حکم هروله کردن در عزاداری را باید در کلام مراجع تقلید جستجو کرد؛ برخی از این مراجع هروله کردن را در حد معمول مجاز می‌دانند و برخی دیگر آن را از اساس غلط و حرام می‌شمارند.
ستاره | سرویس مذهبی _ حکم هروله کردن در عزاداری‌های محرم چیست؟ هروله کردن به معنای حالتی میان دویدن و راه رفتن است که عزاداران در برخی از مراسم‌های عزاداری انجام می‌دهند. مطابق با فتوای برخی از مراجع محترم تقلید، این عمل با شرایط خاصی حلال بوده اما مطابق با نظر برخی دیگر، این عمل حرام به شمار می‌آید. در این مقاله به بررسی حکم شرعی این عمل، از نظر مراجع تقلید، می‌پردازیم.
حکم هروله کردن در عزاداری
هروله کردن یعنی چه؟
هروله کردن معمولا به دو معنا به کار می‌رود:
حرکتی با شتاب که شبیه به دویدن است. عزاداران عموما در حلقه‌هایی قرار می‌گیرند و بصورت حلقه‌ای به دور مجلس می‌دوند. به این عمل هروله کردن می‌گویند.
هروله کردن گاهی نیز به معنای پایین و بالا پریدن محسوب می‌شود. عزاداران گاهی به سبب شور بیش از حد که ناشی از عزاداری و سینه‌زنی است، بالا و پایین می‌پرند.
حکم هروله کردن در عزاداری از نظر شرعی
پیش از اینکه بصورت موردی به نظرات مراجع محترم تقلید بپردازیم، باید مسئله‌ای را تبیین کنیم: اکثر مراجع تقلید بیان کرده‌اند هر عملی که موجب وهن مجلس عزاداری شود یا باعث شود که بیگانگان با دستاویز ساختن آن عمل، دین اسلام و فرهنگ عزاداری را زیر سوال ببرند، حرام است. پس هروله کردن نیز، اگر از حد معمول خود گذر کند و به افراط کشیده شود، حرام است.
۱. نظر آیت‌الله خامنه‌ای
سوال: هروله کردن و گفتن ذکر ائمه بصورت تند (حسین، حسین) جایز است؟
جواب: اگر باعث وهن مذهب شیعه یا مراسم عزاداری ائمه (علیهم‌السلام) نشود، به ذات خود اشکالی ندارد و حرام نیست.
آیت‌الله خامنه‌ای همچنین در حاشیه پاسخ‌گویی به سوالی درباره آیین عزاداری، فرموده‌اند: “بهتر است که مجلس ذکر مصیبت برپا کنید. “
۲. نظر آیت‌الله مکارم شیرازی
سوال: آیا هروله کردن در عزاداری ائمه معصوم، نظیر عاشورا و حرم امام حسین (ع) صحیح است؟
جواب: به سبب اینکه هروله کردن فقط برای مناسک حج (سعی صفا و مروه) توصیه شده و انجام دادنش برای عزاداری‌های معصومین (ع) حالتی من درآوردی دارد، حکم انجام دادن آن، حرام است.
۳. نظر آیت‌الله وحید خراسانی
سوال: آیا هروله کردن در عزاداری‌های رسمی و سراسری، نظیر عزاداری‌های روز عاشورا صحیح است؟
جواب: اگر شان امامان معصوم حفظ شود و هروله کردن، لطمه‌ای به احترام آنان نزند، اشکالی ندارد؛ حتی در مواردی ممکن است که در شهری این عمل مطابق با عرف باشد و مردم آن را تعظیم بدانند و در شهر دیگری، مردم چنین عملی را توهین به مقدسات بدانند. در چنین شرایطی، در هر شهری که این عمل تعظیم به شعائر دینی محسوب شود، انجام دادنش در حد معمول صحیح است و در شهری که این عمل مرسوم نیست، هروله کردن جایز نخواهد بود.
۴. نظر آیت‌الله سیستانی
سوال: آیا هروله کردن در دسته‌ها و مراسم‌های عزاداری اشکالی دارد؟
جواب: هروله کردن در عزاداری حتی در شدیدترین حالت خود، اشکالی ندارد؛ چراکه بسیار بعید است این عمل موجب وهن مذهب گردد.
۵. نظر آیت‌الله صافی گلپایگانی
سوال: درحالی‌که هروله کردن مایه توهین عزاداری و لوث شدن آن است، این عمل در جلسات عزاداری چه حکمی دارد؟
جواب: گاهی پیش می‌آید که شخص مصیبت‌دیده از شدت درد و غم، از جای خود برمی‌خیزد، می‌رود، می‌آید و خود را می‌زند؛ اگر شخصی در عزای امام حسین (ع) که بزرگ‌ترین مصیبت‌ها است واقعا چنین احوالی داشته باشد، نمی‌توان این حالات او را اهانت به مجلس دانست. در این مسائل سلیقه متفاوت است. مکانی به مکان دیگر فرق می‌کند و عرف عموم مردم باید ملاک قرار گیرد.
۶. نظر آیت‌الله بهجت
سوال: هروله کردن در آن دسته از مراسم‌های عزاداری که فیلم‌برداری نیز می‌شود، اشکالی دارد؟ جواب: اگر جزو رسوم عزاداری آن جامعه باشد، اشکالی ندارد، اما هروله کردن در دو صورت ممکن است عملی حرام محسوب شود: اول اینکه موجب وهن مذهب شیعه شود که تشخیص دادن این مسئله کار هرکسی نیست و دوم اینکه نظیر مجالس مطربی شود؛ یعنی عزاداران آنقدر در هروله افراط کنند که رنگ مجلس عزا از بین برود و حس و حال مجالس شادی به عزاداران دست دهد.
حکم هروله کردن در عزاداری
سخن آخر
هروله کردن به معنای دویدن با سرعت و در مواردی به معنای نشستن و برخاستن پشت سرهم در مجالس عزاداری به سبب ناراحتی بیش از حد است. هروله کردن مطابق با دیدگاه برخی از مراجع محترم تقلید، نظیر آیت الله مکارم شیرازی، حرام است و جایی در عزاداری ندارد. از طرف دیگر، برخی از مراجع تقلید، نظیر آیت الله خامنه‌ای و بهجت، انجام دادن این عمل را در حدی که موجب وهن مذهب شیعه نشود، جایز می‌دانند. در پایان، اگر علاقه‌مند به نقد عزاداری‌های امروزی توسط مراجع محترم تقلید هستید، پیشنهاد می‌کنیم مطلب حکم شرعی حسین حسین گفتن در مداحی را نیز مطالعه کنید. کارشناسان مذهبی سایت ستاره، مشتاق خواندن نظرات شما درباره این مقاله هستند.
نویسنده: نوید اسحاقیان
بروزرسانی: 12 اردیبهشت 1401
