اگر دچار درد شدید، خونریزی، احساس توده یا تورم در ناحیه مقعد هستید و درمان‌های خانگی یا دارویی تأثیری نداشته‌اند، مراجعه به پزشک متخصص و بررسی امکان انجام لیزر می‌تواند کوتاه‌ترین و مطمئن‌ترین راه بازگشت به زندگی بدون درد باشد. لیزر نه‌تنها روند درمان را ساده‌تر کرده، بلکه کیفیت زندگی بیماران را هم تا حد قابل توجهی بهبود می‌بخشد.
بواسیر خارجی یکی از شایع‌ترین و در عین حال دردناک‌ترین انواع هموروئید است؛ عارضه‌ای که بسیاری از افراد به دلیل خجالت یا ترس از جراحی، آن را سال‌ها نادیده می‌گیرند و با درد، تورم، خونریزی و مشکلات روزمره دست و پنجه نرم می‌کنند.
در سال‌های اخیر، لیزر درمانی به عنوان یکی از بهترین و کم عارضه‌ترین روش‌های درمان هموروئید خارجی شناخته شده است؛ روشی که نه به برش جراحی نیاز دارد، نه بخیه، نه بستری و نه دوره نقاهت طولانی.
در این مقاله از ستاره، به‌طور کامل بررسی می‌کنیم که لیزر بواسیر خارجی چیست، چگونه عمل می‌کند، چه مراحلی دارد، چه مزایایی نسبت به جراحی سنتی دارد، برای چه افرادی مناسب است و چگونه به بهبودی سریع کمک می‌کند.
بواسیر خارجی دقیقاً چیست؟
برای درک ارزش لیزر درمانی، ابتدا باید بدانیم بواسیر خارجی دقیقاً چه حالتی دارد. در بواسیر خارجی، رگ‌های وریدی زیر پوست اطراف مقعد دچار ورم، اتساع و التهاب می‌شوند. چون این نوع بواسیر روی پوست و بافت حساس بیرون مقعد قرار دارد، معمولاً علائم شدیدتر و واضح‌تری ایجاد می‌کند:
- درد ناگهانی یا نبض‌دار
- سوزش و خارش مداوم
- احساس زائده یا توده کنار مقعد
- خونریزی
- اختلال در نشستن، راه رفتن و حتی خواب
این نوع بواسیر بیشتر در اثر یبوست، زور زدن، اضافه وزن، بارداری، نشستن طولانی‌مدت و رژیم غذایی کم‌فیبر ایجاد می‌شود. نکته مهم این است که بواسیر خارجی اگر بزرگ شود یا دچار ترومبوز (لخته خون) شود، درد آن به حدی شدید می‌شود که درمان فوری لازم دارد.
چرا لیزر بهترین روش برای درمان بواسیر خارجی است؟
تا چند سال قبل، تنها روش درمان قطعی بواسیر خارجی، جراحی با تیغ و بخیه بود. اما جراحی سنتی سه مشکل بزرگ داشت:
- درد زیاد بعد از عمل
- خونریزی و نیاز به پانسمان‌های مکرر
- دوره نقاهت ۲ تا ۳ هفته‌ای
اما لیزر تقریباً تمام این مشکلات را برطرف کرده است.
چرا لیزر مؤثرتر است؟
بسیاری از متخصصان بیماری‌های نشیمنگاهی معتقدند که دقت و سرعت لیزر در درمان بواسیر خارجی، آن را به انتخابی قابل اعتماد تبدیل کرده است. دکتر نجاری برای لیزر بواسیر خارجی اشاره می‌کند که این روش نه‌تنها درد و خونریزی عمل را به حداقل می‌رساند، بلکه اجازه می‌دهد بیمار همان روز به فعالیت‌های عادی خود برگردد. همین ویژگی‌ها باعث شده لیزر در سال‌های اخیر جایگزین بسیاری از روش‌های تهاجمی‌تر شود.
- لیزر بافت متورم را تبخیر می‌کند، یعنی فقط همان بافت آسیب دیده از بین می‌رود.
- خونریزی تقریباً صفر است چون لیزر همزمان رگ‌ها را می‌بندد.
- اعصاب درد تحریک نمی‌شوند، پس درد بسیار کمتر است.
- لیزر بافت سالم اطراف را تخریب نمی‌کند، بنابراین بهبودی سریع‌تر است.
لیزر بواسیر خارجی چگونه انجام می‌شود؟
یکی از دلایلی که لیزر را محبوب کرده، ساده بودن روند درمان است. عمل لیزر معمولاً بین ۱۰ تا ۲۰ دقیقه طول می‌کشد و مراحل آن شامل:
- معاینه اولیه: پزشک ابتدا نوع بواسیر (داخلی، خارجی، ترکیبی)، شدت التهاب، وجود ترومبوز و میزان پیشرفت بیماری را بررسی می‌کند.
- بی‌حسی موضعی: به‌جای بیهوشی، یک بی‌حسی ملایم تزریق می‌شود. بیمار در طول عمل کاملاً هوشیار است و دردی حس نمی‌کند.
- انجام لیزر: پزشک با استفاده از لیزر دیودی یا CO₂ بافت هموروئید را با دقت می‌سوزاند و تبخیر می‌کند. این کار بدون برش جراحی است.
- ترمیم و خروج بیمار: چون بخیه وجود ندارد و خونریزی تقریباً صفر است، بیمار همان لحظه می‌تواند مرخص شود و به خانه بازگردد.
