تحقیق درباره ابوعلی سینا؛ پزشک نامور ایرانی

ستاره | سرویس محتوای کمک درسی – شاید کمتر کسی در ایران باشد که نام ابو علی سینا به گوشش نخورده باشد. پزشک نامدار ایرانی که قرن‌‌هاست شهرتش سراسر جهان را فراگرفته است. اما آیا می‌دانید که او چگونه زیسته است؟ متولد کدام شهر بوده و چه کتاب‌هایی از خود به یادگار گذاشته است؟ تحقیق درباره ابوعلی سینا و نحوه زندگی او توسط محققین بسیاری انجام گرفته که در ادامه با خلاصه‌ای از آن همراه همیشگی ستاره باشید.

 

تحقیق درباره ابوعلی سینا

ابن سینا زندگی پر فراز و نشیبی داشته که در این مقاله سعی شده خلاصه‌ای از آن برای دانش آموزان بیان شود.

نام: حسین

نام پدر: عبدالله

نام مادر: ستاره

پدر ابن سینا که عبدالله نام داشت فرزند حسن و حسن فرزند علی و علی فرزند سینا بود. به همین دلیل به، ابن سینا، پورسینا و ابوعلی سینا مشهور گردید.

تاریخ تولد: یک شهریور ۳۵۹ هجری شمسی (۹۸۰ میلادی)

محل تولد: روستای افشنه (بخارا)

تاریخ وفات: دوم تیرماه ۴۱۶ هجری شمسی

محل وفات: همدان

 

زندگینامه ابوعلی سینا

نبوغ بی‌نظیر ابوعلی در همان دوران کودکی مشخص بود به طوری که تا ۱۰ سالگی تمام قرآن و صرف و نحو را آموخت و پس از آن به یادگیری منطق و ریاضیات مشغول شد. وی در ۱۴ سالگی از استاد خود پیشی گرفت.

ابوعلی سینا یک پزشک، ریاضی‌دان، منجم، فیزیک‌دان، شیمی‌دان، جغرافی‌دان، زمین‌شناس، شاعر، منطق‌دان و فیلسوف بزرگ بود و در دوران جوانی به‌طرز شگفت‌آوری توانست به همه این علوم تسلط پیدا کند.

ابن سینا علم منطق را از استادش ابوعبدالله ناتلی آموخت و طبیعیات، مابعد‌الطبیعه و علم طب را را نزد استادش ابوسهیل مسیحی فراگرفت. 

ابن سینا در نوجوانی مباحث متافیزیک ارسطو (مابعدالطبیعه) را مطالعه کرده وسوالات زیادی در مورد این علم در ذهنش شکل گرفت. او پس از خواندن نظریات فارابی در مورد این کتاب، پاسخ بسیاری از سوال‌های خود را پیدا کرد. پس از آن او به مطالعه‌ی فلسفه علاقه‌مند شده و با مطالعه‌ی بیشتر، سوالاتش نیز بیشتر شد.

ابن سینا شروع به مطالعه در علم پزشکی را از ۱۶ سالگی آغاز کرد. او علاوه بر یادگیری نظریات اولیه‌ی این علم، با درمان‌های متعدد، روش‌های درمانی جدیدی را نیز کشف کرد. او زمانی که تنها ۱۸ سال داشت توانست امیر نوح سامانی را از یک بیماری سخت نجات دهد و به همین خاطر امیر به او اجازه داد که از کتاب‌خانه باشکوهی که مخصوص شاهزادگان سامانی بود، استفاده کند.

 

← تحقیق درباره ابوعلی سینا – همدان →

 

مهاجرت ابوعلی سینا

از بخارا به گرگانج

مهارت ابن سینا در علم پزشکی و توانایی وی در معالجه حاکم آن زمان، موجب شد تا مورد محبت حاکم واقع شده و در دربار، موقعیت بسیار خوبی داشته باشد. ولی به سبب آشفتگی اوضاع سیاسی در ماوراء النهر، زندگی بر ابن سینا در زادگاهش دشوار شد و او ناچار بخارا را به مقصد گرگانج (ترکمنستان امروزی) ترک گفت.

