عکس رنگی رحم، نوعی بررسی رادیوگرافی رحم و لوله های رحمی برای یافتن علت نازایی است و برای مبتلایان به ناباروری، میتواند زمینهای برای باروری باشد.
ستاره | سرویس مادر و کودک – عکس رنگی رحم یا هیستروسالپنگوگرافی که به اختصار H.S.G گفته می شود، روشی است که به وسیله آن شکل و ساختمان رحم، باز بودن لوله های رحمی و هر گونه چسبندگی داخل حفره لگن بررسی می شود. معمولا در عرض ۷ ماه بعد از عکس رنگی رحم، بیشتر حاملگی ها اتفاق می افتاد. این حاملگی به علت فلاشینگ موکوس و دبری های جمع شده در لومن لوله ها و باز شدن لوله بدنبال آن می باشد. مهار ایننی سلولی در مایع پریتونئال توسط ماده کنتراست روغنی اتفاق می افتد و این نکته ممکنست میزان بسیار بالاتر حاملگی بدنبال استفاده از مواد رنگی روغنی را نسبت به مواد محلول در آب نشان دهد.

حساسیت و ویژگی عکس رنگی رحم بر حسب نوع انومالی
- عکس رنگی رحم در تشخیص پاتولوژی های لوله ای ۸۵% تا ۱۰۰% حساسیت دارد.
- عکس رنگی رحم برای تشخیص چسبندگی های داخل رحم تنها ۷۵% حساس است.
- حساسیت عکس رنگی رحم در تشخیص نقایص پرشدگی داخل رحم کم است و حدود ۵۰% می باشد و با استفاده از آن نمی توان بطور قابل اعتمادی پولیپ ها را از لیومیوم های ساب موکوز تشخیص داد.
کاربرد عکس رنگی رحم
- بررسی باز بودن لوله های رحمی
- بررسی فیبروم و پولیپ های رحم
- بررسی توده های توموری، چسبندگی، میوم فیبروئید رحمی در سقط های مکرر ناشی از ابنورمالیته مادرزادی رحمی و برای اثبات وجود و شدت این ابنورمالیته ها
نکات قابل توجه برای انجام عکس رنگی رحم
- معاینه برای اطمینان از عدم عفونت رحمی قبل از گرفتن عکس
- اطمینان از عدم بارداری در زمان عکس برداری
- زمان ایده ال برای انجام عکس رنگی رحم بعد از پایان سیکل قاعدگی و قبل از تخمک گذاری می باشد (روز دهم سیکل قاعدگی).
- دیلاتاسیون ساختمان های وریدی اطراف رحم در دوران قاعدگی احتمال اینتراوازیشن ماده حاجب را بیشتر می کند و لذا در دوران قاعدگی باید از انجام عکس رنگی رحم اجتناب شود.
- استفاده از مسهل، شب قبل از عکسبرداری و یا همان روز برای اینکه رحم و لوله ها به وضوح دیده شود.
- بعد از گرفتن عکس، یک تا سه درصد احتمال عفونت لگنی وجود دارد؛ و استفاده از آنتی بیوتیک برای پیشگیری از عفونت احتمالی ضروری است.
- ممکن است تا چند روز بعد از عکس گرفتن لکه بیینی وجود داشته باشد که امری طبیعی است.
- گاهی اوقات بعد از عکس گرفتن، لوله رحمی که بسته بوده، باز می شود و بارداری در همان ماه اتفاق می افتد.
- بیمارانی که در آنها آنتی بادی سرمی کلامیدیا، مثبت است و یا سابقه قبلی بیماری التهابی لگن دارند، باید ۱۰۰ میلی گرم داکسی سایکلین، دو بار در روز از دو روز قبل از عکسبرداری بمدت ۵ روز استفاده کنند.
- بهتر است بیمار یک ساعت قبل از عکس گرفتن از داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی استفاده کند تا از کرامپ های مربوط به اینکار جلوگیری گردد.
تجهیزات و روش انجام عکس رنگی رحم
- بیمار به پشت روی تخت می خوابد و پاهایش روی رکاب قرار می گیرد.
- یک اسپکولوم در واژن قرار داده می شود و دهانه رحم تمیز می شود و یک کاتتر از دهانه رحم عبور داده می شود.
- اسپکولوم خارج می شود و محلول مخصوص از طریق کاتتر تزریق می شود تا وارد رحم، لوله رحم و حفره لگن شود.
- در مراحل متعدد عکس رنگی رحم گرفته می شود.
- در برخی موارد اگر با ناهنجاری های مشخصی برخورد شود از بیمار خواسته می شود استراحت کرده و تا ۳۰ دقیقه منتظر بماند تا عکس های بعدی نیز گرفته شود. این تصاویر تاخیری ممکن است سرنخ هایی در جهت وضعیت پزشکی بیمار ارائه دهند که تصاویر اصلی که با ماده ی حاجب برداشته شده اند، این سرنخ ها را نشان ندهند.
- زمانی که تزریق ماده حاجب به اتمام رسید، کاتتر خارج شده و به مریض اجازه بلند شدن از روی تخت داده می شود.
