۱۸ مرداد؛ روز جهانی مردم بومی

ستاره | سرویس عمومی – سازمان ملل متحد ۹ آگوست را به عنوان روز بومیان نام‌گذاری کرد. در این روز به‌منظور بزرگداشت هزاران نفر از افراد بومی وفادار به سنت‌ها و آداب و رسوم خود، توسط مردم کشورهای جهان گرامی داشته می‌شود.

 

روز جهانی مردم بومی
تاریخ	۹ اگوست برابر با ۱۸ مرداد
علت نامگذاری	سازمان ملل متحد برای تضمین حقوق بیش از ۵ هزار گروه بومی که در ۹۰ کشور زندگی می‌کنند، این روز را « روز مردم بومی» نامگذاری کرده است.

 

 

تاریخچه روز جهانی مردم بومی

این روز جهانی ابتدا به مدت یک دهه از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۴ میلادی برگزار شد و پس از آن به مدت یک دهه دیگر از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۵ میلادی به منظور حمایت بیشتر از بومیان در جهان تمدید شد. شعار و زمینه دهه دوم روز بین المللی مردم بومی جهان بر «دهه اقدام و کرامت» متمرکز است. به‌مناسبت این روز جهانی، سازمان ملل در تمام کشورهای جهان کلاس‌ها و کارگاه‌های آشنایی با مردم بومی را برگزار می‌کند و از همه مردم و ملل دعوت می‌کند تا با شرکت در این برنامه‌ها، با مردم بومی جهان بیش از پیش آشنا شوند.

 

تعریفی از مردم بومی

مردم بومی عمدتا به بخشی از جوامع بشری گفته می‎شود که هنوز بر پایه دانش و سبک زندگی سنتی، گذران عمر می‎کنند. معمولا در جوامع بومی آهنگ توسعه کندتر از جوامع دیگر است. علت این کندی آن است که عموما جوامع بومی بر پایه یافته‎ها و دانش سنتی خود و همچنین برقراری تعادل بین داشته‎ها و نیازهای جامعه‌شان راه توسعه را پیش می‎گیرند. می‎توان گفت که جوامع بومی به پایداری توسعه بیش از سایر جوامع توجه می‎کنند. توجه جوامع بومی به منابع طبیعی به عنوان مهمترین اهرم توسعه، باعث شده تا مجامع علمی جهان امروزه توجه بیشتری به دانش بومی نشان دهند.

برخی معتقدند نوع زندگی بومیان در واقع بازتابی از زندگی انسان‌های دوره‌های نخستین است که کمتر مورد هجوم آثار منفی شهرنشینی قرار گرفته است. در اواخر قرن بیستم و همزمان با نضج و توسعه اندیشه‌های پست مدرنیسم در حوزه فلسفه، مکتبی نیز در جامعه‌شناسی شهری شکل گرفت که از آن به ” شهر گریزی ” یاد می‌شود. در واقع انسان‌های شهری امروز با دلزدگی از آثار منفی این‌گونه زندگی سعی دارند به روستاها نقل مکان کنند و در واقع نوعی بازگشت به زندگی مردمان بومی داشته باشند.

 

 

موضوع گفتگوی سال ۲۰۱۸: مهاجرت و جا به جایی مردم بومی 

به دلیل از دست دادن زمین‌ها و منابع موجود در آن‌ها برای رفع نیازهای اولیه زندگی در اثر توسعه یافتن شهرها و مناطق اطراف و سایر فشارهایی که جوامع شهری به آن‌ها می‌آورند، بسیاری از مردم بومی برای یافتن زندگی بهتر و کار و آموزش و…به مناطق شهری مهاجرت نموده‌اند. آن‌ها همچنین برای فرار از تغییرات آزار و اذیت‌های وابسته به آب و هوا به کشورهای دیگر مهاجرت کرده اند، برخلاف تصور عموم که فکر می‌کنند مردم بومی بیشتر در مناطق روستایی زندگی می‌کنند، امروزه بسیاری از آنها در مناطق شهری به سر می‌برند. در آمریکای لاتین حدود چهل درصد از بومی های در مناطق شهری زندگی می کنند. در بیشتر مواقع آنها شغل‌ها و درآمدهای خوبی پیدا می‌کنند اما هر چه بیشتر با فرهنگ خود بیگانه می‌شوند. به طور خلاصه مهاجران بومی با چالش‌های بی‌شماری مواجه می شوند از جمله محدودیت دسترسی به خدمات عمومی و لایه‌هایی از تبعیض نژادی. موضوع گفتگوی سال ۲۰۱۸ تمرکز بر همین موضوع و یافتن علل و ریشه‌های مهاجرت و نوع زندگی بومی‌ها در مناطق شهری بود.

در سال ۲۰۱۵، دبیر کل سازمان ملل در پیام ویژه خود به مناسبت این روز اعلام کرد:

“در این روز بین‌المللی یعنی روز بین‌المللی مردم بومی جهان من از جامعه جهانی می‌خواهم که این گروه را نادیده نگیرند. برای ایجاد آینده‌ای بهتر و منصفانه‌تر، بگذارید که ما تلاش بیشتری برای بهبود بهداشت و رفاه این مردمان انجام دهیم.”

مواد ۲۱ تا ۲۴ اعلامیه سازمان ملل در خصوص مردم بومی

• ماد ۲۱ حق مردمان بومی به توسعه و پیشرفت اقتصادی و اجتماعی بدون هرگونه تبعیض را مقرر نموده و دولت‌ها را ملزم به اتخاذ تدابیر موثر و مناسب در جهت تضمین این امر کرده است.
• ماده ۲۲ مقرر کرده که در اجرای این اعلامیه باید به حقوق و نیازهای ویژه سالخوردگان، زنان، جوانان، کودکان و معلولان بومی توجه ویژه‌ای شود و دولت‌ها باید تدابیری جهت تضمین حمایت از زنان و کودکان در برابر خشونت و تبعیض اتخاذ کنند.
• ماده ۲۳ حق تعیین اولویت‌ها و برنامه‌ها برای اعمال حق توسعه و مشارکت فعالانه آنها در برنامه‌های مربوطه از طریق نهادهای مردمان بومی را متذکر شده است.
• ماده ۲۴ حق بهره‌مندی مردم بومی از پزشک سنتی و دسترسی بدون تبعیض به تمامی خدمات اجتماعی و بهداشتی را بیان کرده و دولت‌ها را در دستیابی تدریجی به تحقق کامل حق بهره‌مندی از بالاترین معیارهای بهداشتی ملزم به انجام اقداماتی دانسته است.

 

 

هدف از روز جهانی مردم بومی

روز جهانی بومیان، به منظور بزرگداشت یاد هزاران نفر از زنان و مردان بومی وفادار به آداب و رسوم و سنت‌های خود از سوی مردم کشورهای مختلف گرامی داشته می‌شود. در ونزوئلا، پرو، بولیوی، اکوادور، پاراگوئه، مکزیک و سایر کشورهای آمریکای لاتین و حوزه کارائیب روز جهانی بومیان به سبک ویژه‌ای جشن گرفته می‌شد. این روز بهانه‌ای است برای ارتقا و حفاظت از حقوق جمعیت بومی جهان. همچنین این روز رهگذر مناسبی است برای به یاد‌آوردن زحمات و اقداماتی که این افراد برای بهتر نمودن جهان انجام می‌دهند مانند حفاظت از محیط زیست.