آشنایی با انواع قرص های روانگردان و عوارض مصرف آن ها

ستاره | سرویس سلامت – بعضی افراد برای رهایی از غم و اندوه، یکنواختی زندگی، افسردگی، اضطراب یا هر حالت ناخوشایند دیگری به مصرف داروهای روانگردان روی می‌آورند. غافل از اینکه این کار به مانند از چاله در آمدن و در چاه افتادن است. این راه درستی برای فرار از افسردگی، رسیدن به آرامش، داشتن زندگی شادتر و ایجاد تنوع نیست، چرا که باید بهایی بسیار گران، به اندازه از دست دادن سلامت جسم و روح در ازای آن پرداخت.

اگر بخواهیم به طور خلاصه از خطرات مصرف این داروها که امروزه تنوع شکل و اسم آن‌ها هم کم نیست، بگوییم مطلب به درازا می‌کشد اما همین بس که بدانید علاوه بر اعتیادآور بودن؛ باعث از بین رفتن سلول‌های مغزی، کاهش بهره هوشی و آسیب‌های جدی به کبد، کلیه، عضلات، ریه، کم خونی، سکته و در نهایت مرگ می‌شود. در ادامه با برخی از این قرص های روانگردان آشنا می‌شویم.

 

 

معرفی انواع قرص های روانگردان

۱. اکس (XTC)

 

 

اکستازی‌ یا «متیلین‌ دی‌‌اکسی‌ متیل‌ آمفتامین» از جدیدترین‌ داروهای‌ هم‌ خانواده‌ آمفتامین است که در ایران به نام‌های «اکستازی»، «اکس»، «اکس.تی.سی» و قرص “شادی” یا “قرص عشق”، شناخته می‌شود. این قرص به اشکال مختلف قرص‌های خوراکی، آدامس‌های جویدنی، کپسول و مواد تدخینی و ترزیقی وجود دارد و متاسفانه افرادی که از این قرص برای ایجاد توهم و سرخوشی‌های کاذب استفاده می‌کنند، بیشتر افراد تحصیلکرده و مرفه جامعه هستند.

این قرص و سایر قرص‌های روانگردان معمولا در آزمایشگاه‌های زیرزمینی و به صورت غیرقانونی ساخته می‌شوند که همین امر می‌تواند باعث بروز بیماری‌های مختلف در فرد مصرف کننده گردد. کنجکاوی‌، تفریح‌، لذت‌ و خوشگذرانی‌ به‌ عنوان‌ محرک‌های‌ اصلی‌ مصرف‌ این‌ قرص روانگردان و توهم زاست. اثر اکستازی بیست تا نود دقیقه بعد از مصرف ظاهر شده و حدود دو الی سه ساعت در بدن، باقی می‌ماند.

عوارض: کاهش اشتها، حرکات غیرطبیعی چشم، گشاد شدن مردمک، تحریک شدید نسبت به نور، احساس سرما و یا گرمای شدید، تمایل شدید برای مصرف آب، قفل شدن فک، لرزیدن، عصبی شدن، بی‌میلی به استراحت و تمایل شدید روانی برای مصرف مجدد، تنها برخی از این عوارض هستند. این قرص عوارض بسیار جدی‌تر و خطرناک‌تری هم می‌تواند داشته باشد. علاوه بر روان‌پریشی و کابوس‌های شبانه، در مواردی فرد مبتلا به آسیب‌های کبدی و اختلالات خونی شده و حتی سرگیجه، تشنج و مرگ هم در اثر استفاده آن، مشاهده شده است.

قرص اکس اغلب از طریق کشورهایی همچون هلند، مالزی و ژاپن، توسط مسافران وارد کشور می‌شود.

 

۲. ال اس دی (LSD)

 

 

یکی دیگر از انواع قرص های روانگردان، ال اس دی (LSD) است. این روانگردان قوی و غیرقانونی بوده و مرز میان ادراک و تخیل را محو می‌کند. این ماده که به اشکال مختلفی همچون کپسول، قرص، آدامس و یا مایع وجود دارد، از نوعی قارچ و یک ماده شیمیایی غیر آلی به نام دی اتیل آمید، مشتق می‌شود. ال اس دی اولین بار در سال ۱۹۳۸ میلادی توسط یک شیمیدان سوئیسی به نام آلبرت هافمن، که به امید دست یافتن به دارویی جدید، انواع ترکیبات ارگوت را آزمایش می‌کرد، ساخته شد.

