فیکوس جنگلی؛ آشنایی با نحوه نگهداری و تکثیر آن در خانه

منظور از نگهداری گیاهان در خانه، تنها انتخاب چند نوع خاص و آبیاری آن‌ها نیست. همانند مراقبت از یک حیوان خانگی، هر گیاه نیز با خود نیازهایی را به دنبال دارد که باید مورد توجه قرار گیرند. بی‌شک در این راه داشتن اطلاعات کافی در مورد گیاهانی که قصد نگهداری‌شان را داریم، می‌تواند بسیار حائز اهمیت باشد. به همین منظور از بین تمام گونه‌های مختلف، فیکوس جنگلی را انتخاب کرده‌ایم تا به صورت دقیق‌تری مورد بررسی قرار دهیم.

بسیاری از افراد این گیاه را با نام فیکوس برگ ریز هم می‌شناسند. در منابع انگلیسی زبان نیز برای اشاره به این گیاه از نام F.pumila-minima استفاده می‌شود. بیایید نگاه عمیق‌تری به اطلاعات ثبت شده درباره این گیاه داشته باشیم. گیاه‌شناسان، فیکوس جنگلی را در تحقیقات علمی خود از خانواده انجیریان یا Moraceae می‌دانند که تعداد زیادی از انواع فیکوس‌های دیگر را هم در خود جای داده است.

 

 

مشخصات ظاهری فیکوس جنگلی

اولین ویژگی که می‌توانیم آن را به همه گونه‌های مختلف فیکوس، از فیکوس الاستیکا گرفته تا فیکوس لیراتا، نسبت دهیم، برگ‌هایی است که در تمام طول سال سبز هستند. فیکوس جنگلی برگ‌های ضخیمی دارد که به واسطه بافت خاص‌شان، احساس لمس چرم را به انسان القا می‌کنند.

این گیاه بر‌خلاف بیشتر انواع دیگر فیکوس‌ها، به شکل درختچه‌ایی رشد نمی‌کند. برگ‌ها یکی پس از دیگر در طول ساقه‌ای نازک جوانه می‌زنند و روند رشد به شکلی است که در نهایت فیکوس جنگلی به شکل یک گیاه رونده در خواهد آمد. می‌توانید در فصل‌های پاییز شاهد ریزش برگ‌های این گیاه باشید که البته پروسه‌ای طبیعی است و به رشد بهتر آن در فصل‌های بعد کمک خواهد کرد.

برگ‌های فیکوس جنگلی به نسبت دیگر انواع فیکوس، بسیار کوچک‌تر رشد می‌کنند و تراکم آن‌ها روی هر ساقه، بسیار زیاد است. در بعضی موارد هم شاهد هستیم که برگ‌های این گیاه به رنگ ابلق هستند که البته  این ویژگی به زیبایی آن‌ها می‌افزاید.

 

انواع فیکوس

هنگامی که صحبت از خانواده فیکوس‌های می‌شود، منظور یک گیاه با چندین نوع متنوع است که از نظر ظاهری و زیستگاه، با هم تفاوت دارند. برخی از آن‌ها برای نگهداری در آپارتمان‌ها پرورش داده می‌شوند و برخی از آن‌ها تنها در محیط‌های طبیعی رشد می‌کنند.

برای بسیاری از دوستان ممکن است این سؤال ایجاد شده باشد که به جز فیکوس جنگلی، چه انواع دیگری از این خانواده بزرگ وجود دارند که برای نگهداری در خانه مناسب خواهند بود. به همین منظور در ادامه چند مورد خاص و معروف از این گیاه را برای شما معرفی خواهیم کرد.

• پیچ / pumila repens
• معمولی / elastica robusta
• ابلق / elastica var.variegata
• آلمانی / elastica
• مقدس / religiosa
• بنجامین / benjamina
• برگ ویلونی / pundurata

 

 

روش تکثیر فیکوس جنگلی

از نام این گیاه یا همان فیکوس برگ‌ریز می‌توانیم متوجه شویم که بهترین زمان برای تکثیر آن، زمانی است که گیاه شروع به برگ‌ریزی کرده است. در این زمان می‌توان از ساقه‌ها، قلمه تهیه کنید. دلیل انتخاب بازه زمانی ریزش برگ‌ها، برای تکثیر این است که گیاه برگ‌های خود را از دست می‌دهد و می‌تواند تمرکز بیشتری روی ریشه زدن داشته باشد.

