سیرابی یا شکمبه بخشی از دستگاه گوارش نشخوارکنندگان است که در ایران طرفداران بسیاری دارد. کله پاچه و سیرابی همانقدر که منفور هستند محبوب و عاشق هم دارد. اگر شما از عاشقان و دوستداران مصرف این خوراک هستید برای پاک کردن سیرابی و از بین بردن بوی بد آن باید به نکات زیر توجه نمایید.
توجه داشته باشید که سیرابی در واقع محل تخمیر غذای جویده شده توسط دام بوده که حاوی تعداد بسیار زیادی باکتری است. بنابراین شستشو و پاک کردن سیرابی نقش پر رنگی در سلامت غذای مصرفی دارد. معمولا روشهای متعددی برای تمیز کردن و پاک کردن سیرابی وجود داشته که در ادامه به خلاصهای از این روشها خواهیم پرداخت.
روش های پاک کردن سیرابی
رنگ سیرابی قبل از تمیز کردن ممکن است زرد یا سبز مایل به خاکستری یا قهوهای باشد که مربوط به غذای دام است. رنگ سیرابی دامی که از علوفه سبز استفاده کرده، سبزتر و تیرهتر از دامی است که از جو استفاده کرده است.
ممکن است این سوال برای شما پیش آمده باشد که آیا پرز سیرابی را باید گرفت؟ در پاسخ به این سوال باید گفت اگر قصد مصرف برای درمان بیماریهای رودهای دارید بهتر است پاک نشود ولی در غیر صورت باید گفت بله؛ سیرابی پاک نشده یا پرز دار، دارای بوی نامطبوع و ناخوشایندی بوده، به همین دلیل مصرف آن برای انسان نامناسب است و برای تهیه خوراک انسان از آن، باید کاملا شسته و با دقت و صرف حوصله فراوان تمیز گردد.
پاک کردن سیرابی با آب جوش
- یک قابلمه نسبتا بزرگ انتخاب کنید و آب را در آن بجوشانید.
- سیرابی را از قسمت هزارلا و شیردان جدا کنید.
- با یک قیچی و یا چاقوی تیز، سیرابی را برش بزنید تا مانند یک پوسته صاف شود و از حالت کیسه ای خارج گردد. سیرابی را با یک قیچی یا چاقوی تیز برش بزنید تا از حالت کیسه ای خارج شده و مانند یک پوسته ی صاف شود. سپس آن را به ۳ یا ۴ قسمت برشبزنید تا راحت تر تمیز شود.
- وقتی آب جوشید ، قابلمه را از روی حرارت بردارید و یک بخش از سیرابی را به مدت چند ثانیه در آب جوش فرو برید. نباید سیرابی زیاد در آب جوش بماند زیرا پخته شده و نمی توان دیگر آن را شستشو داد.
- حالا چگونه پرز سیرابی را تمیز کنیم؟ با کمک یکدیگر، دو طرف سیرابی را نگه دارید تا صاف شود ، سپس با یک چاقوی تیز روی سیرابی بکشید تا پرزهای رنگی آن جدا شده و سیرابی به رنگ سفید و یا صورتی ملایم شود.
- در صورت جدا نشدن همه پرزها، بار دیگر مرحله قبل را تکرار کنید.
- همه بخشهای سیرابی را که جدا کردید به همین ترتیب تمیز کنید.
- در صورت سرد شدن آب قابلمه، دوباره آن را گرم کنید چرا که با آب سرد، پرزها جدا نمیشوند.
- در تمیز کردن هزارلا هم به همین منوال عمل کنید، یعنی با فرو کردن آن در آب جوش و تمیز کردن آن با دست، می توان هزارلا را نیز پاک و تمیز کرد.
نکته: اگر سیرابی زیاد در آب داغ بماند، پخته شده و دیگر قابل تمیز کردن نیست، بنابراین در حد چند ثانیه کافی است.
پس از تمیز کردن لایه رویی سیرابی نوبت به تمیز کردن لایه داخلی آن میرسد. برای این منظور:
- ابتدا اگر جسم خارجی به لایه داخلی سیرابی چسبیده با یک چاقو از آن جدا کنید.
- شیر آب سرد را خیلی کم باز کنید و هر تکه از سیرابی را زیر آب سرد بشویید، تا کاملا تمیز شود و ظاهری شبیه به یک حوله سفید پیدا کند.
- برای شستن هزارلا هم، لایهها را یکی یکی زیر آب باز کرده و با حوصله دست بکشید تا کاملا تمیز شود.
- شیردان هم که دارای چینهای زیادی است و روی سطح آن را ماده لزجی پوشانده و لیز است، نیازی به خراشیدن با چاقو ندارد و فقط باید زیر آب سرد، خوب شسته شود. با شستن این قسمت، لزجی روی سطح آن از بین نمیرود و فقط اگر ماده خارجی به آن چسبیده باشد جدا میشود.
- پس از شستن سیرابی، آن را به تکههای کوچکتر برش بزنید تا برای پختن آماده شود.
نحوه پاک کردن سیرابی با جوش شیرین
سیرابی رنگ زرد متمایل به کرم دارد و همین مساله سبب می شود هر کسی میل خوردن آن را نداشته باشد.به همین دلیل یکی از راهکارهای تمیز کردن سیرابی به گونه ای که رنگ زرد آن به سفید تبدیل شود و سیرابی خوردنی تر کند ، استفاده از جوش شیرین در تمیز کردن سیرابی است.
