فلسفه قربانی برای اموات | ایا قربانی کردن برای اموات واجب است؟

پس از مرگ و جدایی روح از بدن، شناخت‌ها و علایق و ارتباطات هم چنان باقی می‌ماند، البته با این تفاوت که پس از مرگ، اراده و اختیار از آدمی سلب می‌گردد؛ مردگان، صدای ما را (باذن الله) می‌شنوند، حتی حرف نیز می‌زنند، منتهی چون آنها دیگر ابزار مادی زبان را ندارند و ما نیز تا در دنیا هستیم، از راه اعضای بدن صداها را می‌شنویم و درک می‌کنیم، حرف یا پاسخ آنها را نمی‌شنویم. 

در این شرایط شما می‎توانید با خیرات برای اموات و خواندن دعاهایی برای شادی روح اموات و آرامش روح مرده به آن‌ها کمک کنید.  در این میان سوالاتی در مورد قربانی کردن برای اموات مطرح می‌شود.  آیا قربانی کردن برای اموات و میت درست است؟

قربانی کردن از دیرباز در آیین ما وجود داشته و برای این که نسبت به حاجتی که از خداوند بزرگ و متعال داریم کار خیری انجام دهیم، گوسفندی را ذبح کرده و گوشت آن را میان نیازمندان توزیع می کنیم، در ادامه فلسفه دعای قربانی برای میت را برای شما شرح می‌دهیم.

قربانی فقط باید برای رضای پروردگار باشد، و قربانی کردن برای ائمّه و میت در صورتی صحیح است که برای رضای خداوند باشد و ثواب این کار خیر به ائمّه ومیت هدیه داده شود. 

تذکر: کاربران گرامی بای دریافت پاسخ‌های شرعی از دفاتر مراجع تقلید خود استعلام دریافت کنید. فضای اینترنت پر از شک و شبهه‌های فراوان است.

آداب اولین قربانی برای میت

اینکه رایج شده باید برای میّت تا هفت سال قربانی کنید و پس از هفت سال هم خروسی قربانی کنید، یک خرافات است.

با اینحال امام صادق در این باره می فرماید: «همانا قربانی گناهان صاحبش را می‌ریزد و باعث آمرزش آن‌ها می‌شود، هنگامی که اولین قطره خونش بر زمین می‌ریزد، همانا خداوند از غیب می‌داند، چه کسی از او می‌ترسد و تقوا را رعایت می‌کند».

قربانی کردن برای میت با قصد رجاء اشکال ندارد. وقتی میخوان کسی رو به خاک بسپارن قربونی میکنن. یا به جای عقیقه یا برای دادن به فقرا که ثوابش نصیب مرده میشه. اگر کسی نذر کرده باشد که قربانی کند یا اینکه حیوانی را که در نظر داشته را قربانی بکند و قبل از ذبح آن فوت کند واجب است ورثه اش قربانی نذر شده را برای او ذبح و گوشتش را تقسیم کند و بین فقرا توزیع کنند.

در نهایت ذبح گوسفند قربانی آداب و اصول خاصی دارد که باید به آنها عمل نمود. اولین مورد خواندن دعای پیش از قربانی کردن و بر زبان آوردن نام خداوند متعال است که در بخش بعدی به آن می‌پردازیم.

یکی از مهمترین اصول ذبح گوسفند، رو به قبله خواباندن حیوان است. البته اگر حیوان سهوا رو به قبله خوابانده نشود و ذبح صورت بگیرد گوشت قربانی حلال خواهد بود. شخصی که عمل ذبح را انجام می دهد باید حتما مسلمان باشد تا گوشت حلال گردد. بهتر است در هنگام ذبح یکی از پاهای حیوان آزاد باشد. ذبح باید به صورتی انجام شود که هر چهار رگ گردن گوسفند زنده شامل حلقوم، مری و دو شاهرگ موجود در زیر برآمدگی گلو حتما بریده شوند. پیش از جان دادن کامل نباید اقدام به کندن پوست از لاشه گوسفند نمود.

دعای قربانی برای میت

برای قربانی کردن باید دعای قربانی را بخوانید. دعا برای قربانی کردن برای میت با دعای قربانی کردن فرقی ندارد. به طور کلی قربانی فقط باید برای رضای پروردگار باشد، و قربانی کردن برای ائمّه و میت در صورتی صحیح است که برای رضای خداوند باشد و ثواب این کار خیر به ائمّه ومیت هدیه داده شود. 

به وقت قربانی کردن یا کشتن گوسفند یا قربانی مورد نظر شما می بایست رو به قبله ماند و در زمان نحر یا سر بریدن گوسفند زنده این دعا را خواند:

وَجَّهْتُ وَجْهِيَ لِلَّذِي فَطَرَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ حَنِيفًا وَمَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِين

من از روى اخلاص پاكدلانه روى خود را به سوى كسى گردانيدم كه آسمان ها و زمين را پديد آورده است و من از مشركان نيستم.

