ستاره | سرویس مادر و کودک – سندروم نوزاد تکان خورده زمانی روی میدهد که یک نوزاد یا یک کودک را به طرز خشونت آمیزی تکان دهید. گاهی این تکان دادنها بارها و بارها تکرار میشود که ممکن است اثرات بسیار جدی باقی گذاشته و موجب آسیبهای جبران ناپذیری شود و یا حتی منجر به مرگ نوزاد گردد. چه نوزادان و چه کودکان بزرگتر اگر به شدت و با خشونت تکان داده شوند به شدت آسیب میبینند اما کودکان کمتر از یکساله بیشتر در خطر هستند زیرا در عین حال که بیشتر گریه میکنند نمیتوان به سادگی متوجه مشکل و دردشان شد. در هر حال هیچ کودکی در هر سنی نباید تکان داده شود.
اثرات تکان دادن نوزاد
- آسیب به مغز کودک
- ناتوانیهای دائمی مانند کوری یا فلج
- مرگ
نشانههای وجود آسیب ناشی از تکان دادن نوزاد
با تکان دادن نوزاد، اغلب هیچ نشانه یا کبودی روی پوست وجود ندارد، ولی با دیدن نشانه های زیر میتوانید احتمال آسیب رسیدن به نوزاد در اثر تکان دادن او را متوجه شوید:
- خواب آلودگی غیر معمول یا نق نق کردن بیش از حد
- غذا نخوردن، تغذیه کم، تهوع و استفراغ بدون دلیل ظاهری
- لبخند نزدن کودک یا غرغر کردن آن
- سخت شدن بدن یا تشنج (پاها و دستها به سختی حرکت میکند یا تکانهای شدید میخورد).
- تنفس دشوار و یا ب هم خوردن الگوی تنفسی
- چشم های کودک بالا میرود.
در صورت آسیب دیدگی کودک، چه باید کرد؟
- با اورژانس تماس بگیرید و یا سریعاً به دکتر مراجعه نمایید.
- اگر کودکتان نفس نمیکشد به هیچ عنوان او را تکان ندهید و تنها راه کمک به کودک، تنفس دهان به دهان است (تنفس دهان به دهان را برای نوزادان باید با تکنیک صحیح به کار ببرید).
چگونه کودکی را بدون تکان دادن، آرام کنیم؟
انجمن اطفال کانادا برای عکس العمل والدین در برابر گریه و کولیک کودک، پیشنهادهای زیر را دارد:
- بررسی کنید که گریه کردن کودک چه دلیلی میتواند داشته باشد مثلاً تعویض پوشک، گرسنگی، گرما یا سرمای بیش از حد، تب یا توجه.
- کودک خود را در آغوش بگیرید. برخی کودکان دوست ندارند از فردی به فرد دیگر دست به دست شوند.
- کودک را در یک پتو یا حوله نرم بپیچید.
- چراغها را خاموش کنید و محیط اطراف را آرام نگه دارید.
- موسیقی آرامبخش و سر و صدای کم میتواند برخی از نوزادان را آرام کند.
- بسیاری از نوزادان با حرکت آرام میشوند. سعی کنید، خود کودک را راه ببرید و یا در کالاسکه او را گذاشته و راه ببرید.
- حرکات آرام و ملایم و یا سوار شدن در ماشین همراه کودک، میتواند او را آرام کند.
- مکیدن نوزادان را آرام میکند میتوانید با یک پستانک کودک خود را آرام کنید.
- کودک خود را به یک حمام گرم ببرید.
اگر کودک به گریه دادن ادامه دهد، چه کنیم؟
اگر گریه های نوزاد پس از اینکه مطمئن شدید مشکل خاصی ندارد، ادامه یافت باید آرام باشید و از حس خودتان آگاه باشید. آیا نارحتید؟ آیا ناامید هستید؟ آیا عصبانی هستید؟ لحظهای استراحت کنید.
در این جا چند پیشنهاد برای آرام شدن شما ارائه شده است:
- اگر احساس میکنید ممکن است کنترل را از دست بدهید، صبر کنید کودک را به آرامی در تخت خواب قرار دهید و برای مدتی کوتاه اتاق بچه را ترک کنید و نفسهای عمیق و آرام بکشید تا کمی آرامتر شوید.
- گریه کنید.
- دوش بگیرید.
- با یک دوست، اعضای خانواده و یا همسایه کمی صحبت کنید و از او کمک بخواهید. از یک فرد با اعتماد بخواهید برای مدتی از کودکتان مراقبت کند تا شما فرصت بیشتری برای به آرامش رسیدن داشته باشید.
- اگر فکر میکنید ممکن است به کودک خود آسیب بزنید با یک نفر از اعضای خانواده، همسایه و … تماس بگیرید.
- لیستی از مخاطبین قابل اعتماد و شمارههای ضروری در دفترچه تلفن خود در دسترس داشته باشید تا در شرایط ضروری با آن تماس بگیرید.
- سعی کنید برای مراقبت از نوزاد خود برنامه ریزی کنید تا بتوانید استراحت کنید. دوستان، اعضای خانواده و یا یک شخص قابل اعتمادی را داشته باشید تا در زمانهای تنهایی مراقب کودکتان باشد. هرگز کودکتان را با کسی که نمیشناسید و مورد اعتماد نیست و یا رفتار خشونت آمیز با کودکان دارد، تنها نگذارید.
- مطمئن شوید کسی که قرار است از کودکتان مراقبت کند از مضرات تکان دادن نوزاد آگاه باشد.
- به یاد داشته باشید مهم نیست چقدر از دست کودکتان ناراحتید، به هیچ عنوان او را تکان ندهید.
- اگر نگران یا ناراحت هستید، با یک پزشک متخصص اطفال و یا پرستار عمومی صحبت کنید.
منبع: caringforkids.cps.ca