شستن سیرابی با جوش شیرین چاره کار است؛ برای این کار مقداری آب جوش تهیه کرده و کمی پودر جوش شیرین به آن اضافه نمایید و هم بزنید تا کاملاً در آب حل شود. در ادامه تکه های سیرابی را درون محلول آب جوش و سیرابی انداخته و بلافاصله پرزها را از پوسته سیرابی جدا نمایید. نکته قابل تامل در مورد پاک کردن سیرابی به این روش این است که این بار سیرابی شما شفاف و درخشنده تر از روش های قبلی است و همین روش توسط مغازه های کله پاچه و سیرابی فروشی مورد استفاده قرار میگیرد و نتیجه آن نیز بینظیر است.
پاک کردن سیرابی با نمک و جوش شیرین
براى ٢ كیلوگرم سیرابى حدود ٢ قاشق غذاخوری نمک و ٢ قاشق غذاخوری جوش شیرین را روى سیرابی هایى كه خوب با آب شسته شده و داخل آب قرار گرفته بریزید (اگر مقدار سیرابى بیشتر بود یا قسمت هاى حفره دار سیرابى زیاد بود مقدار جوش شیرین و نمک را بیشتر كنید)
سیرابی ها باید شب تا صبح داخل این محلول بماند، سپس با چاقو قسمت هایى كه هنوز كثیف مانده رو تمیز كنید. با این روش كاملا ضدعفونى و تمیز خواهد شد.
پاک کردن سیرابی با آسپرین
برای تمیز کردن سیرابی با این روش در یک ظرف آب چندین قرص آسپرین بریزید. آن را هم بزنید تا قرص ها به خوبی حل شوند. سپس سیرابی را در محلول آب و آسپرین بریزید و چند دقیقه صبر کنید. در ادامه سیرابی را از قابلمه بیرون آورده و شروع به جدا کردن پرزها از سیرابی کنید. در این حالت پرزها به راحتی و بدون هیچ گونه اعمال فشاری پاک خواهند شد. پس از تمیز شدن باید سیرابی را با دقت با آب سرد شست و شو دهید تا هیچ ذره آسپرینی بر روی آن باقی نماند.
پاک کردن سیرابی با استفاده از آسپرین توصیه نمیشود چراکه نمی توان تضمین کرد که آثار آسپرین از روی سیرابی پاک شود.
روش های از بین بردن بوی سیرابی
از بین بردن بو از دست
برای از بین بردن بوی بد دست ناشی از تماس با سیرابی به روش های زیر عمل کنید:
- مالیدن دستان به ظروف استیل
- مالیدن دست ها با نمک
- شستن دست ها با لیمو ترش یا آب لیمو
- شستن دست ها با دهانشویه
- شستن دست ها با سرکه سفید
به طور کلی ضدعفونی با سرکه سفید یکی از ترفندهای خانه داری محسوب شده و این ماده مفید در پاکسازی بیشتر وسایل آشپزخانه کاربرد دارد.
از بین بردن بوی سیرابی از خانه
برای از بین بردن بوی سیرابی از خانه، کافی است مقداری پوست پرتقال یا لیمو ترش را درون آبجوش بریزید و روی شعله گاز قرار دهید تا عطر آن همه جا را بگیرد. اگر این دو میوه در دسترس نبود از دارچین یا وانیل استقاده کنید و در آبجوش بریزید.
از بین بردن بوی سیرابی در غذا
برای پخت سیرابی ابتدا آن را داخل آب قرار بدهید و اجازه بدهید چند دقیقه داخل آب بجوشد سپس آب آن را خالی کنید و داخل زودپز یک عدد پیاز را نگینی خرد کنید و با کمی روغن تفت بدهید زمانی که پیازها سبک شدند سیرابی را به آن ها اضافه کنید و بعد آب جوش و نمک و فلفل سیاه و زردچوبه به آن اضافه کنید.
دقت کنید آب آن کم نباشد زیرا حدود ۲-۳ ساعت به آن اجازه بدهید تا به آرامی بپزد. و بعد از این زمان آن را تست کنید اگر پخته بود نمک آن را بچشید اگر لازم بود باز به آن نمک اضافه کنید. اگر نپخته بود باز به آن اجازه بدهید تا بپزد. مدت زمان پخت با هم متفاوت است.
نکته: ادویه مخصوص سیرابی چیزی جز نمک و فلفل و زردچوبه نیست و مابقی آن بسته به سلیقه شماست.
نکات لازم برای از بین بردن بوی سیرابی
-
اگر سیرابی را با دقت و حوصله تمیز کنید و پرزهای آن را کاملا جدا کنید بوی نامطبوع آن در هنگام پخت تا حدود زیادی کم میشود.
-
یکی از بهترین راه ها برای گرفتن بوی سیرابی هنگام پخت، افزودن ۱ پیمانه نخود از قبل خیس شده به آن است. این کار بوی نامطبوع آن را می گیرد.
-
برای پختن سیرابی بهتر است ابتدا یک عدد پیاز بزرگ را تفت دهید تا رنگ آن تغییر کند، سپس قطعات سیرابی را به آن اضافه کرده و با پیاز تفت دهید، در این صورت بوی آن تا حد زیادی کم میشود.
-
افزودن مقداری آبلیموی تازه پس از پایان پخت، کمک زیادی در کاهش بوی این غذا می کند.
طرز تهیه سیرابی در منزل کار چندان سختی نیست ولی بوی بد و ماجرای پاک کردن سیرابی باعث شده که اغلب مردم به سمت خرید آماده این ماده خوراکی روند. در گذشته به دلیل کمبود امکانات پخت سیرابی و کله پاچه بیشتر در خانه انجام میشده ولی در زمان کنونی چندان مقرون به صرفه نیست. آیا شما روش دیگری برای پاک کردن سیرابی میدانید؟ لطفا نظرات و پیشنهادات خود را با ما به اشتراک گذارید.