قیمه نثار غذایی اصالتاً قزوینی است که هیچ اشتراکی جز شباهت اسمی با خورش قیمه ندارد. این قیمه در اصل بدون لپه پخته میشود و ترکیبی است از برنج، گوشت، زرشک، خلال بادام، پسته، پیازداغ و ادویه قیمه نثار که اگر بتوانید نوع مرغوب آن را پیدا کنید، این غذا بینهایت خوش عطر میشود. قیمه نثار در گویش عامیانه به غلط قیمه نساء خوانده میشود و در قدیم معمولا به عنوان شام عروسی همراه با سبزی خوردن سرو میشده است. قیمه همانطور که ذکر شد، به معنی خورشی است که با گوشت خرد کرده تهیه کنند و از آنجا که این غذا در گذشته جزو غذاهای تشریفاتی به حساب میآمده و معمولا در عروسیها درست میشده، “نثار” به معنی “آنچه در عروسی برای حاضران نثار شود” میباشد.
طرز تهیه قیمه نثار مجلسی
مواد لازم | |
گوشت مغز ران گوسفندی | ۵۰۰ گرم |
برنج | ۱ کیلوگرم |
زرشک | ۵ قاشق غذاخوری |
شکر | ۱/۴ پیمانه |
خلال پوست پرتقال | ۱/۲ پیمانه |
خلال بادام | ۱ پیمانه |
خلال پسته | ۱ پیمانه |
گلاب | ۱ پیمانه |
پیاز | ۱ عدد |
پیاز داغ | ۱/۳ پیمانه |
پودر زعفران | ۱/۲ قاشق چایخوری |
کره | ۱۰۰ گرم |
رب گوجه فرنگی | ۲-۳ قاشق غذاخوری |
نمک، زردچوبه، فلفل، ادویه قیمه نثار | به میزان لازم |
روغن | به میزان لازم |
- برنج را از قبل به مدت ۴-۳ ساعت خیس کرده و به روش آبکش درست کنید و دم بگذارید.
- پیاز را به صورت خلالی نازک خرد کرده و در روغن تفت دهید تا طلایی شود.
- گوشت را به صورت فندقی خرد کرده و همراه با پیاز به مدت دو سه دقیقه تفت دهید تا رنگ آن تغییر کند.
- کمی زردچوبه و فلفل اضافه کرده و سپس رب گوجه فرنگی را افزوده و کمی تفت دهید تا بوی خامی آن گرفته شده و خوشرنگتر شود.
- دو پیمانه آب جوش به قابلمه اضافه کنید، درب قابلمه را ببندید، حرارت را کم کنید و فرصت دهید تا گوشت بپزد.
- خلال بادام را خیس کنید و پس از حدود یک ساعت که از پخت گوشت گذشت، نیمی از خلال بادام را به آن اضافه کنید و بقیه را برای تزیین پلو نگه دارید.
- پس از اینکه گوشت کاملا پخت، نمک و فلفل آن را میزان کنید و فرصت دهید تا آب آن کاملا خورد رود و در حد ۳-۲ قاشق از آب گوشت باقی بماند.
- خلال پسته را در گلاب خیس کرده و سپس در کمی کره تفت دهید.
- زرشک را ۱۰ دقیقه در آب سرد خیس کرده و چندبار با آب سرد بشویید، سپس در کمی روغن و شکر تفت داده و برای تزیین روی پلو کنار بگذارید.
- یک پیمانه از برنج دم کشیده را با زعفران آب کرده مخلوط کنید و برای تزیین پلو کنار بگذارید.
- خلال پوست پرتقال را ۴-۳ بار بجوشانید تا تلخی آن گرفته شود، سپس شکر را در یک پیمانه آب حل کنید و خلال پوست پرتقال را چند دقیقه در آن بجوشانید تا شیرین شود و در آبکش بریزید. خلال پرتقال را با کمی زعفران و روغن مایع به مدت یک دقیقه تفت دهید تا خوشرنگ شود.
- برنج زعفرانی را به صورت گرم داخل یک قالب سیلیکونی میان تهی ریخته، روی آن برنج ساده بریزید و با قاشق خوب فشار دهید تا برنج به فرم قالب در آید. سپس آن را در دیس برگردانید.
- در قسمت میان تهی، قیمه پخته به همراه خلال بادام را بریزید و روی آن را با نوارهای زرشک، خلال پسته، خلال بادام و خلال پوست پرتقال شیرین شده تزیین کنید.
- روی همهٔ مواد آماده شده از ادویه قیمه نثار بپاشید و از طعم و ظاهر خوب آن لذت ببرید.
نکات مهم و اصولی در تهیه خورش قیمه نثار مجلسی
- برای پختن گوشت، حرارت را کم کنید؛ زیرا حرارت بالا باعث دیرپز شدن گوشت میشود.
- در صورت تمایل میتوانید قیمه را لای برنج دم بگذارید که در این صورت پلوی شما نارنجی رنگ و خشکتر میشود. اما شکل مجلسیتر آن این است که پس از پخت، خورش بی آب را لای برنج قرار دهید.
- برخی در پخت قیمه نثار از لپه هم استفاده میکنند، اما طرز تهیه قیمه نثار اصل همان بود که در فوق ذکر شد.
- قیمه نثار را با گوشت مرغ هم میتوان درست کرد. فقط باید این موضوع را در نظر داشت که زمان پخت گوشت مرغ کمتر از گوشت قرمز است.
- قیمه نثار را میتوان با نان و بدون برنج هم سرو کرد. ضمن این که میتوان آن را به صورت ساندویچ هم آماده کرد. در این صورت میتوان کمی فلفل دلمهای نگینی هم چاشنی آن کرد و با جعفری تازه و گوجه فرنگی و خیار شور یک ساندویچ خوشمزه درست کرد.