ستاره | سرویس خودرو – علائم خرابی باتری ماشین موارد مختلفی را شامل میشود که برخی از آنها رایج و شناخته شده هستند و در عین حال برای شناخت برخی دیگر از آنها باید زمان زیادتری را صرف کرد و دقت بیشتری به خرج داد.
نکتهای که در همین ابتدای کار باید به آن توجه داشت این است که مواجه شدن با علائم خرابی باتری ماشین لزوما به معنی خراب بودن باتری خودروی شما یا از کار افتادن آن نیست. به این معنی که ممکن است به رغم مواجه شدن با این علائم مشکل اصلی خودروی شما از جای دیگری باشد.
وظیفه باتری خودرو چیست؟
به طور کل وظیفهی اصلی باتری خودرو تامین انرژی الکتریکی مورد نیاز برای راهاندازی موتور آن است. موضوعی که بیش از هر چیز خود را در روشن شدن موتور خودرو یا استارت خوردن آن نشان میدهد. بنابراین اگر در مواقعی سیستم برقرسانی خودروی شما با مشکل خاصی مواجه شود این ایراد میتواند مربوط به باتری خودرو باشد. البته سیستم برقرسانی خودرو قطعات دیگری را نیز در بر میگیرد. بنابراین وجود ایراد در سیستم برقرسانی آن نمیتواند تنها مربوط به باتری باشد.
به عنوان مثال در تمام خودروهای شناخته شده قطعهای به نام دینام وجود دارد که انرژی مورد نیاز برای کار کردن باتری خودرو را تامین میکند. از همین رو دینام نیز جزو سیستم برقرسانی خودرو به شمار میرود و وجود ایراد در آن میتواند فعالیت این سیستم را مختل کند. بر همین اساس مواجه شدن با علائم خرابی باتری ماشین منجر به این نمیشود که ما همواره انگشت اشاره را به سمت باتری خودرو بگیریم. پس باید سایر جوانب را نیز در نظر بگیریم. حال پرسش این است که مهمترین علائم خرابی باتری ماشین چیست؟
اما پیش از آن که پاسخی برای این پرسش بیابیم بهتر است به این نکته اشاره شود که معمولا باتریهایی که از مکانیزم قدیمی استفاده میکنند و با نام باتریهای اسیدی شناخته میشوند مشکلات بیشتری را نسبت به باتریهای جدید موسوم به اتمی برای دارندگان خودروهای مختلف ایجاد میکنند و در مقایسه با آنها بیشتر خراب میشوند.
مهمترین علائم خرابی باتری ماشین
۱. استارت ناموفق
همان گونه که به آن اشاره شد اصلیترین وظیفهی باتری یک خودرو هنگام استارت خوردن موتور آن نمود مییابد. بنابراین وجود مشکل در هنگام استارت خوردن موتور خودرو را میتوان به عنوان یکی از مهمترین علائم خرابی باتری ماشین قلمداد کرد. اگر خودروی شما به شکل کاملا عادی و مستمر کار کند اما به صورت ناگهانی در هنگام استارت خوردن دیگر روشن نشود، این امر میتواند ناشی از وجود ایراد در باتری خودروی شما باشد. حال این ایراد ممکن است به خالی شدن شارژ باتری خودرو مربوط شود یا ناشی از خراب شدن کامل آن باشد.
۲. به گوش نرسیدن صدای هندل خودرو
البته این ایراد خود میتواند نشانههای مختلفی را به همراه داشته باشد. به عنوان مثال ممکن است علاوه بر آن که خودرو استارت نمیخورد صدای هندل آن نیز به گوش نرسد. البته این احتمال وجود دارد که صدای هندل موتور و استارت زدن آن به گوش برسد اما موتور خودرو روشن نشود. حتی ممکن است چراغهای خودرو نیز روشن نشود و به طور کل جریان برق در پشت فرمان خودرو جاری نگردد. تمام این نشانهها چه به صورت تک به تک و چه به شکل همزمان ظاهر شود میتواند حاکی از وجود ایراد در باتری خودرو یا خرابی آن باشد.
البته اگر با مشکل استارت نخوردن خودرو روبرو میشوید باید ملاحظات گوناگونی را مد نظر قرار دهید. به عنوان مثال اگر خودروی شما در هوای سرد استارت نخورد و موتور آن روشن نشود، این امر لزوما به معنای خراب شدن باتری خودروی شما نخواهد بود. چرا که به طور کل استارت خوردن خودروهای مختلف در هوای سرد چالش بیشتری را برای رانندگان آنها به همراه خواهد داشت و نسبت به هوای عادی یا گرم امر دشوارتری خواهد بود.
۳. کاهش سرعت استارت
علاوه بر استارت نخوردن خودرو یکی دیگر از علائم خرابی باتری ماشین میتواند کاهش سرعت استارت خوردن موتور خودرو و دیر روشن شدن آن باشد. بنابراین اگر به مرور زمان متوجه شدید که سرعت استارت خوردن موتور خودروی شما در حال کاهش یافتن است و موتور خودرو نسبت به قبل دیرتر روشن میشود باید صحت و سلامت باتری خودروی خود را مورد بررسی قرار دهید.