برای این منظور می‌توانید از بالاترین جوانه روی ساقه اقدام به جدا کردن قلمه‌های با طول حداقل ۱۰ سانتی‌متری کنید. مراقب باشید که به گیاه شوک وارد نکنید! اگر برای تکثیر از راه قلمه، به یک‌باره حجم زیادی از ساقه را جدا کنید، گیاه دچار شک می‌شود و ممکن است آسیب جدی ببیند. برای پیشگیری از چنین اتفاقی، مراقب باشید که نهایتاً ۳۰ درصد از حجم کلی ساقه‌ها را برای تکثیر جدا کنید.

 

نکات مهم برای نگهداری و مراقبت از فیکوس جنگلی

هیچ چیزی برای یک گیاه مهمتر از نور نیست!

این گیاه بومی مناطق استوایی در قاره آسیا است و همین موضوع ثابت می‌کند که فیکوس جنگلی گیاه مقاومی است. با این وجود آفتاب مستقیم برای گیاه مضر است و با قرار دان آن در معرض نور مستقیم، حکم نابودی آن را امضا کرده‌اید. برای آبیاری این گیاه از آبی استفاده کنید که در دمای محیط باشد و حداقل برای ۲۴ ساعت در فضای آزاد قرار گرفته باشد.

شرایط دمایی مناسب برای فیکوس جنگلی باید به گونه‌ای تنظیم شود که رطوبت نسبتاً بالایی داشته باشد و دمای آن در بازه ۱۷ تا ۲۷ درجه سانتی‌‌گراد حفظ شده باشد.

بسیاری از افراد فکر می‌کنند که غبارپاشی گیاهان در روزهای گرم تابستان، می‌تواند سبب شادابی آن‌ها شود. از شما به عنوان شخصی که از یک گیاه نگهداری می‌کند، انتظار می‌رود دقت بیشتری داشته باشید! غبارپاشی، آن هم در روزهایی که دمای هوا بالاست، می‌تواند سبب ایجاد سوختگی روی برگ‌ها شود، پس از این کار خودداری کنید.

در مورد گلدان و خاک این گیاه هم باید بگوییم که بهترین ظرف برای نگهداری از فیکوس، گلدانی است که بدنه صاف داشته باشد. در ترکیب خاک این گیاه سعی کنید از موادی همچون پرلیت، پیت‌ماس یا لیکا استفاده کنید تا خاک زهکشی بهتری داشته باشد.

 

 

بیماری های رایج

به طور کلی بیماری‌های خاصی در میان همه انواع فیکوس وجود دارد که خوشبختانه می‌توانید از روش‌های درمان ساده‌ای برای آن‌ها استفاده کنید. به همین منظور لازم است به چند مورد از مهم‌ترین بیماری‌های فیکوس جنگلی اشاره داشته باشیم.

بیماری و مشکلات ایجاد شده	دلایل ایجاد بیماری	روش درمان
زرد شدن و سقوط برگ‌های پایینی	آبیاری بیش از حد	کنترل دوره آبیاری
ایجاد شدن لکه‌های سوختگی	غبارپاشی در آفتاب	عدم استفاده از غبارپاشی
ایجاد لکه‌ قهوه‌ای و افتادن برگ‌ها	سردی هوا	بالا بردن دما تا حد متعادل
رنگ پریدگی برگ‌ها	کمبود مواد مغذی	تقویت به کمک کود
ظهور لکه‌های سفید و زرد	وجود کنه قرمز	استفاده از آفت‌کش

 

 

نکات آخر

فیکوس جنگلی تنها یکی از ۶۰۰ گونه فیکوسی است که تا به امروز شناسایی شده‌ است. اگر می‌خواهید در آپارتمان خود از این گیاه یا دیگر هم‌خانواده‌هایش نگهداری کنید، از شما انتظار می‌رود که اطلاعات کاملی در موردشان داشته باشید. فیکوس جنگلی مانند تمام گیاهان آپارتمانی مقاوم دیگر، به شرایط محیطی بسیار حساس بوده و ممکن است در اثر یک اشتباه و به تدریج گیاه رو به نابودی برود.