قرص بوپرنورفین یا b2 چیست؟ (عوارض و روش ترک قرص بوپرنورفین)

بوپرنورفین (Buprenorphine) یک داروی مسکن مخدر با احتمال وابستگی و اعتیاد مانند مورفین، کدئین، هروئین و متادون است و عوارض جسمانی و روانی مشابه و جدی دارد. این دارو که عمدتا برای درمان اعتیاد به مواد مخدر استفاده می‌شود، مصارف درمانی دیگری از جمله تسکین دردهای شدید، قبل از بیهوشی، کنترل و برگرداندن مهار تنفسی ناشی از فنتانیل در بیهوشی نیز دارد.

قرص b2 یا قرص بوپرنورفین

قرص بی دو چیست؟ برای چه دردی استفاده می شود؟ کاربرد بوپرنورفین مانند کاربرد متادون در جهت درمان اعتیاد و ترک اعتیاد به صورت سرپایی در مطب پزشک می‌باشد. باید توجه داشت این دارو نیز به عنوان جایگزین در سو مصرف مواد مخدر مورد استفاده قرار می‌گیرد و می‌تواند در بیماران وابستگی بسیار شدیدی را ایجاد کند.

قابل ذکر است که ترک با بوپرنورفین می‌تواند به دلیل وجود علایم نشئگی و لذت ناشی از مصرف قرص و شرایط مشابه ترک با متادون بسیار طولانی شود و بیمار و خانواده ایشان را متحمل هزینه و انرژی زیادی کند، که معمولا بیماران در این روش نیز درمان کامل را تجربه نمی‌کنند و وابستگی به شکل متفاوتی ادمه پیدا می‌کند.

در حال حاضر تعداد بسیار زیادی از بیمارانی که برای ترک اعتیاد به مراکز مربوطه مراجعه می‌کنند، به موادی مانند متادون و بوپرنورفین اعتیاد داشته و قادر به ترک آن نیستند. در حالی که این افراد قبلا به ماده دیگری مانند تریاک اعتیاد داشته و برای درمان آن از این داروها استفاده کرده‌اند.

اما بعد از مدتی با دوز بسیار بیشتر نسبت به ماده اعتیادآور قبلی خود به این داروهای شبه مخدر اعتیاد پیدا می کنند و حتی در بسیاری از موارد، بیمار دوباره به سمت ماده مخدر قبلی بازگشته و مصرف مجدد را با دوز بیشتر شروع می‌کند تا جایی که این سیکل مخرب و ویرانگر تا مرز نابودی بیمار پیش می‌رود.

افراد گاها با این دید که متادون به اندازه ماده مخدر ضرر ندارد مبادرت به استفاده طولانی مدت از آن می‌کنند. اما شاید اگر درباره عوارض آن بدانند دیگر هرگز به سراغ این ماده اعتیادآور نروند. پیشنهاد می‌کنیم با عوارض مصرف قرص متادون و همچنین بهترین روش برای ترک متادون در ستاره آشنا شوید.

مکانیسم اثر قرص بوپرنورفین

بوپرنورفین ( بوپرکسین ) دارویی برای درمان اعتیاد به مواد مخدر در مطب پزشکان است. بوپرنورفین به سبب ماهیت خود از سایر مواد مخدر متفاوت است چرا که یک آگونیست نسبی است.  بوپرنورفین ( بوپرکسین ) با فرمول شیمیایی C29H41NO4 یک ماده مخدر نیمه صناعی مشتق از  تبائین thebaine است که خود از آلکالوئیدهای خشخاش Papaver somniferum بدست آمده است.

بوپرنورفین ( بوپرکسین ) یک آگونیست نسبی partial agonist است. این به این معنی که بوپرنورفین ( بوپرکسین ) یک ماده مخدر است، و به طبع آن می تواند عوارض معمول مواد مخدر و عوارض جانبی آن را مانند افت تنفسی و نشئگی را سبب شود ،  و ماکزیمم اثر آن كمي کمتر از آگونیست های کامل مانند هروئین و متادون است.

اثرات آگونیستی  بوپرنورفین ( بوپرکسین ) به طور خطی با افزایش دوز دارو افزایش می یابد ، تا زمانی که به یک پلاتو ( کفه ) برسد و در آن صورت با افزایش بیشتر در دوز ، این آثار افزایش نمی یابد. این مسأله بنام سقف اثر یا ceiling effect موسوم است.

در واقع، بوپرنورفین ( بوپرکسین ) می تواند اثر آگونیست های کامل را بلوکه کند و در نتیجه سبب بروز علایم ترک شدید در یک بیمار مصرف کننده مواد مخدر شود. این در حقیقت نتیجه میل بالای بوپرنورفین ( بوپرکسین ) به گیرنده های مخدر است. بوپرنورفین ( بوپرکسین ) در مقایسه با مواد مخدر میل بالاتری برای اتصال به گیرنده های مواد مخدر دارد. این مسأله منتج به  غلبه بر سایر مخدر و پیروزی در رقابت برای اتصال به این گیرنده ها میشود.

