بهترین و کم خطرترین زمان برای دندانپزشکی در بارداری چه موقعی است؟

ستاره | سرویس مادر و کودک – در دوران بارداری به دلیل مصرف بیشتر مواد قندی توسط خانم باردار و اسیدی شدن بیشتر بزاق به خاطر استفراغ و تهوع بارداری، بیماری‌های دندان و در پی آن نیاز به دندانپزشکی، بیشتر می‌شود و دندان‌ها و لثه‌ها به مراقبت بیشتری نیاز دارند. در این دوران در بدن مادر باردار تغییرات هورمونی رخ می‌دهد که باعث ایجاد مشکلات در لثه‌، درد دندان‌، خونریزی حین مسواک زدن و اشکال در جویدن غذا می‌شود. در مجموع این مشکلات نیاز به رعایت بهداشت دهان و دندان و خدمات دندانپزشکی در بارداری را افزایش می‌دهد. 

برای بهداشت دهان و دندان قبل از بارداری چه کنیم؟

توصیه می‌شود قبل از بارداری آزمایش کامل دندانپزشکی برای خانم‌هایی که تصمیم به حاملگی و بچه‌دار شدن دارند، انجام گیرد. انجام کار‌های دندانپزشکی پیشگیری کننده در زمان بارداری لازم است تا از عفونت­‌های دهانی مانند بیماری لثه جلوگیری کند، زیرا این عفونت‌ها باعث تولد نوزاد نارس می‌شوند.

 

کم خطرترین زمان برای انجام خدمات دندانپزشکی در بارداری چه زمانی است؟

مطمئن­‌ترین راه این است که کار‌های غیر ضروری مربوط به دندان را در زمان بارداری انجام نداد و بعد از تولد نوزاد نزد دندانپزشک رفت تا جنین در معرض خطر و آسیبی قرار نگیرد، اما گاهی اوقات مجبوریم کار‌های فوری و اورژانسی دندانپزشکی مثل عصب کشی و یا کشیدن دندان را در زمان بارداری انجام دهیم. از طرفی بعضی از خدمات دندانپزشکی در بارداری مانند پر کردن دندان پوسیده و یا روکش دندان، باید انجام شوند تا احتمال عفونت دهان کم شود.

 

در واقع کم خطرترین زمان برای انجام کار‌های دندانپزشکی در زمان بارداری، سه ماهه دوم بارداری است. در سه ماهه اول بارداری، چون جنین در حال شکل گیری است، مصرف دارو‌ها و احتمال بروز عفونت روی روند رشد و تکامل اثر می‌گذارد؛ لذا به زنان باردار توصیه می‌شود در صورتی که مشکلات دهان و دندانشان اورژانسی نیست ترجیحاً در سه ماهه اول هیچ اقدامی نکنند. در سه ماهه سوم بارداری نیز، برای زن باردار دراز کشیدن روی صندلی دندانپزشکی و … سخت است. همچنین خدمات دندانپزشکی مربوط به زیبایی دندان‌ را باید بعد از زایمان انجام داد.

آیا داروهایی که برای خدمات دندانپزشکی در بارداری استفاده می‌شود، خطر دارند؟

آیا عکس انداختن و رادیوگرافی از دندان، در دوران بارداری خطر دارد؟ 

خدمات دندانپزشکی در بارداری

ترمیم دندان

زنان باردار می‌توانند دندان‌هایشان را ترمیم کنند و نگران جیوه موجود در ماده ترمیم کننده دندان که به آن آمالگام می‌گویند، نباشند.

عصب کشی دندان و مشکلات ریشه

عصب کشی دندان برای زنان باردار عادی در تمام دوران بارداری قابل انجام است. هرچند، ترجیح داده می‌شود که این درمان‌ها بیشتر در سه ماهه دوم صورت گیرند. زنان بارداری که دچار درد‌هایی با منشا دندانی باشند، احتمالاً به دلیل تاثیرات درد بر فعالیت‌های روزمره‌شان، آسیب‌هایی را حتی متوجه جنین خود می‌کنند. بنابراین بهتر است که خانم‌های باردار به جای تحمل درد شدید دندان به عصب رسیده به درمان آن بپردازند.

نکاتی راجع به خدمات دندانپزشکی در بارداری

1. قبل از مراجعه به دندان‌پزشک می‌توانید با پزشک معالج خود که در دوران بارداری تحت نظر او هستید (متخصص زنان و زایمان) مشورت کرده و توضیحات مکتوب او را برای آغاز درمان به نزد دندان‌پزشک ببرید.
2. زمان مراجعه به دندانپزشک، بگویید که باردار هستید.
3. کار‌های غیر ضروری دندانپزشکی خود را در سه ماهه دوم بارداری و یا بعد از زایمان انجام دهید.
4. موقع نشستن روی صندلی دندانپزشکی، برای حفظ جریان خون سالم، پا‌های خود را روی هم نیندازید.
5. به زنان باردار توصیه می‌شود با خمیر دندان فلوراید دار حداقل ۲ بار در شبانه روز دندان‌های خود را مسواک کرده و نخ دندان بکشند.
6. اگر خانم باردار دچار افزایش حجم لثه شد نگران نباشد بعد از زایمان، لثه‌ها معمولاً با رعایت بهداشت و جرم گیری به حالت اولیه بر می‌گردند. این افزایش حجم از ماه دوم و سوم حاملگی شروع و تا ماه هشتم افزایش می‌یابد در ماه نهم مقداری کمتر می‌شود.
7. اگر بوی خمیر دندان باعث تهوع در زنان باردار می‌شود، بهتر است از خمیر دندان‌های بدون بو استفاده کنند.
8. برخی معتقدند که تامین کلسیم بدن جنین از دندان‌های مادر، باعث پوسیدگی دندان‌ها می‌شود که این تصور غلط است. افزایش میزان پوسیدگی در دوران بارداری ناشی از نوع رژیم غذایی و رعایت ناقص بهداشت دهان و دندان است.
9. تغییرات هورمونی دوران بارداری در نیمی از زنان باعث افزایش بزاق و در نیمی دیگر باعث خشکی دهان می‌شود. خشکی دهان محیط دهان را برای رشد میکروب‌ها مساعد می‌کند. بنابراین توصیه می‌شود با افزایش مصرف مایعات و جویدن آدامس‌های بدون قند و استفاده از دهان شویه از خشکی دهان جلوگیری کنند.
10. بعد از هر بار تهوع در زنان باردار، باید دهانشان را با آب شستشو دهند تا خاصیت اسید معده راه یافته به دهان خنثی شود و این گونه از پوسیدگی شدید دندان‌ها جلوگیری شود.
11. مصرف مداوم قرص‌های ضد بارداری پس از ۱۸ ماه باعث مشکلات دندانی و بیماری لثه می‌شوند.

سخن آخر

بر خلاف تصور موجود در بین برخی از مردم، بارداری به خودی خود باعث آسیب پذیری دندان‌ها نمی‌شود و با رعایت بهداشت دهان و مراقبت‌های قبل و حین بارداری می‌توان از مشکلات دهان و دندان در دوران بارداری جلوگیری کرد. همچنین استفاده از خدمات دندانپزشکی در بارداری با رعایت نکات گفته شده و استاندارهای پزشکی برای مادر و جنین خطرناک نمی‌باشد.