متکی به توانایی‌ها و استعدادهای خودتان باشید تا در صورت عدم پشتیبانی دیگران مجبور نباشید طعم شکست را تجربه کنید.
22. برای برنامه‌ای که می‌ریزید تمام تلاش خودتان رو به کار بگیرید تا عملی شود.