إِنَّ صَلَاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ لَا شَرِيكَ لَهُ وَبِذَلِكَ أُمِرْتُ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِينَ

در حقيقت نماز من و ساير عبادات من و زندگى و مرگ من براى خدا پروردگار جهانيان است كه او را شريكى نيست و بر اين كار دستور يافته‏ ام و من نخستين مسلمانم.

اللَّهُمَّ مِنكَ وَ لَكَ بِسْمِ اللَّهِ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ
خدايا! از تو و براى توست، به نام خدا و خدا بزرگ است.

پس از ذکر این دعای قربانی کردن گوسفند زنده می تواند سر گوسفند مورد نظر را ببُرد و بگوید

اللَّهُمَّ تَقَبَّلْ مِنِّي

خدايا از من قبول فرما.

با ذکر این ادعیه می توان گفت که قربانی نمودن گوسفند زنده به درستی انجام گرفته است و می توان نسبت به آن اطمینان حاصل نمود. پس در صورتی که خودتان به عنوان ذبح کننده قربان هستید؛ بهتر است این دعاها را بخوانید و در صورتی که فرد دیگری به عنوان ذبح کننده است و شما به عنوان متولی این کار هستید، بهتر است دستتان را روی دست او گذشته و این دعاها را بخوانید.

آیا می‌دانید نحوه خواندن دعای ذبح قربانی در هنگام قربانی کردن چیست؟

احکام قربانی برای میت :آیا قربانی برای میت ثواب دارد؟

اگرشخصی زنده برای میت گوسفندی قربانی کند آیا به میت ثواب می رسد یا خیر؟ بعضی می گویند به میت ثواب نمی رسد آیا این گفته صحت دارد یا خیر؟

این گفته که به میت ثواب نمی رسد صحت ندارد، بلکه اگر شخصی برای فرد میت قربانی کند به میت ثواب می رسد. و این از احادیث ثابت است بدلایل زیر:

دلیل اول:

«عَن أَنَسِبْنِ مَالِکٍ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ کَانَ النَّبِیُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ یُضَحِّی بِکَبْشَیْنِ وَأَنَا أُضَحِّی بِکَبْشَیْنِ (صحیح البخاری (۱۷/ ۲۴۸)، بَاب فِی أُضْحِیَّهِ النَّبِیِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ بِکَبْشَیْنِ أَقْرَنَیْنِ)

انس بن مالک رضی الله عنه می فرماید: رسول الله صلی الله علیه و سلم دو قوچ قربانی می کرد و من هم دو قوچ را قربانی می کنم.

توضیح: از این حدیث صحیح ثابت است که رسول الله صلی الله علیه و سلم دوتا گوسفند را قربانی می کرد، در حالیکه یک گوسفند کافی بود. پس چرا رسول الله صلی الله علیه و سلم دو تا گوسفند را قربانی می نمود؟ علت آن در حدیثی که در دلیل دوم ذکر می گردد بیان شده است.

دلیل دوم:

«عن أبی سلمه ، عن أبی هریره ، أو عن عائشه ، أن النبی صلى الله علیه وسلم کان یضحی بکبشین أملحین أقرنین موجأین ، فیضجع أحدهما ، فیقول « بسم الله ، والله أکبر ، اللهم منک ولک ، عن محمد وآل محمد » ، ثم یضجع الآخر ، فیقول : « بسم الله ، والله أکبر ، اللهم منک ولک ، عن محمد وأمته من شهد لک بالتوحید وشهد لی بالبلاغ » معرفه السنن والآثار للبیهقی (۱۵/ ۱۷۰، بترقیم الشامله آلیا)

أبی سلمه از ابوهریره یا از عایشه رضی الله عنهم روایت نموده است که پیغمبر صلی الله علیه و سلم دو قوچ سیاه و سفید، شاخ دار، أخته شده قربانی می کرد، یکی از آن دو را می خوابانید و می فرمود: به نام خدا و خدا بزرگ است، ای خدا از جانب تو و برای تو است، از محمد و آل محمد قبول بفرما. سپس قوچ دیگر را می خوابانید و می فرمود: به نام خدا و خدا بزرگ است، ای خدا از جانب تو و برای تو است، از محمد و أمتش کسی که به توحید تو و به پیغام رسانی من گواهی داد، قبول بفرما.

توضیح:آنچه از پیغمبر صلی الله علیه و سلم ثابت است اینست که آنحضرت صلی الله علیه و سلم از طرف أمت خویش؛ یعنی، کسی که به توحید الله و پیغام رسانی آنحضرت صلی الله علیه و سلم گواهی داده نیز قربانی می کرد، و بسیاری از این افراد در زمان آنحضرت صلی الله علیه و سلم موجود بودند و بسیاری در زمان وی وفات کرده بودند؛ لذا، مردگان و زندگان از أمت محمد صلی الله علیه و سلم همه در این قربانی شریک هستند، و این یک قوچ همانطور که از طرف زندگان بود از طرف مردگان نیز بود و در این هیچ فرقی وجود ندارد.