مصرف ال اس دی می‌تواند طیفی از تغییرات ادراکی، اغلب مربوط به بینایی، لامسه، احساسات و افکار را موجب شود. حالت‌های توهم زا در عرض ۶۰ دقیقه پس از مصرف ال اس دی شروع می‌شوند و می‌توانند تا ۶ الی ۱۲ ساعت باقی بمانند. تاثیرات ال اس دی غیر قابل پیش بینی بوده و افراد به طور متفاوت به آن واکنش نشان می‌دهند. زمانی که فرد ال اس دی مصرف کند، ذهن، محیط اطراف، سطح استرس، انتظارات، افکار و خلق و خوی او شدیدا تحت تأثیر مخدر، قرار خواهند گرفت. 

عوارض: تاری دید، تغییر شکل اشکال و رنگ اشیاء و چهره‌ها، دیدن هاله‌های نورانی، لرزش، بی‌حسی، ضعف، افزای فشار خون، سرگیجه، بروز حس خوشحالی، سعادت، آرامش، خیال‌پرستی و افزایش آگاهی یا بروز ناامیدی، اضطراب و سردرگمی، تغییرات خلق و خوی، کاهش اشتها، خشکی دهان، تعرق و ابتلا به اسکیزوفرنی از عوارض مصرف این ماده روانگردان است.

ماده مخدر ال اس دی، بی‌رنگ بوده و بوی خاصی ندارد.

 

۳. مورفین

 

مورفین (Morphin) از داروهای به شدت اعتیادآور محسوب می‌شود که از تریاک به دست می‌آید. این دارو یک ضد درد قوی بوده که اگر بی‌رویه مصرف شود، فرد را وابسته می‌کند. فراورده‌های دارویی مرفین در سه فرم خوراکی (قرص و کپسول)، تزریقی (وریدی، زیرپوستی و عضلانی) و شیاف، موجود است.

از این ماده بیشتر در بیمارستان‌ها برای کاهش درد مخصوصا درد ناشی از جراحی و پس از جراحی، استفاده می‌شود. با این وجود حتی اگر مورفین به عنوان دارو برای بیمار تجویز شده باشد، باز هم احتمال اعتیاد پیدا کردن فرد به مصرف آن وجود دارد. چرا که بعد از درمان، بسیاری از افراد به خاطر ویژگی‌های مورفین به مصرف آن ادامه می‌دهند. به طور کلی خاصیت آرام‌بخشی قوی مورفین در کنار احساس سرخوشی و شادابی که در فرد ایجاد می‌کند، احتمال سوء مصرف این دارو را در افراد افزایش می‌دهد.

عوارض: تغییرات ناگهانی در خلق و خو، اضطراب و استرس، بی‌قراری، گوشه‌گیری، خستگی شدید، تغییرات پوستی، سرگیجه، تکان‌های غیرعادی در عضلات، تغییر اشتها، تنگی نفس، مشکلات گوارشی و یبوست، اختلال در گردش خون، از کار افتادن مقاومت و سستی ماهیچه‌ها، ایست قلبی، سرگیجه شدید و کما برخی از مهمترین عوارض روانی و جسمی این ماده است.

 

۴. ریتالین

 

 

قرص ریتالین (Ritalin) به قرص شب امتحان معروف است. این قرص در زمان امتحانات بیش از دیگر ایام مورد توجه برخی افراد قرار می‌گیرد غافل از اینکه عوارض آن بهایی بیش از چند ساعت بیدار ماندن برای درس خواندن دارد. از آنجایی‌که ریتالین یک محرک از خانواده آمفتامین‌ها است، می‌تواند تا اندازه‌ای برای افزایش تمرکز و کاهش خواب‌آلودگی موثر واقع شود، اما تاثیری روی کاهش اضطراب، نخواهد داشت.