گرگانج به جرجان

یکی از آرزوهای ابوعلی سینا ملاقات با قابوس بن وشمگیر (حامی نام‌دار علم و ادب) در جرجان بود؛ اما زمانی که به جرجان رسید، او از دنیا رفته بود. بنا به گفته منابع معتبر، ابن سینا در این سفر با عارف و شاعر مشهور ابو سعید ابوالخیر ملاقات کرد.

جرجان به ری

ابن سینا از اینکه نتوانسته بود قابوس بن وشمگیر را ملاقات کند بسیار اندوهگین شد و چندسالی را در دهکده‌ای به عزلت پرداخت.  پس از مدتی وی به ری رفت و به خدمت مجدالدوله از فرمانروایان دیلمی درآمد.

ری به همدان و قزوین

حدود ۳۰ مقاله‌ از آثار او در زمان اقامت در ری نوشته شد. مادر مجدالدوله (فرمانروای دیلمی) یعنی سیده خاتون نایب‌السلطنه‌ی ری بود. پس از مدتی درگیری‌ها در داخل حکومت ری بالا گرفته و نایب‌السلطنه با پسران خود مشکلاتی پیدا کرد. در نتیجه ابن سینا از ری به قزوین رفته و پس از مدت کوتاهی همدان را به‌عنوان مقصد خود انتخاب کرد و در خدمت شمس الدوله بود.

زندانی شدن

بوعلی توانست شمس الدوله را معالجه کند و به همین دلیل چنان تقربی نزد وی پیدا کرد که عهده دار منصب وزارت گردید و مدت چند سال؛ تا هنگام مرگ امیر، عهده دار این وظیفه سنگین بود. پس از مرگ شمس الدوله بخت از وی روی گردانید و چون از ادامه خدمت در منصب وزارت خودداری کرد، او را به زندان افکندند. در زندان کتاب مشهورش “شفا” را به رشته تحریر درآورد. پس از مدتی توانست از زندان فرار کند و با لباس درویشی از همدان گریخت.

همدان به اصفهان

ابن سینا از همدان به اصفهان رفت که مرکز بزرگی از علم به شمار می رفت و سال ها بود که آرزوی دیدار آنجا را داشت. در این شهر مورد توجه علاءالدوله قرار گرفت و مدت پانزده سال با آسایش خاطر در آن شهر زندگی کرد.

وفات در همدان

آسایش در اصفهان برای ابن سینا دائمی نبود؛ چرا که یک بار اصفهان در معرض حمله مسعود غزنوی قرار گرفت و در این حمله بعضی از آثار مهم این حکیم بزرگ از میان رفت. ابن سینا در حمله‌ی ارتش به همدان دچار بیماری شدید کولیک شده بود. نشانه‌های تاریخی می‌گوید که ابن سینا بر اثر این بیماری به‌سختی قابلیت ایستادن داشته است. این بیماری بار دیگر و در سال‌های آخر به او حمله کرد.

دوستان ابن سینا او را به آرامش و کار کمتر دعوت می‌کردند اما او اعتقاد داشت «زندگی کوتاه و وسیع بهتر از زندگی طولانی و محدود است». در نهایت پشیمانی در بستر مرگ به سراغ شیخ‌الرئیس آمد. او در روزهای آخر تمامی مال و اموال خود را بخشید، غلامانش را آزاد کرد و در سه روز آخر تا پایان عمر، در خانه مانده و به خواندن قرآن مشغول شد. ابوعلی سینا سرانجام در دوم تیر سال ۴۱۶ هجری شمسی در سن ۵۷ سالگی در ماه رمضان قمری از دنیا رفت و در همدان به خاک سپرده شد.