• در صورت استفاده از سایر مواد مخدر، عوارض جانبی بوپرنورفین شدت بیشتری می‌یابند. بنابراین باید این دارو را دقیقا طبق دستورات پزشکتان و به میزان تجویز شده استفاده کنید. 
• از مصرف دارو بیش از میزان تجویز شده یا در مدت زمانی طولانی‌تر خودداری کنید. 
• از شکستن قرص و حل نمودن آن در هر مایعی به منظور تزریق در رگ خودداری کنید. این عمل می‌تواند باعث مرگ بشود.
• در مواقع ضروری هنگام درمان و مصرف بوپرنورفین کارت شناسایی‌تان همراهتان باشد یا از دستبند هشداردهنده پزشکی استفاده کنید
• هر پزشک، دندانپزشک یا متخصص بهداشت و درمان را که شما به ایشان مراجعه می‌کنید در جریان بگذارید که تحت درمان با بوپرنورفین هستید.
• تمامی اعضای خانواده‌تان را در جریان بگذارید که تحت درمان با بوپرنورفین هستید تا در مواقع ضروری از وضعیت شما آگاه باشند.
• قرص زیر زبانی بوپرنورفین را زیر زبانتان قرار دهید و اجازه دهید کاملا حل شود. 
• از جویدن و بلعیدن آن به صورت کامل خودداری کنید. 
• اگر دوز مصرفی‌تان بیش از دو قرص در هر وعده است قرص‌ها را هم‌زمان زیر زبان‌تان قرار داده و اجازه دهید کاملا حل شوند.
• در صورت نیاز به هرگونه عمل جراحی، قبل از عمل، جراح‌تان را مطلع کنید که تحت درمان با این دارو هستید. 
• ممکن است لازم باشد که قبل از عمل جراحی مدت زمان کوتاهی مصرف دارویتان را متوقف کنید.
• پس از مصرف این دارو برای مدت زمان نسبتا طولانی، قطع یک باره آن باعث بروز نشانگان ترک می‌شود.
• بدون مشورت با پزشک معالج‌تان، مصرف دارو را به صورت ناگهانی متوقف نکنید. شاید نیاز باشد مصرفتان را به تدریج کمتر و کمتر کنید تا بتوانید مصرف آن را به طور کامل قطع نمایید.
• دارو را در دمای اتاق دور از رطوبت و گرما نگهداری کنید.
• تنها به اندازه مصرف چند روز از داروی‌تان را در مکانی قابل دسترسی قرار دهید و مقدار عمده دارو را در مکانی دور از دسترس سایرین نگهداری کنید. زیرا این دارو می تواند مورد سوء مصرف واقع شود. 
• مراقب باشید که داروهای‌تان در دسترس و مورد سوء استفاده قرار نگیرد.
• پس از خاتمه درمان، باقیمانده دارو را از بین ببرید. مثلا آن را به چاه توالت بریزید.

درمان اعتیاد علاوه بر دارو نیازمند مداخلات روان درمانی و اجتماعی است. جزئیاتی در روند درمان اعتیاد وجود دارد که اگر به آنها توجه نشود اثر بخشی و ماندگاری درمان افت می کند.

مولفه‌هایی نظیر مهارت پزشک، رابطه خوب درمانی با بیمار، ایجاد انگیزه خوب برای استمرار درمان، خانواده درمانی، کنترل خشم و هیجان، مشاوره در مواقع بروز بحران،‌ دقت در پیگیری و انجام آزمایش‌ اثربخشی درمان را بالا می‌برد و توجه کافی به هر یک از این جنبه‌ها در فرآیند درمان، احتمال بهبودی را افزایش می‌دهد.

روش ترک قرص بوپرنورفین

مصرف قرص بی دو در واقع برای ترک مواد سنگین مانند هرویین ، کوکایین، متادن و … می باشد. بیشترین تاثیر قرص بی دو در دوز خاصی اتفاق میفتد که توضیح این مورد کمی پیچیده است. در دوز خاصی خاصیت سم زدایی و در دوزهای کمتر خاصیت مرفینی دارد.

از آنجایی که با قرص نمی‌توان قرص را ترک کرد و قرص ب۲ یا بوپرنورفین، خود اعتیاد آور است پیشنهاد می‌شود که از چاله به چاه نروید و برای مصرف ب۲ حتما با پزشک یا متخصص ترک اعتیاد مشورت نمایید.
فراموش نکنید که قدرت قرص بی دو، تا ۴۰ برابر بیشتر از مرفین است و اعتیاد، اعتیاد است چه با ترامادول چه با بوپرنورفین.

قرص ب۲ خود داروی ترک اعتیاد است و شما برای ترک داروی ترک اعتیاد، داروی جایگزین ندارید. تجربه نشان داده ب۲ انقدرها که فکر می‌کنید موثر نیست و کسی که بخواهد ترک کند با دست خالی هم ترک می‌کند. برای آشنایی با ماده مخدر هروئین و عوارض مصرف آن، این مطلب را در ستاره مطالعه کنید.

