عمل پیوند قرنیه چشم و عوارض آن

ستاره | سرویس پزشکی – پیوند قرنیه چشم (کراتوپلاستی) نوعی عمل جراحی است که در آن، کل یا بخشی از قرنیه بیمار با بافت قرنیۀ اهدا شده جایگزین می‌شود. پیوند قرنیه چشم می‌تواند به ترمیم دید و بینایی، کاهش درد و بهبود ظاهر قرنیه آسیب دیده کمک کند. بیشتر روش‌های پیوند قرنیه موفقیت آمیز هستند. با این حال ممکن است عوارضی مانند پس زدن قرنیه به وجود آید. در این مقاله با پیوند قرنیه چشم و عوارض آن بیشتر آشنا خواهیم شد.

 

چرا از پیوند قرنیه چشم استفاده می‌شود؟

پیوند قرنیه چشم اغلب برای ترمیم بینایی در افرادی استفاده می‌شود که قرنیه آن‌ها آسیب دیده است. به علاوه، پیوند قرنیه ممکن است به کاهش درد یا دیگر علائم مرتبط با بیماری‌های قرنیه نیز کمک کند. برخی از بیماری‌هایی که می‌توان با پیوند قرنیه درمان کرد، عبارتند از:

• قوز قرنیه (کراتوکونوس)
• دیستروفی قرنیه
• نازک شدن قرنیه
• زخم قرنیه ناشی از عفونت یا آسیب دیدگی
• کدر شدن قرنیه
• التهاب قرنیه
• زخم‌های قرنیه ناشی از عفونت
• عوارض‌های ناشی از جراحی چشم

 

 

خطرات پیوند قرنیه چشم

پیوند قرنیه چشم روشی نسبتاً بی خطر است. با وجود این، ممکن است عوارض زیر را موجب شود:

• عفونت چشم
• افزایش احتمال بروز آب مروارید
• افزایش فشار در کره چشم (آب سیاه)
• بروز مشکلاتی در ارتباط با بخیه‌ها
• پس زدن قرنیه اهدایی
• التهاب قرنیه

 

علائم و نشانه‌های پس زدن قرنیه

در برخی موارد، ممکن است دستگاه ایمنی بدن – به اشتباه – به قرنیه اهدایی حمله کند. به این وضعیت، پس زدن قرنیه گفته می‌شود که ممکن است نیاز به درمان یا پیوندی دیگر داشته باشد. در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید. علائمی مانند:

• از دست دادن بینایی
• درد
• قرمزی
• حساسیت به نور

حدود ۱۰ درصد از پیوند‌های قرنیه ممکن است دچار پس زدن قرنیه شوند.

 

 

آمادگی قبل از پیوند قرنیه چشم

قبل از پیوند قرنیه، پزشک کار‌های زیر را انجام خواهد داد:

• معاینه دقیق چشم: پزشک به دنبال بیماری هایی خواهد گشت که ممکن است باعث بروز عوارض، پس از جراحی شوند.
• اندازه گیری چشم: پزشک اندازه قرنیه اهدایی را مشخص خواهد کرد.
• بررسی تمام دارو‌ها و مکمل‌های مصرفی: ممکن است نیاز باشد که بیمار، قبل یا بعد از پیوند قرنیه، از مصرف برخی دارو‌ها اجتناب کند.
• درمان دیگر مشکلات چشم: ممکن است برخی مشکلات غیرمرتبط با چشم مانند عفونت یا التهاب، احتمال موفقیت در پیوند قرنیه را کاهش دهند. پزشک قبل از جراحی، این مشکلات را برطرف خواهد کرد.

 

پیوند قرنیه و انواع آن

در پیوند قرنیه ممکن است از بی حسی موضعی یا بیهوشی کامل استفاده شود. سپس، بر اساس تشخیص پزشک، کل لایه قرنیه یا بخشی از آن برداشته شده و با قرنیه اهدایی یا در برخی موارد قرنیه مصنوعی جایگزین می‌شود. در پایان، پزشک قرنیه را بخیه خواهد زد. از انواع پیوند قرنیه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کراتوپلاستی نافذ (PK): متداول‌ترین نوع پیوند قرنیه
• کراتوپلاستی اندوتلیال (EK)
• کراتوپلاستی لاملار قدامی (ALK)

 

بعد از پیوند قرنیه چشم

پس از انجام پیوند قرنیه، موارد زیر را مد نظر داشته باشید:

• مصرف دارو: استفاده از قطره‌های چشم و گاهی اوقات دارو‌های خوراکی می‌توانند به کنترل عفونت، التهاب و درد کمک کنند.
• استفاده از محافظ چشم: پس از جراحی بنا به تشخیص پزشک، می‌توانید از محافظ چشم استفاده کنید.
• محافظت چشم از آسیب دیدگی: پس از جراحی، با توجه به دستورات پزشک به آرامی فعالیت‌های روزانه خود را از سر بگیرید. به طور کلی، تا آخر عمر باید اقدامات احتیاطی بیشتری را برای پیشگیری از آسیب دیدگی چشم در نظر داشته باشید.
• معاینات مکرر: تا یک سال پس از جراحی، دفعات متعددی را به چشم پزشک خود مراجعه کنید.

 

نتایج

بیشتر افرادی که پیوند قرنیه انجام می‌دهند، بینایی آن‌ها حداقل تا حدودی ترمیم می‌شود. علت بیماری و وضعیت سلامت بیمار، از عواملی هستند که بر پیوند قرنیه تاثیر می‌گذارند. احتمال بروز عوارض و پس زدن قرنیه می‌تواند سال‌ها پس از پیوند نیز اتفاق بیفتد. از این رو، سالانه به پزشک خود مراجعه کنید. پس زدن قرنیه اغلب می‌تواند با دارو کنترل شود.
وضعیت بینایی بیمار پس از پیوند، در ابتدا ممکن است بدتر از وضعیت قبلی آن (پیش از جراحی) شود. چندین ماه طول خواهد کشید تا دید بیمار بهبود پیدا کند. زمانی که لایه بیرونی قرنیه بهبود پیدا کرد، پزشک برای بهبود بینایی اقدامات زیر را انجام خواهد داد:

• اصلاح ناهمواری در قرنیه (آستیگماتیسم). بخیه‌های موجود در چشم ممکن است باعث ایجاد برآمدگی‌هایی در قرنیه شده و دید بیمار را تار کنند. پزشک با گشاد یا سفت کردن بخیه ها، این وضعیت را اصلاح می‌کند.
• اصلاح مشکلات بینایی. خطا‌های انکسار مانند نزدیک بینی و دوربینی را می‌توان با عینک، لنز یا در برخی موارد جراحی لیزر اصلاح کرد.

 

کلام آخر