دلیل سوم:

«عَنْ حَنَشٍ قَالَ رَأَیْتُ عَلِیًّا یُضَحِّی بِکَبْشَیْنِ فَقُلْتُ لَهُ مَا هَذَا فَقَالَ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ أَوْصَانِی أَنْ أُضَحِّیَ عَنْهُ فَأَنَا أُضَحِّی عَنْهُ (سنن أبی داود (۷/ ۴۵۱) بَاب الْأُضْحِیَّهِ عَنْ الْمَیِّتِ ، مسند أحمد (۳/ ۲۲۵) ، (سنن الترمذی (۵/ ۴۴۸)

 از حنش روایت است که حضرت علی را دیدم که دو قوچ فربانب می کرد، به او گفتم: این چه کاری است؟ فرمود: همانا رسول الله صلی الله علیه و سلم مرا وصیت نمود که از طرف وی قربانی کنم؛ لذا، من از طرف آنحضرت صلی الله علیه و سلم نیز قربانی می کنم.

توضیح: امام ابوداود از این حدیث قربانی از طرف میت را به اثبات رسانیده است و بر آن باب بسته است. در این حدیث می بینیم که حضرت علی رضی الله عنه بعد از وفات رسول الله صلی الله علیه و سلم دو قوچ قربانی می کرد، و علتش را چنین بیان نمود که رسول الله صلی الله علیه و سلم او را به این کار وصیت نمو.ده است؛لذا، این حدیث نیز به صراحت معلوم می شود که قربانی از طرف میت جایز است و خود رسول الله صلی الله علیه و سلم به آن وصیت نموده است.

اگر شخص مرده ای که به قربانی وصیت کرده باشد اما هیچ مالی از خود بر جای نگذاشته باشد ولی یکی از وراث یا همه ی ورثه بخواهند از مال و دارایی خودشان برای متوفی قربانی انجام دهند جایز است؟

بله. زیرا متوفی وصیت ڪرده است. در این صورت شخصی ڪه برای مرده از مال و دارایی خود قربانی ڪرده نباید از گوشت آن استفاده ڪند و نباید از همان گوشت به ثروتمندان هم بدهد ، حتی نباید گوشت آن را به ڪسانی ڪه در تحت تڪفل خود دارد هم بدهد .

قربانی برای اموات در عید قربان واجب است یا مستحب؟

البته برای اموات واژه قربانی را نباید به کار گرفت، این قربانی نوعی خیرات و انفاق برای آنهاست.

 

دعای قربانی برای درمان بیماری و شفای مریض مجرب

در نهایت دعای قربانی برای شفای بیمار را برای شما گرداوری کرده این. در این راستا باید گوسفند فربهی به نیت فدیه مریض بگیرد و سه مرتبه این دعا را بر دهان گوسفند

بخواند و بدمد و دعا این است :

اللَّهُمَ‏ إِنَ‏ هَذِهِ‏ الشَّاةَ لَکَ‏ وَ مِنْ‏ فَضْلِکَ‏ وَ کَرَمِکَ وَصَلَ إِلَیَّ وَ أَنَا أَفْدِیهَا بِعَبْدِکَ فُلَانِ ابْنِ فُلَانٍ اللَّهُمَّ إِنَّ هَذَا فِدَاؤُهُ لَحْمُهُ بِلَحْمِهِ وَ دَمُهُ بِدَمِهِ اللَّهُمَّ فَتَقَبَّلْ مِنِّی کَمَا تَقَبَّلْتَ مِنْ خَلِیلِکَ إِبْرَاهِیمَ عَلَیْهِ السَّلَامُ حِینَ فَدَا لِوَلَدِهِ إِسْمَاعِیلَ بِحُرْمَةِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ اللَّهُمَّ هَذَا فِدَاؤُهُ وَ تَقَبَّلْهُ مِنِّی.

و سپس رو به قبله بایستد و در محلی خالی که سقف نداشته باشد گوسفند را ذبح نماید و باید که قبل از ذبح سه مرتبه الله اکبر و یک مرتبه بسم الله الرحمن الرحیم بگوید و خون گوسفند را در گودی بریزد تا مردم پای بر آن ننهند و سرگین او را دفن نماید و دو دست و پای او از پوست جدا ننماید و آن ها را یک قسمت به حساب آورد و سر گوسفند را نیز یک قسمت و آن چه که در شگم گوسفند است را یک قسمت و سپس گوسفند را پنجاه هفت پارچه کند و در میان پوستش بگذارد و هر قسمت را به نیت فقیر و مسکینی بیرون آورد و به همان کسی که نیت کرده بدهد تا شصت قسمت تمام شود که ان شاء الله خداوند به او شفای عاجل عنایت فرماید.

همه ما درباره اینکه چقدر خیرات برای اموات خوب است و به آنها کمک می کند اطلاعاتی داریم. خصوصا که اموات دیگر خود قادر به انجام عمل خیری برای خویش نیستند و تنها روزنه امیدشان به خیرات هایی حتی اندک هست که از سوی بازماندگانشان برای آنها انجام می شود.