ستاره | سرویس خانهداری – امروز میخواهیم با ساخت انواع شمع در خانه آشنا شویم. آیا میدانید شمع، این دستاورد فوقالعادهی بشر که ما به سادگی از کنارش عبور میکنیم اصلا از کجا آمده و چطور میتوان یکی از آنها را به سلیقهی خود ساخت؟ فرقی نمیکند که شما تنها به یک منبع نور مکتبخانهای احتیاج داشته باشید یا بخواهید فضای رمانتیکی ایجاد کنید و یا به مناسبت روز میلاد خود یا عزیزانتان تصمیم داشته باشید سالهای گذرکرده را جشن بگیرید و فوت کنید، در هر حال میتوانید یکی از انواع روشهای درست کردن شمع را امتحان کنید و خودتان دست به کار شوید؛ از شمعهای سنتی و اجدادی درست شده از چربی حیوانات گرفته تا انواع شمعهای امروزی با طرح و رنگهای متنوع. بیایید در ابتدا نگاهی به تاریخچه شمع ها و انواع شمع بیاندازیم و بعد ببینیم چطور میتوانیم در در خانه آنها را بسازیم.
تاریخچه شمع؛ از انسان اولیه تا به امروز
شمعها یکی از اولین اشکال نورپردازی قابل حمل بودهاند و در طول تاریخ بشر نقش بسیار پررنگی داشتهاند. واقعیتی که از کشف انواع شمع یا اشیاء مشابه با آن در تقریبا تمام جوامع باستانی، میتوان دریافت. مورخان معتقدند که شمع در ابتدا توسط انسان نخستین با آغشتن شاخهی درختان در چربی حیوانات کشف شد؛ منبع نوری بیخطر که آهسته میسوخت. برخی شواهد متعلق به مصریان باستان حاکی از آن است که شمع توسط نویسندگان و فیلسوفانی که پس از غروب آفتاب کار میکردهاند، استفاده میشده است. این شمعهای اولیه به احتمال زیاد از ترکیب مواد فیبری با موم یا «tallow»، چربی سفید و تقریبا بیمزهی احشام که همچنین برای ساخت صابون به کار میرفته، درست میشدند. آنطور که پیداست تا سال ۳۰۰۰ قبل از میلاد مسیح، شمعهایی به شکل بشقاب در جزیرهی کرت مصر، مورد استفاده بوده است.
انسان از شمع همچنین برای اهداف مذهبی نیز سود میبرده، تا جایی که در کتاب مقدس مسیحیان به کرات به شمع اشاره شده است. در قرون وسطی، شمعسازی یک شغل رایج و محبوب بوده. بعدها از شمعها به عنوان ابزاری برای اندازهگیری زمان استفاده میشد. در حراجیها، زمان قیمت گذاری مناقصه بدین صورت تعیین میشد که یک سوزن را درون یک شمع میگذاشتند تا زمانی که شمع آب میشد و سوزن میافتاد و بنابراین زمان قیمت گذاری به پایان میرسید.
اگرچه مواد اولیهی شمعسازی در طول سالیان تغییرات زیادی کردهاست، هنر شمعسازی و روند ساخت آن همچنان مانند گذشته است. فتیلهی شمع در ابتدا از جنس نی یا انواع فیبرهای گیاهی ساخته میشد. تا اینکه در سال ۱۸۴۲ «ژان ژاک کامبراسرس» فیتیلهای را معرفی کرد که دارای بافت بود و بدین ترتیب آرامتر و متقارنتر میسوخت؛ چیزی شبیه به فیتیلههای امروزی که پیچخورده یا بافتهشده هستند.