مزایای لیزر بواسیر خارجی نسبت به جراحی سنتی
یکی از دلایل محبوبیت لیزر، مزایای بسیار زیاد آن نسبت به روش‌های قدیمی است.
- درد بسیار کمتر:
در جراحی سنتی، بخیه‌ها و برش‌های پوستی باعث درد زیاد می‌شوند. اما لیزر چون اعصاب را تحریک نمی‌کند، درد بعد از عمل بسیار ناچیز است. - بدون خونریزی:
اشعه لیزر همزمان بافت را می‌سوزاند و رگ‌ها را می‌بندد؛ به همین دلیل خونریزی تقریباً صفر است. - بدون بخیه:
چون بریدگی وجود ندارد، بخیه، پانسمان سنگین یا مراقبت‌های سخت بعد از عمل نیاز نیست. - بازگشت سریع به زندگی:
بیمار معمولاً فردای عمل می‌تواند سرکار برود و فعالیت‌های روزمره را انجام دهد. - بهبود سریع‌تر:
پوست و بافت‌ها آسیب نمی‌بینند، بنابراین مدت ترمیم کمتر از جراحی است. - مناسب برای مادران باردار یا پس از زایمان:
به دلیل بی‌حسی موضعی و عدم نیاز به داروهای قوی، روش کم‌خطر و قابل‌پذیرشی است. - احتمال عود کمتر:
در بسیاری از بیماران، لیزر ریشه هموروئید را کاملاً از بین می‌برد و احتمال بازگشت بسیار پایین است.
همچنین خوب است بدانید که لیزر برای درمان انواع بواسیر خارجی، از موارد خفیف تا موارد شدید و ترومبوزه، مناسب است و نزدیک به ۹۰ درصد بیماران این حوزه با لیزر درمانی بهبود میابند. اما در موارد زیر پزشک ممکن است نظر متفاوتی بدهد:
- وجود عفونت گسترده
- بیماری‌های زمینه‌ای شدید
- هموروئید بسیار بزرگ و قدیمی
مراقبت‌های بعد از لیزر بواسیر خارجی
بعد از لیزر بواسیر خارجی، روند بهبود معمولاً سریع و بدون درد قابل توجه است، اما رعایت چند نکته ساده می‌تواند نتیجه درمان را بهتر و دوره نقاهت را کوتاه‌تر کند. در روزهای اول، احساس کمی سوزش یا حساسیت طبیعی است و معمولاً طی یک یا دو روز برطرف می‌شود. مهم‌ترین نکته، تمیز و خشک نگه داشتن ناحیه است؛ شست‌وشوی ملایم با آب ولرم و خشک‌کردن دقیق، از تحریک و عفونت احتمالی جلوگیری می‌کند.
تغذیه مناسب نقش مهمی دارد. مصرف آب کافی و غذاهای پرفیبر کمک می‌کند مدفوع نرم بماند و هنگام دفع فشاری به ناحیه درمان‌شده وارد نشود. بسیاری از بیماران با رعایت همین نکته، خیلی سریع‌تر از انتظار بهبود پیدا می‌کنند. استفاده از حمام آب گرم نیز در چند روز نخست می‌تواند التهاب و ناراحتی را کاهش دهد و باعث آرامش محل لیزر شود.
برای چند روز بهتر است از نشستن طولانی‌مدت خودداری کنید و هر ۳۰ تا ۴۵ دقیقه یک‌بار وضعیت بدن را تغییر دهید. اگر پزشک پماد یا مسکن ملایمی تجویز کرده باشد، مصرف منظم آن کمک می‌کند دوران درمان بدون درد و نگرانی طی شود.
در مجموع، مراقبت‌های بعد از لیزر بواسیر خارجی بسیار ساده‌تر از جراحی‌های سنتی است و اغلب بیماران تنها پس از چند روز به‌طور کامل به فعالیت‌های روزمره بازمی‌گردند.
چه زمانی باید حتماً برای لیزر بواسیر خارجی به پزشک مراجعه کرد؟
اگر یکی از موارد زیر را دارید، مراجعه فوری ضروری است:
- درد شدید و غیرقابل‌تحمل
- خونریزی مکرر
- توده بزرگ و سفت کنار مقعد
- بواسیر ترومبوزه (لخته خون)
- التهاب و تورم شدید
- عدم بهبود با درمان‌های خانگی
تأخیر در مراجعه باعث سخت‌تر شدن درمان و طولانی شدن دوره‌ی علائم می‌شود.
سخن پایانی
بواسیر خارجی یکی از دردناک‌ترین انواع هموروئید است، اما خوشبختانه امروزه با پیشرفت فناوری‌های پزشکی، دیگر نیازی به تحمل دوره‌های طولانی درد، بخیه و مراقبت‌های سخت بعد از جراحی‌های قدیمی نیست. لیزر درمانی توانسته شیوه برخورد با این بیماری را کاملاً تغییر دهد؛ روشی سرپایی که بدون برش و خونریزی انجام می‌شود و معمولاً تنها در چند دقیقه، با کمترین میزان درد، بواسیر خارجی را به‌طور قطعی درمان می‌کند.
مزیت بزرگ لیزر این است که تنها بافت آسیب‌دیده را هدف می‌گیرد و به پوست سالم اطراف کاری ندارد، به همین دلیل اکثر بیماران خیلی سریع گاهی فقط یک روز بعد از درمانمی‌توانند به زندگی عادی برگردند. احتمال عود نیز نسبت به روش‌های سنتی بسیار کمتر است.
