ستاره | سرویس مادر و کودک – فورسپسها ابزارهایی هستند که در عملهای جراحی برای گرفتن، مانور دادن یا بیرون آوردن قسمتهای درونی بدن مورد استفاده قرار میگیرند. این ابزار میتواند به هنگام زایمان نیز مورد استفاده قرار گیرد و به فرایند زایمان طبیعی کمک نماید. وکیوم نیز ابزاری فنجان مانند است که با مکش ایجاد کننده باعث کمک به فرایند زایمان میشود.
فورسپس و وکیوم که بر خلاف ظاهر ترسناکشان، برای حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از زایمانهای طبیعی مورد استفاده قرار میگیرند، نه تنها نسبت به زایمان سزارین برای سلامت مادر و نوزاد هیچ خطری نخواهند داشت بلکه در در بسیاری مواقع باعث راحتی و هموارتر شدن این فرآیند نیز خواهند شد. توصیه میشود قبل از روز زایمان با پزشک مامای خود درباره این ابزار صحبت کنید و از او بخواهید نحوه استفاده از این وسایل را برای شما توضیح دهد تا اگر در روز موعود، وسط زایمان اسم این ابزارالات را شنیدید عصبی و مضطرب نشوید.
چه موقع فورسپس و وکیوم ضرورت مییابند؟
به طور معمول، وقتی مادر برای مدت زیادی یعنی حدود ۲ تا ۳ ساعت در حال زور زدن بوده و آنقدر خسته است که دیگر نمیتواند به این کار ادامه دهد، پزشک به ناچار از فورسپس یا وکیوم استفاده خواهد کرد. مورد اورژانسی بعدی زمانی است که کودک آماده خروج بوده اما ضربان قلب او در حال کاهش باشد و لازم باشد هرچه سریعتر از رحم مار خارج شود. و مورد آخر زمانی خواهد بود که دهانه رحم به طور کامل با سر نوزاد باز شده و دو اینچ بالاتر از دهانه واژن باشد.
انتخاب ابزار مناسب
انتخاب بین فورسپس و وکیوم به نظر و تجربه پزشک مامای شما بستگی دارد. هر دوی این ابزارها از دیرباز در مواقع ضروری مورد استفاده قرار میگرفتهاند به طوری که از قرن ۱۶ استفاده از فورسپس برای کمک به زایمانهای اورژانسی رایج بوده است و ماما با استفاده از ابزاری شبیه به انبرک سالاد، به زایمان راحتتر فرد کمک میکرده است.
دستگاه وکیوم امروزی نیز که ظاهری شبیه به پیستون دارد، در گذشته برای نخستین بار در سال ۱۷۰۵ مورد استفاده قرار گرفته است. امروزه که این ابزارها برخلاف گذشته به جای فلز، از نوعی ترکیب پلاستیکی نرم ساخته شدهاند، در جوامع مختلف و به خصوص در ایالات متحده آمریکا از محبوبیت زیادی برخوردار شدهاند. اگر پزشک ماما تشخیص به استفاده از فورسپس بدهد، اطراف ناحیه تناسلی شما را به صورت موضعی بیحس کرده و با کمک سوند، مثانهتان را خالی خواهد کرد.
دو لبه ابزار فورسپس باید وارد کانال تولد شده و دو طرف سر نوزاد قرار گیرند. این ابزار که در نهایت به خارج شدن نوزاد کمک میکند، گاهی نیز برای چرخاندن سر نوزاد و قرار گرفتن در موقعیت بهتر استفاده میشود. شاید گاهی نیز به یک برش کوچک در ورودی کانال تولد نیاز داشته باشید.
اگر پزشک ماما دستگاه وکیوم را انتخاب کند، به احتمال زیاد بیحسی پرینیال خواهید داشت و مثل مورد قبل باید مثانهتان با کمک سوند تخلیه شود. سپس کاپ دستگاه وکیوم روی تاج سر نوزاد قرار گرفته و ماما با فشار یک پمپ دستی و یا پرستار با پمپاژ یک منبع خارجی، کودک را خارج میکند. کشش تنها در طول انقباضات اعمال میشود و شما به زور زدن هرچه بیشتر به سمت پایین تشویق خواهید شد.
استخراج با وکیوم در صورتی که کاپ ساکشن ۳ بار از روی سر نوزاد لیز بخورد و یا اینکه این عملیات بیشتر از ۲۰ دقیقه به طول بینجامد، متوقف خواهد شد. در چنین شرایطی، پزشک ماما عمل سزارین را آغاز خواهد کرد. در استخراج با دستگاه وکیوم به ندرت به برش ورودی کانال تولد (یا اپیزیوتومی) نیاز پیدا میشود زیرا کاپ ساکشن داخل واژن جا نمیشود.