مذاکرات وین؛ آیا برجام به محاق رفته است؟

ستاره | سرویس اخبار – آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا اعلام کرده است برنامه هسته‌ای ایران قبل از خروج آمریکا از برجام تحت کنترل بوده است، اما اکنون دیگر تحت کنترل نیست و به همین دلیل آمریکا برای مهار برنامه هسته‌ای ایران از طریق احیای برجام «انگیزه واقعی» دارد.

به گزارش فرارو، جواد ظریف وزیر امورخارجه کشورمان در پاسخ به بلینکن گفته است: هنوز مشخص نیست آیا رئیس‌جمهور آمریکا و بلینکن آماده‌اند سیاست “فشار حداکثری” ترامپ و پامپئو را کنار گذاشته و استفاده از تروریسم اقتصادی به عنوان اهرم فشار برای چانه‌زنی را متوقف کنند یا خیر. ایران به برجام پایبند است. کافی است بند ۳۶ را مطالعه کنید. زمان تغییر مسیر است.

 

دو طرف فاصله زیادی از یکدیگر دارند

فریدون مجلسی کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه برجام این روز‌ها در محاق به سر می‌برد، اظهار داشت: یکی از مهم‌ترین نکاتی که طی این مدت مقامات دولتی بر آن تاکید کردند، این مسئله است که آن‌ها مدام بر تمام شدن فرآیند احیای برجام تاکید کردند، درحالی که خود این افراد می‌دانستند که تمام وعده و وعید‌هایی که می‌دهند، نمی‌تواند اجرایی شود، بنابراین این انتقاد به آن‌ها وارد است که نباید چنین مسائلی را مطرح می‌کردند.

وی افزود: در حال حاضر با توجه به وضعیتی که بر مذاکرات برجام حاکم است، بنده نسبت به احیای برجام بسیار بدبین شده ام و این موضوع نیز نشات گرفته از همین اطمینان بخشی مقامات دولتی است که بار‌ها بیان کرده اند، در حال حاضر شکاف بسیار زیادی بین دو طرف وجود دارد و بعید است که طی این مدت زمان کم اتفاقی در این حوزه رخ دهد.

مجلسی با اشاره به اینکه بیش از ۱۸ سال از آغاز مذاکرات اتمی بین ایران و غرب می‌گذرد، گفت: به اعتقاد بنده به دلیل مساله موجودیت اسراییل برای غرب، نمی‌توان انتظار داشت که معجزه‌ای در حوزه برجام رخ دهد، این درحالی است که به نظر می‌رسد بین ۸ تا ۱۰ سال آینده همچنان مذاکرات بین ایران و غرب ادامه خواهد داشت و از این مذاکرات نتیجه‌ای نمی‌توان انتظار داشت. زیراکه گفتمان‌های دو طرف در ضدیت تمام و کمال قرار دارد و در چنین شرایطی انتظار توافق بعید خواهد بود.

این دیپلمات اسبق کشورمان یادآور شد: یکی از مهم‌ترین مسائلی که باید در این حوزه به آن توجه کرد، این است که باید، ما باید انتظارات خود از این مذاکرات را تعدیل کنیم، به نظر می‌رسد، این روندی که طی سه سال گذشته طی شده، بازهم تکرار خواهد شد و این چرخه همچنان ادامه خواهد داشت.

 

 

علی بیگدلی کارشناس مسائل بین‌الملل در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه مذاکرات برجام در حال حاضر با گره بسیار سفت و سختی روبرو شده است، گفت: ایران در مذاکرات وین از خواسته‌های حداکثری خود مبنی بر لغو تمام تحریم‌هایی که آمریکا علیه کشورمان وضع کرده و راستی‌آزمایی آن‌ها کوتاه نیامده و بر اجرای این موضوع پافشاری می‌کند، در صورتی که بعید است که آمریکا چنین موضوعی را قبول کند، برای همین مشاهده می کنید که وزرای خارجه دو کشور با یکدیگر به مجادله پرداختند، از سویی در حال حاضر با این وضعیت فعلی به نظر نمی‌رسد که چشم‌انداز روشنی پیش روی مذاکرات وین باشد.

وی با اشاره به اینکه در عمل رفع همه تحریم‌ها امکان ندارد، اظهار داشت: آمریکا و اروپا قصد دارند که رفع تحریم‌ها را گام به گام و در دو مرحله اجرا کنند، در گام اول تحریم‌های مربوط به برجام است که در سال ۲۰۱۵ رفع شد، ولی با روی کار آمدن ترامپ و خروج آمریکا از برجام این تحریم‌ها دوباره وضع شد، در حال حاضر طرف مقابل قصدش این است تحریم‌های مرتبط با سال ۲۰۱۵ را رفع کند و در مقابل نیز ایران به تعهدات خود بازگردد، اما در گام دوم مذاکراتی که بسیار مناقشه برانگیز است، در قبال مسائل موشکی و منطقه و… که مد نظر آمریکا و اروپا است که با شرایط حاضر به نظر نمی‌رسد چنین مذاکراتی انجام شود.

بیگدلی با تاکید بر اینکه فرصت برای احیای برجام بسیار اندک است، یادآور شد: هر روزی که تحریم‌ها زودتر برداشته شود، این موضوع به نفع مردم است، این درحالی است که به نظر نمی‌رسد که حداقل در چند هفته آینده مذاکرات به نتیجه‌ای ملموسی برسد، زیرا که دو طرف با یکدیگر تفاوت دیدگاه‌های بسیاری دارند، از سویی مذاکرات ایران و عربستان بعد از برگزای چهار دور مذاکرات متوقف شده که این موضوع به هیچ عنوان سیگنال خوبی محسوب نمی‌شود.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه اگر مذاکرات برجام هر دلیلی به نتیجه نرسد جبهه جدیدی علیه ایران در منطقه خاورمیانه شکل می‌گیرد، اضافه کرد: عربستان بعد از چندین سال روابط خود با سوریه را از سرگرفته و به صورت رسمی بشار اسد را برای اجلاس بعدی اتحادیه عرب دعوت کرده، اسد نیز این دعوت را پذیرفته، اگر سوریه به جامعه عرب بازگردد این موضوع برای کشور ما بسیار می‌تواند گران تمام شود، از سوی دیگر با توجه به ارتباطاتی که بین کشور‌های عربی و اسرائیل ایجاد شده این موضوع می‌تواند به زیان کشورمان باشد، بنابراین اگر برجام به ثمر ننشیند کشورمان با موج جدیدی از فشار‌ها در منطقه روبرو خواهد شد.

وی ادامه داد: برخی نیز اعتقاد دارند که مذاکرات برجام به درخواست طرف ایرانی کند پیش می‌رود، تا انتخابات در ایران به اتمام برسد و هیچگونه بهره‌برداری انتخابات از آن نشود، در ادامه نیز در تیرماه و در دوره انتقال قدرت برجام نیز به صورت مجدداً امضا شده و دو طرف نیز به تعهدات خود برگردند، احتمال این موضوع نیز وجود دارد، ولی چیزی که در فضای رسمی و رسانه‌ای وجود دارد چنین موضوعی را تایید نمی‌کند، بنابراین باید منتظر اتفاقات آینده ماند.

 

منبع: فرارو