 

← تحقیق درباره ابوعلی سینا – کتاب قانون →

 

آثار علمی ابوعلی سینا

حکیم ابن سینا ۴۵۰ کتاب در زمینه‌های گوناگون نوشته است که تعداد زیادی از آن‌ها به مباحث پزشکی، حکمت و فلسفه مربوط می‌شود. از آنجا که در آن دوره، عربی زبان رایج آثار علمی بود، ابن سینا و سایر دانشمندان ایرانی آن زمان هم، اکثر کتاب‌های خود را به زبان عربی می‌نوشتند؛ اما بعدها برخی از این آثار به زبان‌های دیگر از جمله فارسی ترجمه شد.

ابن سینا نویسنده کتاب شفا (یک دانشنامه علمی و فلسفی جامع) بوده و کتاب القانون فی‌ الطب که یکی از معروف‌ترین آثار تاریخ پزشکی است هم از آثار این دانشمند بزرگ به شمار می‌رود. به‌طور کلی، از جمله مهم‌ترین آثار ابن‌ سینا می‌توان به شفا، قانون فی الطب، الاشارات و التنبیهات فی المنطق والحکمه و بسیاری رساله‌های دیگر فارسی و عربی اشاره کرد.

شفا و قانون فی الطب از مشهورترین کتب ابن سینا هستند

ابوعلی سینا در ادبیات فارسی تبحر خاصی داشت و بیش از ۲۰ اثر فارسی به او منسوب است که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به انتساب دانشنامه علائی و رساله نبض اشاره کرد، البته کتاب‌های فارسی دیگری همانند کنوزالمعزمین، ظفرنامه، حکمه الموت، رساله نفس، رساله معراجیه، المبدا المعاد، اثبات النبوه، علل تسلسل موجودات، رساله جودیه، معیارالعقول، رساله عشق، حل شکلات معینه، رساله اکسیر، رساله در منطق، رساله در اقسام نفوس، فی تشریح الاعضا، رساله در معرفت سموم و علم پیشین و برین هم از وی وجود دارد.

 

شخصیت علمی ابن سینا

با وجود این که زندگی ابن سینا پر از فراز و نشیب بود و در عین حال عمری طولانی نیز نداشت، اما زندگی عقلانی و حکیمانه بسیار پرباری داشت. گواه بر این مطلب، تعداد و نوع آثاری است که او تالیف کرده است و نیز خصوصیات شاگردانی که در نزد او درس خوانده اند؛ مانند بهمنیار و جوزانی.

نیروی تمرکز فکری او عالی بود؛ تا جایی که گاهی در آن حین که سوار بر اسب در رکاب پادشاه عازم جنگ بود، بعضی از آثار خود را املا می کرد تا نویسنده ای که در خدمت داشت، آن ها را بنویسد. او با مهارت عجیبی که در تمامی شاخه های دانش آن زمان داشت، توانست در زمینه فلسفه، اساس مکتب مشاء در سنت فکری اسلامی و نیز اساس فلسفه قرون وسطی را بریزد.

در بستر طب و پزشکی نیز میراث بقراطی و جالینوسی را ترکیب کند و در علم و ادب اسلامی چنان تاثیر نماید که هیج کس پیش یا پس از وی نتوانسته باشد آنگونه تاثیر کند.

 

کلام آخر

بدون شک ابن سینا یکی از بزرگترین دانشمندان سرزمین پارس است. دانشمندی که همه جهانیان به دانش و علمش اذعان کرده و او را در کنار جالینوس و بقراط از نام آوران علم پزشکی تاریخ می‌دانند. کتاب قانون یکی از بزرگترین منابع پزشکی در سراسر جهان بوده و سال‌ها در دانشگاه‌های مختلف تدریس می‌گردید. در این یکم شهریور ماه سالروز تولد این بزرگ مرد پارسی روز پزشک نامگذاری شده است. از اینکه با مقاله “تحقیق درباره ابوعلی سینا” همراه ما بودید بسیار سپاسگزاریم. لطفا نظرات و پیشنهادات خود را در انتهای همین مطلب با ما به اشتراک گذارید.