ستاره | سرویس مادر و کودک – خیلی وحشتناک است که با صدای گریه نوزاد خود از خواب بیدار شوید و وقتی او را در آغوش میگیرید متوجه شوید بدن آن، بسیار گرم است. شما با یک دماسنج میتوانید متوجه شوید که آیا کودکتان تب دارد ولی اگر تب داشت چه کنیم؟ خیلی مهم است که در زمانی که نوزاد تب دارد بدانیم چگونه آن را آرام کنیم و چه مراقبتهای پزشکی را برای آن انجام دهیم.
مراقبت از یک نوزاد بیمار
دمای بیش از ۳۸ درجه سانتی گراد تب نوزاد محسوب میشود و دمای ۳۸/۳ درجه سانتی گراد یعنی کودک شما تب دارد. در بیشتر موارد داشتن تب یعنی بدن کودک شما با یک عفونت مبارزه میکند. تب نوزاد میتواند بدن کودک را در برابر باکتریهای خاص تحریک کند و در برابر آنها محاظت کند. درست است که تب نوزاد یک گام مثبت علیه بیماریها در بدن کودک است ولی میتواند باعث ناراحتی کودک شما نیز شود. در این شرایط کودک شما به سرعت نفس میکشد و به مایعات بیشتری احتیاج دارد.
تب نوزاد معمولاً با بیماری های زیر همراه است:
- بیماری های مقعدی
- ذات الریه
- عفونت گوش
- آنفولانزا
- سرماخوردگی
- گلو درد
- عفونت خون، عفونت دستگاه ادراری و روده
- مننژیت
- طیف وسیعی از بیماری های ویروسی
اگر کودک شما ۶ ماهه یا بیشتر است و تب آن زیر ۳۸ درجه سانتی گراد است لازم به درمان نیست، به جز آنکه کودک شما ناراحت باشد و به خواب نرود، ولی در شرایطی که غذا خوردن و بازی کردنش طبیعی است بهتر است که منتظر بمانید تا تب از بدنش رفع شود.
چگونه تب نوزاد را درمان کنیم؟
با یک پزشک متخصص اطفال درباره نحوه مصرف دوز استامینوفن یا ایبوپروفن صحبت کنید، این داروها معمولاً تب را کاهش میدهند. داروساز یا پزشک متخصص دوز مناسب کودکتان را به شما میگوید ولی توجه کنید به کودک خود آسپرین ندهید.
اطمینان حاصل کنید که کودکتان بیش از حد لباس نپوشیده باشد و به طور منظم به او مایعات بدهید. از دست دادن آب بدن برای یک نوزاد می تواند نگران کننده باشد. کودک خود را با یک پد حمام اسفنجی، خنک کنید و یا با کمک فن و کولر و یا در آوردن لباسهای اضافیاش و دادن مایعات منظم به آن، تب را کنترل کنید.
بعد از اینکه این کارها را انجام دادید، دوباره درجه حرارت بدن نوزاد را بسنجید و این کار را ادامه دهید تا زمانی که تب کودک پایین بیاید. تب منجر به کم آبی بدن میشود و کودکان به سرعت آب بدن خود را از دست میدهند.
علائم کم آبی بدن نوزاد
- گریه بدون اشک
- دهان خشک
- پوشک با خیسی کمتر از قبل
اگر کودک شما از شیر مادر تغذیه میکند، سعی کنید جهت جلوگیری از کم آبی بدن، شیر بیشتری به او بدهید.
تشخیص دقیق تب نوزاد، تنها از طریق لمس و احساس تفاوت درجه حرارت بدن کودک امکان پذیر نیست. اگر فکر میکنید که کودکتان تب دارد، با یک دماسنج درجه حرارت بدن او را اندازه بگیرید. سعی کنید اتاق کودک خود را خنک کنید اگر اتاق بیش از حد گرم است از یک فن برای گردش هوای اتاق و خنک کردن اتاق استفاده کنید.
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنید؟
اگر کودک شما علائم زیر همراه با تب را دارد باید به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید:
- استفراغ
- اسهال
- تشنج
- خواب آلودگی بسیار زیاد
اگر نوزاد تازه متولد شده به تب دچار شد، چه کنیم؟
اگر نوزاد شما کمتر از ۲ ماهه هست و درجه حرارت بدن او ۳۸ درجه سانتی گراد یا بالاتر بود به پزشک متخصص مراجعه کنید. نوزادان تازه متولد شده ممکن است بر اثر بیماری، تنظیم حرارت بدنشان به هم بخورد به این معنی که به جای اینکه سرد شوند، بدنشان گرم میشود؛ همین طور اگر نوزاد تازه متولد شده شما درجه حرارت کمتر از ۳۶ درجه سانتی گراد داشت، به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
تشنج و تب نوزادان
گاهی اوقات نوزادان بعد از ۶ ماهگی دچار تشنجهایی میشوند که ناشی از تب میباشد. در بسیاری از موارد تشنجهای نوزادان در ساعات اولیه بیماری رخ میدهد که فقط چند ثانیه یا کمتر از یک دقیقه طول میکشند. بدن کودک در این شرایط سفت شده و دارای تکانهای شدید میشود و چشمهایش برگشته و رنگ پوست آن تیرهتر از حالت عادی میشود، این میتواند یک تجربه وحشتناک برای پدر و مادر باشد، ولی تشنجهای ناشی از تب در دراز مدت تقریباً آسیبی برای کودک ندارند اما مهم است که این حالات کودک خود را، به پزشک مربوطه گزارش دهید.
آیا کودک من تب دارد یا گرمازده شده است؟
در موارد نادر ممکن است تب با گرمازدگی اشتباه گرفته شود؛ اگر کودک در مکان خیلی گرمی قرار دارد یا اگر لباسهای بیش از حد در محیطی گرم و مرطوب پوشیده است، ممکن است به گرمازدگی دچار شود و این بدلیل عفونت داخلی یا شرایط داخلی بدن نوزاد نیست. اگر دمای محیط بالا باشد دمای بدن نوزاد نیز به سرعت بالا میرود و میتواند به ۴۰ درجه سانتی گراد برسد که باید سریعاً آن را پایین آورد.
روش های خنک کردن کودک:
- بدن کودک را با آب سرد بشویید.
- با فن یا کولر محیطی که کودک در آن قرار دارد، را خنک کنید.
- کودک را به مکان خنک تر منتقل کنید.
این روشها، روشهای اورژانسی هستند و بلافاصله بعد از پایین آوردن دما و خنک کردن نوزاد، باید کودک را نزد یک پزشک متخصص اطفال برد.
نتیجه گیری
تب نوزاد میتواند وحشتناک باشد ولی به یاد داشته باشید که معمولاً مشکل خاصی نیست. به کودک خود نگاه کنید و بررسی کنید که اگر تب دارد و ناراحت است شرایطی ایجاد کنید تا احساس راحتی کند. اگر در مورد دمای بدن کودک خود اطمینان ندارید و نمیدانید آیا تب دارد یا خیر؟ شک نکنید و حتماً با یک پزشک متخصص صحبت کنید. در ضمن نکات زیر را فراموش نکنید:
- اگر کودک شما ۶ ماهه یا بیشتر است و تب آن زیر ۳۸ درجه سانتی گراد است، تب نیاز به درمان ندارد و ممکن است به خودی خود درمان شود.
- والدین توجه کنند اگر کودکشان تب دارد، شرایط محیط را در جهت بهتر شدن و راحتی کودک تغییر دهند.
- جلوگیری از کم آبی بدن در زمان تب نوزاد بسیار اهمیت دارد.