۴. روشن شدن بطور نامنظم
افزون بر آن ممکن است فرایند روشن شدن موتور خودرو دارای استمرار نباشد. به این معنی که ممکن است خودروی شما در برخی روزها بدون هیچ مشکلی تنها پس از یک استارت زدن مختصر روشن شود. اما در بعضی روزهای دیگر هنگام استارت خوردن یا روشن شدن موتور آن با مشکلات عدیدهای روبرو گردد یا به طور کل موتور آن روشن نشود. در این حالت نیز این احتمال وجود دارد که باتری خودرو دارای عیب و ایراهایی باشد که موجبات اختلال را در سیستم برقرسانی خودرو فراهم میآورد.
در این میان حتی ممکن است که خودروی شما پس از مدت کوتاهی از خاموش شدن موتور آن مانند همیشه به راحتی و بدون مواجه شدن با مشکل خاصی روشن شود. اما در عین حال پس از سپری شدن مدت زمان قابل توجهی از خاموش شدن موتور خودرو هنگام استارت خوردن مجدد با مشکلاتی روبرو گردد و دیگر روشن نشود. این امر میتواند نشان از آن داشته باشد که باتری خودروی شما دیگر توان نگه داشتن شارژ لازم را در طولانی مدت ندارد. بنابراین عدم استارت خوردن موتور خودرو پس از سپری شدن مدت زمان نسبتا طولانی نیز میتواند یکی دیگر از علائم خرابی باتری ماشین تلقی شود. البته در کنار این نشانهها علائم دیگری نیز وجود دارد که میتواند بر خرابی باتری خودرو یا بروز ایراد در آن دلالت داشته باشد.
۵. تغییر رنگ نشانگر باتری
از جمله مواردی که میتوان آن را به عنوان یکی دیگر از علائم خرابی باتری ماشین در نظر گرفت تغییر رنگ نشانگر موجود در باتری خودرو است. برخی از باتریهایی که در خودروهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرند به یک نشانگر ویژهی سبز رنگ مجهز هستند. معمولا پس از سپری شدن مدت زمان خاص این نشانگر ویژه تغییر رنگ مییابد. بنابراین اگر پس از گذشت مدت زمان معینی از شروع به کار باتری خودروی شما نشانگر ویژهی موجود در آن از رنگ سبز به رنگهایی مانند زرد یا قرمز تغییر یابد این موضوع میتواند نشان دهندهی نزدیک شدن باتری خودروی شما به پایان عمر خود باشد. مسلما وقتی عمر یک باتری خودرو به پایان میرسد آن باتری خراب میشود و دیگر قابل استفاده نخواهد بود.
در صورت عدم دسترسی به نشانگر ویژهی باتری خودرو یا عدم وجود آن میتوان پایان یافتن عمر باتری خودرو را به شکل تخمینی نیز محاسبه کرد. به طور معمول باتری خودروهای سواری عمر مفیدی مابین دو تا سه سال دارند. بنابراین اگر باتری خودروی شما بیش از سه سال است که به شکل مستمر کار میکند اگر هر عیب و ایرادی در سیستم برقرسانی خودرو به وجود بیاید باید پیش از انجام هر اقدام دیگری صحت و سلامت باتری خودروی خود را مورد بررسی قرار دهید.
۶. ایجاد تغییر شکل در ظاهر باتری
از دیگر مواردی که میتواند شک و شبهات موجود در زمینهی خرابی باتری خودرو را تقویت کند ایجاد تغییر شکل در ظاهر باتری است. به این معنی که اگر ظاهر باتری خودروی شما به یکباره تغییر یافت، باید بیش از پیش نسبت به خراب شدن آن ظنین شوید. در واقع مواردی نظیر ایجاد برآمدگی، فرو رفتگی یا هر گونه تغییر فرم ظاهری در باتری خودرو میتواند به عنوان یکی از علائم خرابی باتری ماشین شما قلمداد شود. از جمله مواردی که میتواند در تغییر یافتن شکل ظاهری باتری خودروی شما تاثیرگذار باشد ضربه خوردن باتری یا قرار گرفتن آن در برابر حرارت بیش از اندازه است.
در مجموع نشانههایی که به آنها اشاره شد مواردی به شمار میرود که ممکن است از خرابی باتری خودرو ناشی شود. البته مواردی نظیر تغییر شکل ظاهری باتری خودرو به طور حتم با مشکلات باتری ارتباط مستقیم برقرار میکند. اما سایر مواردی که به آنها اشاره شد یعنی نشانههایی نظیر استارت نخوردن یا دیر استارت خوردن موتور خودرو ممکن است به سیستم برقرسانی خودرو مربوط باشد. بنابراین پیش از اقدام برای تعویض باتری خودرو بهتر است ابتدا از خراب بودن آن به شکل صد در صد اطمینان حاصل شود.
