مراحل و روند یادگیری نوزادان چگونه است و چگونه بهبود می‌یابد؟

ستاره | سرویس مادر و کودک – نوزادان شگفت انگیزند، در ابتدای کار ممکن است به نظر برسد که کودک شما جز غذا خوردن ، خوابیدن ، گریه کردن و پر کردن پوشک خود کاری انجام نمی‌دهد. اما نوزاد شما در حال یادگیری است. او می‌تواند آنچه را که در اطرافش اتفاق می‌افتد ببیند و بشنود و می‌تواند نیازها و علایق خود را به دیگران منتقل کند. والدین از طریق ارتباط و بازی کردن می‌توانند روند یادگیری نوزادان را بهبود بخشند.

نوزادان توانایی دیدن چهره ها و اشیا و اشکال، اندازه ها و رنگ های مختلف را دارند. آن‌ها می‌توانند تفاوت بین صدای والدین خود و دیگران را تشخیص دهند. آن‌ها با گریه نیازهای خاصی را ابراز می‌کنند و گاهی اوقات، خودشان خود به خود آرام می‌شوند. اکثر نوزادان به محض تولد، می‌توانند همه این کارها را انجام دهند. 

روند یادگیری نوزادان

رشد ذهنی کودک تحت تأثیر عوامل زیر است:

• تکامل مغز
• یادگیری
• آموزش

۷ سال اول زندگی هر فرد، می‌تواند پایه و اساس یادگیری، سلامتی و موفقیت را در زندگی او ایجاد کند.

در مراحل رشد پیاژه، از تولد تا بلوغ فکری، تکامل ذهنی در چهار مرحله اتفاق می‌افتد، 

• مرحله حسی حرکتی: از تولد تا دو سالگی
• مرحله تفکر پیش عملیاتی: از ۲ تا ۷ سالگی
• مرحله تفکر عملیات عینی: از ۷ تا ۱۱ سالگی
• مرحله عملیات انتزاعی یا صوری: پس از ۱۲ سالگی

در تئوری ژان پیاژه، روند یادگیری کودکان در سنین مختلف، بر اساس موقعیت‌های محیطی و استعداد فکری (هوش)  آن‌ها است. برای اطلاعات بیشتر پیرامون تاخیر یا اختلال در روند رشد کودک، مطلب انواع اختلال یادگیری و علائم آن را مطالعه کنید.

حقایق جالب درباره روند یادگیری نوزادان

اما جالب است بدانید روند یادگیری نوزادان پیش از به دنیا آمدن و در ایام جنینی شروع می‌شود. در ادامه مراحل یادگیری نوزادان را بررسی می‌کنیم. 

۱. شنیدن و به خاطر سپردن صداها در رحم

بخشی از مغز کودکان، صداها را در سه ماهه‌ی اول بارداری پردازش می‌کند و آنها می‌توانند آنچه را در رحم مادر می‌شنوند به خاطر بسپارند.

یک بررسی نشان می‌دهد که کودکان واژه‌ها و کلمات موسیقی‌هایی که مادرشان در طول بارداری به آن‌ها گوش داده را می‌شناسند و برایشان آشناست.

۲. تشخیص بوها و طعم ها پیش از تولد

حواس نوزاد پیش از متولد شدن فعال می‌شود. نوزادان در رحم مادر از بوها و طعم های خوش لذت می‌برند، مثلا در صورت مصرف موادی مانند آب هویچ در بارداری توسط مادر، کودک پس از تولد به راحتی می‌تواند طعم و عطر خوش آن را بشناسد.

۳. پردازش واژه‌ها در ۲ روزگی

۴. یادگیری تشخیص صداها به کمک حرکات دهان

کودکان نیاز به حرکت دادن زبانشان دارند تا بتوانند اصوات را هنگام بیان تشخیص دهند. دقت کنید که استفاده از پستانک، مانع حرکت درست زبان شده و کودک نمی تواند به راحتی فرق بین دو حرف مشابه را متوجه شود.

۵. تماشا و تقلید، گلید یادگیری کودکان

وقتی کودک به تماشای حرکات خاص یک فرد بزرگسال می‌نشیند، بخشی از مغزش جهت تطابق و درک آنها روشن می‌شود. تماشای بزرگترها در حالی که یک اسباب بازی در دست دارند یا حرکات خاصی را انجام می دهند، می‌تواند به کودک کمک کند تا کمی بدنش را تکان دهد.

۶. کمک به آموختن واژه ها با لمس کردن

لمس کردن همراه با گفتن، در روند یادگیری نوزادان تأثیر بسزایی دارد. در یک بررسی، همزمان با گفتن واژه‌ ای برای کودک، آن واژه را روی دست بچه به طور لمسی نوشتند، در حالی که آن واژه یک واژه‌ی بی‌معنی بود، اما کودک توانست به راحتی آن را بیاموزد.

۷. نقش موسیقی در روند یادگیری نوزادان

کودک پیش از یادگیری زبان، به طور ریتمیک شبیه به یک آهنگ صحبت می‌کند. درک موسیقی به کودک در یادگیری زبان کمک خواهد کرد. تاثیر موسیقی بر یادگیری را در همه‌ی سنین می‌توان مشاهده کرد. فرد در حین نواختن و تمرین کردن یا گوش دادن به موسیقی تمام تمرکز و حواس خود را به موسیقی می‌دهد که این امر موجب افزایش دقت فرد می‌شود. موسیقی همچنین باعث افزایش سرعت یادگیری و میزان آی کیو می‌شود.

۸. خندیدن؛ موثر در یادگیری نوزاد

بچه‌ها در حدود سن ۱۸ ماهگی، حس شوخ طبعی پیدا می‌کنند. خندیدن می‌تواند به بچه‌ها کمک کند تا کارهای جدید را بیاموزند. اگر کاری را با لبخند و خنده به آن‌ها یاد بدهیم، سریع‌تر می‌آموزند.

۹. شگفت‌زده کردن کودک برای یادگیری بهتر

وقتی کودکان از کاری تعجب کنند آن را بهتر یاد می‌گیرند، مثلا یک شیء متحرک مانند توپ خیلی برایشان عجیب و جالب است. معمولا در آزمایشات یادگیری نیز از توپ استفاده می‌شود. این گونه اشیا آنقدر برایشان جالب است که تمام حواس‌شان را روی آن متمرکز می‌کنند. ورزش و فعالیت بدنی باعث افزایش قدرت یادگیری کودکان می‌شود.

۱۰. فواید چرت زدن برای یادگیری نوزاد

چرت زدن در طول شبانه روز باعث می‌شود مغز نوزاد تمام آنچه را در بیداری آموخته است، در خود تثبیت کند و این کار، خود بخشی از فرایند یادگیری محسوب می‌شود.

شما می‌توانید سن مناسب شروع آموزش به کودکان (زبان، ریاضی، موسیقی و ورزش) را نیز در ستاره بخوانید و با آموزش‌های گوناگون، به روند یادگیری نوزادان کمک کنید.