زندگینامه یعقوب لیث صفاری، پادشاهی که نخست یک آهنگر بود، را در ادامه خواهید خواند.
یعقوب لیث مردی آزادیخواه و زحمتکش بود که در ابتدا به آهنگری اشتغال داشت، اما بعدها با کوشش خود برای استقلال ایران، به سلطنت رسید. در ادامه این بخش از ستاره، داستان کوتاه یعقوب لیث صفاری و اقدامات او را خواهید خواند؛ اطلاعات ارائهشده این بخش برای انشا در مورد یعقوب لیث صفاری دانشآموزان پایههای مختلف ابتدایی، مفید خواهد بود.
یعقوب لیث صفاری که بود و چه کرد؟
یعقوب لیث صفاری بنیانگذار سلسله صفاریان بود که ایران را در مقابل خلفای عباسی به استقلال رساند. سال تولد یعقوب لیث صفاری در منابع ۲۲۵ هجری قمری و زادگاه او نیز روستای قرنین سیستان ذکر شده است. پدر یعقوب با نام لیث صفار، آهنگر بود و به همین خاطر، صفاری لقب یعقوب و برادرانش، عمرو، علی و طاهر شد.
یعقوب لیث صفاری در سختی و فقر بزرگ شد و بعدها به گروه عیاران سیستان که بین مردم از مقبولیت و محبوبیت برخوردار بودند، پیوست و توانست با رادمردیها و شجاعتهای خود، به مقام سرداری برسد و قدرت خود را گسترش دهد.
نام ایرانی یعقوب لیث صفاری
رادمان پور ماهک (بهمعنی رادمان پسر ماهک) یا رادمان ماهکان نام ایرانی یعقوب لیث صفاری است.
همسر و فرزندان یعقوب لیث صفاری
یعقوب لیث صفاری با بانویی به نام راحیله ازدواج کرد؛ اما از فرزندان یعقوب لیث و همسرش اطلاعات موثقی در دست نیست.
مذهب یعقوب لیث صفاری
اینکه یعقوب لیث صفاری شیعه بوده یا مذهب دیگری داشته، مبهم است و در منابع موثق تاریخی، در این مورد نظر قطعی وجود ندارد. برخی منابع میگویند وی نسبت به تشیع تمایل داشته و برخی دیگر این ادعا را رد میکنند.
اقدامات مهم یعقوب لیث صفاری
- خارج کردن سیستان از سلطنت حاکمان وابسته به خلفا عباسی
- برگزیدن زرنج به عنوان پایتخت خود
- بنیانگذاری سلسله صفاریان در سال ۲۴۷ هجری
- قلع و قمع خوارج
- فتح پوشنگ و هرات
- پیشروی به سمت خراسان، کرمان، فارس و خوزستان
- احیا استقلال سیاسی و فرهنگی ایران
دستاوردهای یعقوب لیث صفاری
حکومت یعقوب لیث صفاری گسترده شده بود و بخشهایی از ایران، افغانستان، تاجیکستان و پاکستان امروزی را دربرمیگرفت. او توانست محمد بن طاهر، آخرین امیر طاهریان، را شکست دهد و خراسان را فتح کند، سپس با از میان برداشتن خوارج و تصرف فارس و کرمان، این دو استان را نیز به قلمرو صفاریان اضافه نماید. از دیگر دستاوردهای سیاسی و نظامی وی شکست محمد بن واصل و فتح خوزستان بوده است.
شکست یعقوب لیث صفاری
بنیانگذار سلسله صفاریان سرانجام برای مبارزه با خلفا عباسی با سپاه خود به سمت بغداد حرکت کرد، اما در نبرد دیرالعاقول شکست خورد.
شخصیت یعقوب لیث صفاری
یعقوب مردی شجاع، آزادیخواه، بااراده و جنگجو بود و نسبت به زبان و فرهنگ ایران نیز تعصب داشت و از نویسندگان فارسیزبان حمایت میکرد. طبق اسناد تاریخی، نخستین شعر موزون به زبان فارسی، توسط محمد بن وصیف سجزی در زمان یعقوب لیث صفاری و در مدح وی سروده شد.
گفتنی است مردم یعقوب را به جهت آنکه از میان خودشان برخاسته بود و به صفات نیک و فضائل اخلاقی خاصی مانند جوانمردی و عادل بودن آراسته بود، دوست داشتند.
بزرگداشت رادمان پورماهک
بسیاری هشتم دی ماه، روز تولد یعقوب لیث صفاری، را به عنوان روز بزرگداشت این شخصیت بزرگ تاریخی در نظر میگیرند؛ اما در تقویم جمهوری اسلامی ایران این مورد در مناسبتهای ۸ دی هنوز روز بهطور رسمی ثبت نشده است.
درگذشت یعقوب لیث صفاری
یعقوب لیث صفاری پس از شکست در بغداد بیمار شد و در شوال ۲۶۵ هجری در جندیشاپور خوزستان درگذشت. علت مرگ یعقوب لیث صفاری بیماری قولنج عنوان شده است.
جانشین یعقوب لیث
پس از درگذشت یعقوب برادرش عمرو لیث صفاری به عنوان جانشین او انتخاب شد. لازم به ذکر است که صفاریان پس از یعقوب تا حدود صد سال بر بخشهایی از کشور حکمرانی کردند، اما در زمان هیچیک از پادشاهان صفاری، شکوه و اقتدار فراوان زمان یعقوب لیث تکرار نشد.
آرامگاه یعقب لیث صفاری
مقبره یعقوب لیث صفاری منطقه جندیشاپور در نزدیکی دزفول واقع شده است. گفتنی است آرامگاه وی با شماره ۲۵۵۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
تخریب آرامگاه یعقوب لیث صفاری؟!
خبرگزاری مهر در سال ۱۳۹۸ به نقل از یکی از فعالان میراث فرهنگی خوزستان، از تخریب آرامگاه تاریخی یعقوب لیث در شهرستان دزفول بر اثر اشتباه یک پیمانکار خبر داد.
سخنان یعقوب لیث صفاری
در پایان، تعدادی از سخنان زیبای یعقوب لیث صفاری درباره وطن، خدمتگزاری و عیاری را میخوانید.
۱. من اين پادشاهى و گنج خواسته، از سر عيارى و شيرمردى به دست آوردهام، نه از ميراث پدر يافتهام.
۲. من مردى عيار پيشهام، اگر نانى يابم بخورم و اگر نه، خدمت عياران و جوانمردان مىكنم و كارى اگر ميكنم از براى نام مىكنم نه از براى نان.
۳. ما به اعتقاد نيكو برخاستيم كه سيستان را فراكس ندهيم، اگر خداى تعالى نصرت كند به ولايت سيستان اندر فزائيم آنچه توانيم.
۴. من داد را برخاستهام بر خلق خداى تبارك و تعالى … سبب بركندن طاهريان و جورايشان از مسلمانان من خواهم بود.
۵. دولت عباسيان، بر غدر و مكر بنا كردهاند، بنگريد كه با ابوسلمه، ابومسلم، برامكه و فضل سهل (با آنهمه خدمت كه به ايشان كرده بودند) چه كردند؟ و كسى مباد كه، برايشان اعتماد كند.
۶. من رويگر بچهام، به قوت دولت و زور بازو كار خود به اين درجه رسانيدهام و داعيه چنان دارم، كه تا خليفه را مقهور نگردانم از پاى ننشينم.
۷. از حرفه رويگرى قصد جاى بزرگان عجم كردم و بدين مرتبه رسيدم.
هنوز دیدگاهی ثبت نشده است.