گنج حکمت همت فارسی یازدهم، معنی کلمات، قلمرو ادبی و بازنویسی آن به زبان ساده

گنج حکمت همت، یکی از درس‌های پایه یازدهم از بهارستان جامی است که معنی کلمات آن را برایتان توضیح می‌دهیم.

گنج حکمت همت

موری را دیدند که به زورمندی کمر بسته و ملخی را ده برابر خود برداشته. به تعجّب گفتند: «این مور را ببینید که بار به این گرانی چون می‌کشد؟» مور چون این بشنید، بخندید و گفت: «مردان، بار را به نیروی همّت و بازوی حمیّت کشند، نه به قوّت تن.»

بهارستان جامی

قلمرو زبانی:

• گران: سنگین
• همّت: اراده، عزم
• حمیّت: غیرت، جوانمردی، مردانگی
• کل عبارت: یازده جمله است.

قلمرو ادبی:

• کمر بستن: کنایه از آماده شدن
• نیروی همّت – بازوی حمیّت: اضافه استعاری
• نسبت دادن ویژگی های انسان به مور: تشخیص و استعاره.

بازنویسی حکایت مور با همت به زبان ساده

دو نفر که از راهی به مقصد خود در حرکت بودند مورچه‌ای را دیدند که یک ملخ را به سختی روی زمین می‌کشید تا به لانه‌اش برساند. این ملخ، تقریبا ده برابر وزن و اندازه مورچه بود. این دو نفر متعجب به یکدیگر نگاه کردند و یکی از آن‌ها با تعجب پرسید: «این مورچه چطور ملخی به این سنگینی را حمل می‌کند؟!»

مورچه، وقتی حرف‌های او را شنید، خندید و گفت: «افراد بزرگ که توانایی روحی و اراده‌ای قوی دارند، بارهای سخت زندگی را با قدرت اراده، مردانگی و غیرت خود حمل می‌کنند؛ نه با قدرت بدنی‌شان.»