ستاره | مادر و کودک – دیابت بارداری بیماریی است که حدود ۴ درصد از زنان در دوران بارداری خود به آن دچار میشوند. این بیماری معمولا بعد از هفته بیست و چهارم بارداری تشخیص داده میشود و علائم آن شامل دفع قند از ادرار و افزایش قند خون میباشد. با توجه به اینکه دیابت بارداری میتواند خطراتی برای جنین و مادر به همراه داشته باشد، پیشگیری و کنترل این بیماری در دوران بارداری امری ضروری است.
آزمایش دیابت بارداری
همانند بسیاری از بیماریها تشخیص قطعی این بیماری از طریق آزمایش صورت میپذیرد؛ بدین صورت که برای تمام زنان باردار در هفته ۲۴ تا ۲۸ بارداری این آزمایش از طرف پزشک درخواست میشود. اما اگر شما خصوصیاتی همانند موارد زیر را داشته باشید ممکن است پزشک شما انجام آزمایش دیابت بارداری را لازم نداند:
- بارداری در سن کمتر از ۲۵ سال
- عدم سابقه دیابت به صورت خانوادگی
- فقدان سابقه بالا بودن قند خون
- وزن متناسب
- عدم سابقه به دنیا آوردن کودک بزرگ و…
اما این آزمایش چگونه انجام میشود؟ برای غربالگری دیابت بارداری، قند خون در دو مرحله اندزاهگیری میشود: قند خون ناشتا و قند خون پس از دو ساعت از صرف غذا که این غذا باید حاوی ۵۰ گرم گلوکز باشد. (این غذا معمولا شربتی است که شیرین است و طعم بدی ندارد) مطابق نظر برخی از آزمایشگاهها قند خون ۱۳۵ گرم در هر دسیلیتر مرزی است و در برخی دیگر از آزمایشگاهها ۱۴۰ میلیگرم در هر دسی لیتر را معیار ابتلا به دیابت میدانند.
روش دیگر برای تشخیص این بیماری استفاده از تست تحمل گلوکز خوراکی (OGTT= oral glucose tolerance test) است. این روش رایجترین راه برای تشخیص دیابت بارداری است. در این آزمایش بعد از مصرف مقداری مواد غذایی که حاوی ۱۰۰ گرم گلوکز باشد، قند خون برای سه مرحله اندازهگیری میشود. نتایج این آزمایش بر حسب زمان شامل موارد زیر میباشد:
اگر در دو بار نمونه گیری، قند خون نمونه بیشتر یا مساوی اعداد جدول فوق باشد، دیابت بارداری تشخیص داده میشود. برای مطالعه کامل در خصوص دیابت بارداری کلیک نمائید.
چند نکته در خصوص انجام آزمایش دیابت بارداری
میزان نرمال قند خون اعلام شده توسط آزمایشگاههای مختلف متفاوت است.
زمان و لزوم انجام سایر آزمایشات مورد نیاز برای شما توسط پزشک شما تعیین میشود (همانند سنجش میزان کتون موجود در خون و یا ادرار)
لزوم استفاده از دستگاه کنترل قند خون و زمانهای کنترل توسط پزشک شما تعیین میشود. اگر شما طبق دستور پزشک معالجتان نیاز به کنترل قند خونتان با دستگاه گلوکومتر دارید حتما پس از هر بار چک قند خونتان آن را در دفترچه مخصوصتان ثبت کنید و در زمان ویزیت پزشک همراه خود داشته باشید.
با توجه به اینکه دیابت بارداری معمولا پس از زایمان از بین میرود شما میتوانید ۱۲-۶ هفته پس از زایمان برای اندازهگیری میزان قند خون خود اقدام کنید.
خانمهایی که سابقه ابتلا به دیابت بارداری را دارند باید به خاطر داشته باشند احتمال بروز دیابت در حاملگی بعدیشان و همینطور احتمال ابتلای آنها به دیابت نوع دو زیاد میباشد.
منبع: تبیان – بنیاد بین المللی کنترل و پیشگیری دیابت