مانند سایر مواد مخدر، این دارو باعث کندی تنفس می‌شود و کاهش شدید عملکردهای تنفسی می‌تواند منجر به مرگ شود. در صورت بروز علائم حساسیت دارویی سریعا در پی دریافت مراقبت‌های پزشکی اورژانسی باشید. کهیر، مشکلات تنفسی، ورم صورت، لبها، زبان و گلو از نشانه‌های حساسیت دارویی هستند

در صورت بروز هرکدام از علائم زیر به سرعت با پزشک معالجتان تماس بگیرید:

• تنفس آرام و سطحی
• احساس سبکی در سر، ضعف و بی حالی
• گیجی، افکار و رفتارهای غیرمعمول
• تهوع، درد معده، تب خفیف، کاهش اشتها، ادرار تیره رنگ یا به رنگ خاک رس، یرقان (زرد شدن پوست و چشمها)

عوارض خفیف‌تر قرص بی دو که با احتمال بیشتری ممکن است تظاهر بیابند عبارتند از:

• سردرد
• درد معده، تهوع، استفراغ و یبوست
• احساس گرما و نفس تنگی
• تعریق
• ضعف و خستگی
• کمردرد
• اضطراب و افسردگی
• اختلالات خواب
• آب ریزش بینی

عوارض دیگری غیر از موارد ذکر شده نیز ممکن است در اثر مصرف این قرص بی دو ایجاد شوند. در صورت مشاهده هرگونه علائم غیرمعمول و ناراحت کننده با پزشکتان مشورت کنید. پیشنهاد می‌کنیم مطلب ترک اعتیاد مواد مخدر – تجربیات معتادان در حال بهبودی را نیز در ستاره مطالعه کنید.

پاسخ به سوالات متداول

۱. قرص b2 برای تاخیری

سلام من معتاد نیستم ولی قرص b2 را موقع زناشویی مصرف می کنم چون زود انزالی دارم آیا این قرص برای بچه دار شدن ضرر دارد و آیا از بچه دار شدن جلوگیری می کند؟

بین بد و بدتر ترجبحا بد گزینه بهتریست؛ ولی كم لطفی است كه این موضوع را به ب۲ نسبت بدهیم. در هر حال با توجه به خطرات اجتماعی و بهداشتی ناشی از سوء مصرف مواد، ب۲ راه حل مناسبی به نظر میرسد. و از نظر عوارض جانبی باید گفت در كنار اثار مطلوب اثار مخربی هم در پی دارد كه بسته به نوع بیماری و شرایط بدنی و سن بیمار توسط پزشك تجویز میشود.

ب۲ هم عوارض دارد اما فوایدش باعث میشود از عوارضش چشم پوشی كنیم (البته فقط برای مبتلایان به اعتیاد) .در مورد مشكلات كبدی باید بگوییم اگر كبد از قبل مشكلی نداشته باشد در حین درمان با ب۲ هم مشكلی بوجود نمی آید و برای اطمینان بیشتر میتوانید هر ۶ ماه یك بار آنزیم های كبد را چك كنید.

۲. ترک شیشه با قرص ب۲

آیا مصرف قرص بی دو برای ترک شیشه موثر است؟

شواهد قطعی برای کاربرد بوپرنورفین در درمان وابستگی به محرک های شبه آمفتامینی وجود ندارد.

۳. تاثیر قرص b2 بر اسپرم

آیا مصرف b2 روی اسپرم و درنتیجه نطفه و ضعیف شدن نطفه و سقط جنین تأثیری دارد ؟

باور برخی پزشکان بر این است که قدرت باروری با مصرف قرص بی دو ۴۰ درصد کاهش می یابد؛ اما با این حال هنوز این موضوع ثابت نشده است.

۴. مصرف قرص بوپرنورفین در دوران بارداری

قرص بوپرنورفین یا b2 ممکن است برای جنین مضر باشد و باعث ایجاد اعتیاد و بروز نشانه‌های ترک در نوزادانی شود که مادرشان در زمان حاملگی بوپرنورفین مصرف میکرده‌اند. در صورت شک یا تصمیم برای بارداری در طول مدت درمان، با پزشک خود مشورت کنید.

۵. مصرف قرص بی دو در دوران شیردهی

بوپرنورفین وارد جریان شیر می‌شود و ممکن است برای کودک مضر باشد. اگر کودک از شیر خودتان تغذیه می‌کند در دوران شیردهی از این دارو استفاده نکنید.

کاربران گرامی و بیماران مبتلا به اعتیاد قرص ب ۲ می توانند  تجربیات خود در استفاده و یا ترک استفاده از این قرص را در قسمت نظرات لینک زیر با سایر افراد در میان بگذراند

برگرفته از: webmd.com