طریقه خواندن نماز جمعه و احکام آن

ستاره | سرویس مذهبی – نماز جمعه به چه طریقی خوانده می‌شود؟ نماز جمعه، نمازی است که در دو رکعت و به جای نماز ظهر خوانده می‌شود. این نماز با دو خطبه آغاز می‌شود. پس از دو خطبه نمازی دو رکعتی خوانده می‌شود که مستحب است در رکعت اول آن پس از حمد، سوره جمعه و در رکعت دوم آن پس از حمد، سوره منافقون خوانده شود. در ادامه با طریقه خواندن نماز جمعه و احکام آن بیشتر آشنا می‌شویم.

طریقه خواندن نماز جمعه

نماز جمعه با دو خطبه آغاز می‎شود. این دو خطبه در واقع جایگزین دو رکعت اول نماز ظهر هستند و شامل حمد خدا، صلوات بر پیامبر، قرائت سوره‌ای از قرآن، دعوت به تقوا و دعا برای آمرزش مؤمنان است. خطیب در ذیل خطبه‌ها، درباره مسائل مهم جامعه مسلمین نیز اطلاع رسانی می‌کند. در خطبه اول واجب است که حمد خدا گفته شود. حمد الهی با هر لفظی که باشد جایز است، اما احتیاط مستحب آن است که لفظ جلاله «الله» به کار برده شود. سپس صلوات بر پیامبر گفته می‌شود و پس از آن واجب است که خطیب نماز جمعه، مستمعان را به تقوا سفارش کند و بعد از آن سوره‌ای از قرآن قرائت شود. خطبه دوم نماز هم شامل حمد خدا و صلوات بر پیامبر است و علاوه بر آن احتیاط مستحب است که بر ائمه معصوم نیز درود فرستاده شود و برای استغفار مؤمنان دعا شود. در خطبه دوم معمولاً خطیب نماز، از مسائل سیاسی و اجتماعی روز نیز صحبت می‌کند و مردم مسلمان را از شرایط زمانه آگاه می‌کند. پس از خطبه‌ها، نمازی دو رکعتی خوانده می‌شود که دو قنوت مستحب دارد. قنوت اول در رکعت اول قبل از رکوع و قنوت دوم در رکعت دوم پس از رکوع خوانده می‌شود.

بنابراین، طریقه خواندن نماز جمعه به این ترتیب است: تکبیرة الاحرام، حمد، سوره (مستحب است که سوره جمعه باشد)، قنوت (مستحب)، رکوع، دو سجده، حمد، سوره (مستحب است که سوره منافقون باشد)، رکوع، قنوت (مستحب)، دو سجده، تشهد، سلام.

احکام نماز جمعه

احکام برگزاری نماز جمعه عبارتند از:

• نماز جمعه حتماً باید به جماعت برگزار شود. اکثر فقهای شیعه حداقل تعداد نمازگزاران برای برگزاری نماز جمعه را ۵ نفر می‌دانند. 
• بنابر احتیاط واجب، خطبه‌های نماز جمعه باید پس از اذان ظهر شروع شوند و واجب است پیش از نماز خوانده شوند.
• برای نمازگزاران مکروه است که هنگامی که خطبه خوانده می‌شود، با یکدیگر صحبت کنند یا به کاری غیر از گوش دادن به خطبه بپردازند.
• اگر کسی به خطبه اول یا حتی دوم نرسد و در نماز به امام اقتدا کند، نمازش صحیح است و باز هم کفایت از نماز ظهر می‌کند.
• مانند نماز صبح؛ مستحب است که حمد و سوره آن بلند خوانده شود.

توصیه به نماز جمعه در آیات و روایات

در آیات و روایات بسیاری به اهمیت برگزاری نماز جمعه و ثواب آن اشاره شده است. در ادامه به بعضی از این آیات و احادیث اشاره می‌کنیم:

• «یَآ أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ إِذَا نُودِىَ لِلصَّلاةِ مِن یَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْاْ إِلَى‏ ذِکْرِ اللَّهِ وَذَرُواْ الْبَیْعَ ذَلِکُمْ خَیْرٌ لَّکُمْ إِن کُنتُمْ تَعْلَمُونَ (سوره جمعه، آیه ۹)

ای کسانی که ایمان آورده‌اید! آنگاه که برای نماز روز جمعه ندا داده شد، پس به سوی یاد خدا شتاب کنید، و داد و ستد را رها کنید. پس این برای شما بهتر است اگر بدانید.»

• «مَنْ أَتَى الْجُمُعَةَ إِیماناً وَ احْتِساباً اسْتَأْنَفَ الْعَمَلَ (پیامبر اکرم (ص))

کسى که از روى ایمان و براى خدا در نماز جمعه شرکت کند، گناهان او بخشیده خواهد شد و برنامه عملش را از نو آغاز مى‌کند.»

• پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: «سه کار است که اگر امت من پاداش بزرگ آن را درک می‌کردند، برای به دست آوردن آن، ازدحام و قرعه‌کشی می‌کردند: ۱. اذان ۲. شتاب در رفتن به نماز جمعه ۳. در صف اول نماز جماعت و جمعه قرار گرفتن.»

جمع بندی

نماز جمعه یکی از مهم‌ترین اعمالی است که مسلمانان به آن سفارش شده‌اند. این نماز علاوه بر جنبه عبادی و ثواب عظیم آن، دارای جنبه سیاسی نیز هست. طریقه خواندن نماز جمعه بدین نحو است که در ابتدا پس از اذان ظهر دو خطبه توسط خطیب برای نمازگزاران خوانده می‌شود و پس از آن نمازی دو رکعتی برپا می‌شود که مستحب است در هر رکعت از آن قنوت خوانده شود. این نماز لزوماً باید به جماعت برگزار شود. از آنجا که در زمان غیبت امام عصر هستیم، در حکم زمان جمعه در این زمان اختلاف نظر هست. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید به مطلب حکم نماز جمعه در زمان غیبت چیست؟ مراجعه کنید. آیا شما هم در نماز جمعه شرکت می‌کنید؟ چه روایات و احادیث دیگری در مورد فضیلت این نماز می‌دانید؟ فراموش نکنید که نظرات و پیشنهادات خود را با ما و سایر همراهان ستاره به اشتراک بگذارید.