چگونگی اطمینان از علائم خرابی باتری ماشین
برای این که پس از مواجه شدن با علائم خرابی باتری ماشین از وجود عیب و ایراد در آن به شکل صد در صد اطمینان حاصل کنید، بهتر است اقداماتی را برای آگاهی از این موضوع انجام دهید. نخستن اقدام مفید در این زمینه بررسی صحت و سلامت دینام خودرو است. به طور کل در مواردی نظیر استارت نخوردن موتور خودرو پس از سپری شدن مدت زمان نسبتا طولانی از خاموش شدن آن، که بیم مشکل شارژ شدن باتری خودرو در آن وجود دارد، بهتر است پیش از انجام هر گونه اقدامی در زمینهی تعویض باتری خودرو، ابتدا دینام آن مورد بررسی قرار گیرد و از سالم بودن آن اطمینان حاصل گردد.
گاهی ممکن است باتری یک خودرو کلاملا سالم و بدون مشکل یا عیب و ایراد باشد اما بستهای متصل شده به آن معیوب یا خراب باشند. در این صورت ابتدا باید بستها را مورد بررسی قرار داد و از سالم بودن آنها اطمینان حاصل کرد. البته ممکن است بستهای متصل شده به باتری خودرو هم کاملا سالم باشند اما محل اتصال آنها به باتری خودرو محکم نبوده یا دارای عیب و ایراد خاصی باشد. بنابراین باید در کنار بستها محل اتصال آنها به باتری خودرو را نیز به دقت مورد بررسی قرار داد تا با عیب و ایراد مهمی همراه نباشند.
حتی بهتر است در صورت امکان بستها را از باتری خودرو جدا نمود و سر آنها و همچنین محل اتصال باتری به آنها را به طور کامل تمیز کرد. علاوه بر آن بهتر است پیش از آن که هیچ اقدامی در رابطه با تعویض باتری خودرو یا موارد مشابه با آن انجام گیرد، سیستم استارت خودرو به طور کامل مورد بررسی و بازبینی قرار گیرد. البته این امر مربوط به زمانی میشود که مشکل استارت خوردن موتور خودرو وجود داشته باشد. پس از بررسی سیستم استارت و پیش از رفتن به سراغ باتری خودرو بهتر است شمعهای خودرو نیز مورد بررسی قرار گیرد. چرا که ممکن است ایراد اصلی از آنها باشد. در واقع اگر شمعهای خودرو قادر به جرقه زدن نباشد خودرو نیز روشن نمیشود و در استارت خوردن با مشکل روبرو خواهد بود.
اقدامهای لازم به هنگام روبرو شدن با خرابی باتری
پس از انجام مراحل یاد شده در صورت پابرجا بودن مشکل در سیستم برقرسانی خودرو، بهتر است فیوزهای موجود در سیستم برقرسانی نیز به دقت مورد بررسی قرار گیرند تا مبادا با عیب و ایراد مهمی همراه باشند. به طور معمول یکی از نخستین اقداماتی که برخی از رانندگان هنگام استارت نخوردن خودروی خود انجام میدهند استفاده از باتری دوم برای روشن کردن موتور خودرو است. عملی که در اصطلاح از آن تحت عنوان باتری به باتری کردن یاد میشود.
پیش از انجام این کار باید از این موضوع اطمینان حاصل کرد که تشخیص شما در خرابی باتری کاملا درست بوده و مشکلات ایجاد شده به طور مستقیم مربوط به باتری خودرو است. در واقع اگر از پایان یافتن شارژ باتری خودرو یا به اصلاح خالی نبودن آن اطمینان نداشتید، بهتر است برای به راه انداختن خودرو از باتری دوم استفاده نکنید. چرا که این کار میتواند موجب آسیب رساندن به باتری خودروی شما شود.
در صورت انجام تمام این کارها میتوانید باتری خودرو را از محفظهی درون کاپوت بیرون آورده و کیفیت کارایی و عملکرد آن را به هنگام شارژ شدن یا نگه داشتن میزان شارژ بسنجید. در این صورت میتوان بسیار بهتر به این نتیجه رسید که آیا علائم خرابی باتری ماشین ناشی از خرابی باتری خودرو است یا این که به وجود اشکال در سایر بخشهای سیستم برقرسانی خودرو مربوط میشود.
به هر حال در مطلب پیش رو برخی از مهمترین علائم خرابی باتری ماشین اشاره شد و راهکارهایی در رابطه با مواجه شدن با این نشانهها ارائه گردید. به این ترتیب شاید حداقل بتوان هنگام روبرو شدن با مشکلات رایج موجود در سیستم برقرسانی خودرو از این موضوع اطمینان حاصل کرد که این مشکلات به باتری خودرو مربوط میشود یا با سایر قطعات موجود در سیستم برقرسانی خودرو ارتباط مییابد. مسلما در صورت عدم رسیدن به نتیجه ی مورد انتظار باید به متخصصان امر مراجعه نمود.