مصرف مداوم ریتالین اعتیادآور بوده و می‌تواند فرد را به روان‌پریشی، مبتلا کند. متاسفانه علاوه بر غلبه بر بی‌خوابی، برخی افراد تحت تاثیر تبلیغات کاذب در باشگاه‌های ورزشی این قرص را به عنوان یک داروی لاغری مصرف می‌کنند.

عوارض: مصرف کنندگان تصور می‌کنند ریتالین بی‌خطر است. در حالی که عوارض مصرف خودسرانه این قرص‌ها می‌تواند در حد مواد مخدر دیگر باشد. عصبانیت و بی‌خوابی، حالت تهوع و استفراغ، احساس سرگیجه، سردرد، افزایش ضربان قلب، افزایش فشار خون، کهیر، خارش پوستی، تب، کاهش اشتها، تپش قلب، گلو درد، شکم درد و کاهش وزن، برخی از عوارض مصرف قرص ریتالین هستند.

از این دارو برای اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) در کودکان نیز تحت نظر پزشک، استفاده می‌شود.

 

۵. مسکالین

 

 

مسکالین (Mescaline) یک ماده روانگردان موجود در کاکتوس‌های خوراکی با نام “پیوت” است. ماده مخدر مسکالین ممکن است به شکل‌های جویدنی، بلعیدنی به صورت قرص، مخلوط در نوشیدنی و تزریقی مورد استفاده قرار بگیرد. این ماده توهم‌زا هر چند مصرف قابل توجهی در ایران ندارد، اما جدیدا توسط مسافران از خارج کشور وارد ایران شده است.

مسکالین به صورت مصنوعی به شکل کریستال‌های نمک نیز، تولید می‌شود. گفته می‌شود مسکالین قدرت اعتیادآوری کمی دارد و موجب وابستگی فیزیکی نمی‌شود، اما معمولاً وابستگی روانی دارد. به این صورت که بعد از چند روز مصرف، بدن شخص مصرف‌کننده نسبت به مقدار بیشتر آن مقاوم شده و بدین ترتیب برای استعمال منظم و روزانه آن بی‌میل می‌شود.

عوارض: مسکالین نیز همانند LSD و اکستازی موجب افزایش ضربان قلب، افزایش فشار خون و افزایش درجه حرارت بدن می‌شود. علاوه بر این، گشادی مردمک چشم، تعریق زیاد، کاهش اشتها، اختلال در بینایی و شنوایی، ناراحتی کبدی، ضربان قلب بالا، فشار خون بالا، تحریک پذیری، روان‌پریشی، تشنج، حواس‌پرتی، انزوا، گشاد شدن مردمک چشم، هذیان‌گویی و سردرگمی، خیال‌بافی با درجه‌های مختلف، توهم، سردرگمی، ناهماهنگی و گیجی نیز، از دیگر عوارض مصرف این ماده مخدر است.

مسکالین طعمی بسیار تلخ دارد.

 

۶. آمفتامین

 

 

آمفتامین (Amphetamine) از داروهای محرک اعصاب است که به منظور درمان اختلال کم‌توجهی و بیش‌فعالی تجویز می‌شود. این ماده در آزمایشگاه‌های زیرزمینی به اشکال مختلفی مانند قرص، کپسول، پودر و کریستال تولید شده و به طور غیرقانونی و با عناوین مختلف، به فروش می‌رسد. از جمله آثار مصرف آمفتامین بی‌خوابی، افزایش تمرکز، کاهش خستگی و کاهش اشتهاست. افرادی که به‌طور دائم از آمفتامین‌ها استفاده می‌کنند به تدریج به بیماری اعتیاد مبتلا شده و در صورتی که میزان مصرف خود را کاهش دهند دچار علائم خماری می‌شوند. 

عوارض: بی‌قراری، بی‌خوابی، سردرد و سرگیجه، پرخاشگری و بی‌حوصلگی، افسردگی، بی‌اشتهایی، ناتوانی، خشکی دهان، کاهش وزن، اسهال، یبوست، افزایش فشار خون، افزایش میل جنسی، تپش قلب و تنگی نفس، سوزش و گرفتگی معده، برخی از عوارض مصرف این ماده اعتیادآور است.

