بیوگرافی واروژان؛ آهنگساز معروف پیش از انقلاب

ستاره | سرویس چهره‌ها – یکی از چهره‌های مشهور موسیقی قبل از انقلاب واروژ هاخباندیان با نام هنری واروژان است. وی موسیقی‌دان، آهنگ‌ساز و تنظیم‌کنندهٔ مشهور ارمنی‌تبار ایرانی و از بنیانگذاران موسیقی پاپ در ایران بود. واروژان را پدر ترانه‌سازی نوین ایران می‌نامند. برای آشنایی بیشتر با این هنرمند با ما همراه باشید.

 

 

بیوگرافی واروژان

واروژان با نام کامل واروژ هاخباندیان متولد ۱۳ آذر ۱۳۱۵ است. وی در قزوین در خانواده‌ای ارمنی متولد شد. واروژ هاخباندیان با نام هنری واروژان در سن دو سالگی مادرش را از دست می‌دهد. او پس از تحصیلات ابتدایی به مدرسه‌ی موسیقی تهران رفت و ساز پیانو را برگزید و در کنار استادانی مانند روبن گریگوریان و لودویک بازل به فراگیری موسیقی پرداخت. او توانست با بورسیه‌ی رادیو و تلویزیون به مدت چهار سال به مدرسه‌ی عالی موسیقی آمریکا برود و در رشته‌ی «آرانژمان موسیقی و تنظیم آهنگ» فارغ التحصیل شود. وی پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۴۳، برای جبران بورسیه مجبور به تدریس موسیقی، به مدت دو سال، در اهواز شد.

پس از دو سال به تهران بازگشت و مشغول به آهنگسازی برای برنامه‌ی زنگوله‌ها شد (برنامه‌ای که به کشف صدا می‌پرداخت) و همکاری با شهیار قنبری در زمینه موسیقی پاپ را شروع کرد. یکی از اولین آثار او ترانه «قصه دو ماهی» از ترانه‌های شهیار قنبری با صدای گوگوش بود که اولین ترانه موسیقی نوین ایران است. این همکاری ادامه پیدا کرد و روز به روز بر تعداد ترانه سرایان و آواز خوانانی که می‌خواستند با او همکاری کنند بیشتر می‌شد.

رفته رفته در دهه‌ی پنجاه مردم به موسیقی پاپ علاقه‌مند شدند و این موضوع واروژان را به فردی محبوب تبدیل کرد.

 

 

واروژان اولین موسیقی‌اش را در سال ۱۳۴۷ برای فیلم جهنم سفید به کارگردانی ساموئل خاچیکیان ساخت. پس از آن به ساخت موسیقی فیلم علاقمند شد و این کار را به صورت حرفه‌ای ادامه داد.

یکی دیگر از کار‌های شناخته شده‌ی واروژان ساخت موسیقی فیلم حسن کچل (ساختهٔ علی حاتمی و اولین اثر موزیکال سینمای ایران) بود که بابک افشار، اسفندیار منفردزاده و پرویز اتابکی او را در خلق این اثر یاری کردند. در این فیلم عهدیه، مهتاب، سوسن، افشین و کورس سرهنگ‌زاده آواز خواندند.

از دیگر ترانه‌های جاودانه و ماندگار واروژان می‌توان ترانه‌هایی مانند «هفتهٔ خاکستری»، «بوی خوب گندم»، «پوست شیر»، «پل»، «عاشقانه»، «شام آخر»، «ماه‌پیشونی» و «گهواره» را نام برد.

وی در سال ۱۳۵۱ برای ساخت فیلم صبح روز چهارم و در سال ۱۳۵۴ برای ساخت موسیقی فیلم کندو (فریدون گله) موفق به دریافت جایزه سپاس شد.

آخرین آهنگسازی واروژان ساخت ترانه‌ی اجازه بود که متاسفانه نتوانست آن تکمیل و منتشر کند و از دنیا رفت.

ملودی‌های واروژان رنگ و بوی خاص خودش را داشت و او برای هر خواننده بسته به جنس صدایش ملودی خاصی را خلق می‌کرد. واروژان درطی زندگی هنری خود از سال ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۸ برای ۲۵ فیلم و دو مجموعه‌ی تلویزیونی و خوانندگانی مثل گوگوش موسیقی ساخت.

 

 