 

۷. ب ۲ (B2)

 

 

بوپرنورفین (Buprenorphine) یا B2 یک داروی مسکن مخدر با احتمال وابستگی و اعتیاد است و عوارض جسمانی و روانی مشابهی با اعتیاد دارد. این دارو که عمدتا برای درمان اعتیاد به مواد مخدر استفاده می‌شود، مصارف درمانی دیگری از جمله تسکین دردهای شدید قبل از بیهوشی نیز، دارد. از داروی ب۲ به عنوان جایگزین در سوء مصرف مواد مخدر استفاده شده و خود می‌تواند در بیماران وابستگی بسیار شدیدی را ایجاد کند. در حال حاضر تعداد بسیار زیادی از بیمارانی که برای ترک اعتیاد به مراکز مربوطه مراجعه می‌کنند، به این ماده اعتیاد داشته و قادر به ترک آن، نیستند. جالب است بدانید قرص ب۲ خود داروی ترک اعتیاد است و شما برای ترک داروی ترک اعتیاد، داروی جایگزین ندارید.

عوارض: سردرد، درد معده، تهوع، استفراغ، یبوست، احساس گرما و نفس تنگی، تعریق، ضعف و خستگی، کمردرد، اضطراب، افسردگی، اختلالات خواب، آبریزش بینی و تنگی نفس از عوارض مصرف قرص ب۲ است.

 

جمع بندی

مصرف مواد اعتیادآور و شادی‌افزا راه‌حل واقعی فرار از مشکلات زندگی نیست. این تنها مسیری ناهموار است که فرد برای رسیدن به بن بست انتخاب می‌کند. این مواد دیر یا زود جسم و روان را نابود می‌کنند. متاسفانه گرایش به داروهای روانگردان در افراد جوان و نوجوان زیادتر بوده و این وظیفه خانواده‌هاست که با تربیت صحیح و اصولی، مراقبت‌های به جا و شایسته، رفاقت با بچه‌ها، تأمین محبت، عدم‌کنترل شدید و دوری از تنبیه بتوانند مانع گرایش فرزندان خود به این مواد شوند.

متاسفانه این نوع اعتیاد تنها به نوجوانان محدود نمی‌شود و بزرگسالان را نیز درگیر کرده است. برای دوری از این معضل باید هر فردی به خودش کمک کند، با یک تست روان‌شناسی ساده شما می‌توانید متوجه شوید که آیا مستعد اعتیاد هستید یا خیر. برای این منظور از مطلب تست مستعد اعتیاد بودن؛ چه شخصیتی مستعد معتاد شدن است؟ کمک بگیرید. اگر نتیجه تست مثبت بود، بهتر است از یک مشاور کمک بگیرید تا از عوارض جبران ناپذیر اعتیاد در امان بمانید.

 

لینک اطلاعات مراکز ترک اعتیاد

بیماران گرامی می‌توانند جهت بهبودی هر چه سریعتر به مراکز ترک اعتیاد واقع در شهر خود مراجعه نمایند که در این قسمت لینک اطلاعات مراکز ترک اعتیاد را به تفکیک شهر برای شما آورده‌ایم.

• اطلاعات مراکز ترک اعتیاد تهران (رباط کریم، شهریار، شهرری و …)

• کمپ های ترک اعتیاد کرج (آدرس و تلفن)

• مراکز ترک اعتیاد اصفهان (آدرس و تلفن)

• اطلاعات مراکز ترک اعتیاد خوزستان (اهواز، آبادان و …)

• اطلاعات مراکز ترک اعتیاد خراسان رضوی (مشهد، سبزوار و …)

• اطلاعات مراکز ترک اعتیاد استان فارس (شیراز و …)

• اطلاعات مراکز ترک اعتیاد آذربایجان شرقی (تبریز، میانه و …)

• اطلاعات مراکز ترک اعتیاد قم

 

کلام آخر

شما چه قرص روانگردان دیگری می‌شناسید که بتوان به فهرست بالا اضافه کرد؟ خواهشمندیم درصورتی‌که اطلاعات خاصی درباره هر کدام این قرص‌ها داشته و دیدگاهی در این‌باره دارید، آن را با ما و سایر همراهان ستاره به اشتراک بگذارید.