آثار به یادگار مانده از واروژان

• ۱۳۴۹ حسن کچل (آهنگساز)
• ۱۳۵۰ رشید (آهنگساز)
• ۱۳۵۱ دشنه (آهنگساز)
• ۱۳۵۱ سرگروهبان (تنظیم موسیقی)
• ۱۳۵۱ صبح روز چهارم (آهنگساز)
• ۱۳۵۱ فدایی (آهنگساز) (نوازنده)
• ۱۳۵۱ قدیر (آهنگساز)
• ۱۳۵۱ غریبه (تنظیم موسیقی)
• ۱۳۵۲ تنها و گل‌ها (آهنگساز)
• ۱۳۵۲ شهر قصه (آهنگساز) (نوازنده)
• ۱۳۵۲ خروس (آهنگساز)
• ۱۳۵۳ ممل آمریکایی (نوازنده)
• ۱۳۵۴ هیچ‌کسی بابا نمیشه (آهنگساز) (نوازنده)
• ۱۳۵۴ شب غریبان (آهنگساز)
• ۱۳۵۴ ذبیح (آهنگساز)
• ۱۳۵۴ خانه خراب (آهنگساز)
• ۱۳۵۴ کندو (آهنگساز)
• ۱۳۵۴ همسفر (آهنگساز)
• ۱۳۵۵ ماه عسل (آهنگساز)
• ۱۳۵۵ حرفه‌ای (آهنگساز)
• ۱۳۵۵ شام آخر (آهنگساز)
• ۱۳۵۵ علف‌های هرز (آهنگساز)
• ۱۳۵۴ نازنین (آهنگساز) (نوازنده)
• ۱۳۵۴ مجموعه‌ی تلویزیونی سلطان صاحبقران (آهنگساز)
• ۱۳۵۶ در امتداد شب (نوازنده)
• ۱۳۵۶ سلام تهران (نوازنده)
• ۱۳۵۷ کوسه جنوب (آهنگساز)
• ۱۳۵۷ بر فراز آسمان‌ها (آهنگساز)

 

آهنگ‌ها و تنظیم

• بوی خوب گندم (ترانه‌سرا: شهیار قنبری؛ خواننده: داریوش)
• هفته خاکستری (ترانه‌سرا: شهیار قنبری؛ خواننده: فرهاد)
• حرف (ترانه‌سرا:شهیار قنبری؛ خواننده: گوگوش)
• شام آخر (ترانه‌سرا: شهیار قنبری؛ خواننده: ستار)
• پل (ترانه‌سرا:ایرج جنتی عطایی؛ خواننده: گوگوش)
• برادر جان (ترانه‌سرا: ایرج جنتی عطایی؛ خواننده: داریوش)
• کندو (ترانه‌سرا: ایرج جنتی عطایی؛ خواننده: ابی)
• باور کن (ترانه‌سرا: ایرج جنتی عطایی؛ خواننده: گوگوش)
• فصل تازه (ترانه‌سرا: زویا زاکاریان؛ خواننده: گوگوش)
• شب زده (ترانه‌سرا: زویا زاکاریان؛ خواننده: ابی)
• گهواره (ترانه‌سرا: زویا زاکاریان؛ خواننده: گوگوش)

 

مشهورترین تنظیم‌ها

• قصه‌ی دو ماهی (ترانه‌سرا: شهیار قنبری، آهنگ‌ساز: بابک افشار، خواننده: گوگوش)
• جمعه (ترانه‌سرا: شهیار قنبری، آهنگ‌ساز: اسفندیار منفردزاده، خواننده: فرهاد)
• مرد تنها (ترانه‌سرا: شهیار قنبری، آهنگ‌سازاسفندیار منفردزاده، خواننده: فرهاد)
• جنگل (ترانه‌سرا: ایرج جنتی عطایی، آهنگ‌ساز: بابک بیات، خواننده: داریوش)
• بن‌بست (ترانه‌سرا: ایرج جنتی عطایی، آهنگ‌ساز: بابک بیات، خواننده: داریوش)
• گنجشکای خونه (ترانه‌سرا:اردلان سرفراز، آهنگ‌ساز:شماعی زاده، خواننده: گوگوش)
• مرداب (ترانه‌سرا: اردلان سرفراز، آهنگ‌ساز: شماعی زاده، خواننده: گوگوش)
• دو پنجره (ترانه‌سرا:اردلان سرفراز، آهنگ‌ساز: شماعی زاده، خواننده: گوگوش)

 

 

فوت واروژان

وی دارای بیماری قلبی بود و در هنگام ضبط موسیقی فیلم بر فراز آسمان‌ها، ساختهٔ محمدعلی فردین، سکته کرد و در ساعت پنج و نیم صبح شنبه ۲۶ شهریور ۱۳۵۶ پس از ۱۳ روز بستری در بیمارستان جم تهران دار فانی را وداع گفت. او در قبرستان ارامنه تهران (بوراستان) به خاک سپرده شده است.

واروژان فعالیت و تاثیر بسیار زیادی در موسیقی فیلم ایران داشت و آثار شاخصی را در این حرفه از خود به یادگار گذاشت که نقش به سزایی در موسیقی پاپ و موسیقی فیلم ایران داشت.
زنده‌یاد «بابک بیات» درباره‌ی آهنگ‌سازی «واروژان» می‌گفت: به جرأت می‌توانم بگویم که واروژان یک عمر در موسیقی ایران جاری است. او یک عمر زحمت کشید تا در موسیقی ترانه‌ای مملکت ما، لحظه‌های زیبا خلق کند. بسیاری از تنظیم‌کنندگان موسیقی ایران که بعد از واروژان شروع به کار کردند، راه واروژان را ادامه دادند. او آن قدر بی‌عقده بود که پیشرفت هر هنرمندی، او را خشنود می‌کرد. یادم می‌آید وقتی موسیقی فیلم «برهنه تا ظهر با سرعت» را به تنهایی می‌ساختم، او مرتب نگران من بود که مبادا نتوانم کار خوبی ارائه دهم. ولی وقتی موسیقی فیلم را شنید، از جا بلند شد، مرا بوسید و گفت که معلوم است خیلی زحمت کشیده‌ای! و این بوسه و این جمله برای من جاودانه شد…»