برای ساخت اولین شمعها از چربیهای حیوانی یا گیاهی استفاده میشد. با پیشرفت تکنولوژی ساخت شمع، موم زنبور عسل برای این منظور به کار گرفته شد. بعدها چربی نوعی نهنگ نیز به کار گرفته شد و با پیشرفت صنعت ماهیگیری بسیار رواج یافت؛ شمع «spermaceti» که بدون بو بود و در تابستان هم نرم نمیشد. سپس در قرن هفدهم و هجدهم، «Ozokerite» به طور گسترده در ساخت شمع استفاده شد، یک موم هیدروکربنی معدنی بدون رنگ که نقطهی ذوب بالایی داشت؛ و این روند ادامه یافت تا اینکه در دههی ۱۸۶۰، پارافین، مومی که از نفت بدست میآمد با «spermaceti» و «ceresin» ترکیب شد تا یک مادهی اولیهی بادوامتر بدستآید. با ابزار و وسایل شمع سازی بیشتر آشنا شوید.
معرفی انواع شمع
- شمع معمولی: شمعهای ساده و کم قیمت که تنها به عنوان یک منبع روشنایی یا در مراسمهای مذهبی و یادبودها به کار میروند.
- شمع تولد: شمعهایی بسیار متنوع که همهی ما خاطرات خوشی با آنها داریم.
- شمع وارمر: شمعهایی هستند که در ابتدا برای گرم کردن ظروف غذا استفاده میشدند، اما امروزه با رایحهها و طرحهای متنوع جهت تزئینات هم به کار میروند.
- شمع فانتزی: شمعهایی هستند با بیشمار طرح و رنگ که در هر نوع قالبی که فکرش را بکنید تولید میشوند.
- شمع نسوز: شمعهایی هستند که برای ساختشان، روغن مایع خوراکی جایگزین پارافین شده است. برای ساخت این نوع شمع تنها کافیست درون یک ظرف شیشهای را از آب پر کنید و سپس روی آن تا ارتفاع تقریبا ۰.۵ سانتیمتر، روغن مایع خوراکی بریزید و شمع را درون آن قرار دهید.
آموزش ساخت انواع شمع در خانه
- موم
- فتیله
- کانتینر
- اسانس و رنگ (اختیاری)
طرز تهیه شمع ساده در منزل
پس از آنکه مواد اولیه را فراهم کردید و فضای کار را آماده کردید، لازم است موم مناسب نوع شمعی که میخواهید درست کنید و فتیلهای مناسب موم انتخابیتان پیدا کنید. به خاطر داشته باشید که برخی فتیلهها به اندازهی کافی داغ نمیشوند که بتوانند برخی مومها را ذوب کنند. شما همچنین به ظرفی نیاز دارید که در نهایت شمع را در آن درست کنید.
قدم اول
موم ذوب نشده را داخل ظرف شمع بریزید و سپس دوبرابر آن را ذوب کنید. این همان میزان پارافینی است که ظرف شمع شما را پر خواهد کرد.
قدم دوم
موم را درون قابلمهای بریزید که حرارت را به آرامی منتقل میکند. ۱۰ تا ۱۵ دقیقه به طور مداوم موم روی گاز را هم بزنید و صبر کنید تا کاملا ذوب شود.
قدم سوم
در این مرحله میتوانید در صورت تمایل اسانس معطر یا رنگ را به شمع بیافزایید. برخی برای رنگدهی به پارافین مداد شمعی را درون آن ذوب میکنند. به آرامی اسانس را بیفزایید و هم بزنید تا به ترکیبی یکدست برسید. همچنین میتوانید از اکلیل یا هر شیء تزئینی دیگری برای زیباتر کردن شمعتان استفاده کنید.
قدم چهارم
موم ذوب شده را رها کنید و به سراغ فتیله بروید. فتیله باید به انتهای ظرف شمع متصل شود. میتوانید کمی از انتهای آن را به موم ذوب شده آغشته کنید و به سرعت به انتهای ظرف بچسبانید.
قدم پنجم
پیش از آنکه موم را درون ظرف شمع بریزید، بگذارید چند دقیقه خنک شود و به دمای تقریبی ۱۴۰ درجه سانتیگراد برسد. سپس به آرامی موم را درون ظرف خالی کنید. میتوانید از دو تکه چوب بستنی برای صاف نگه داشتن فتیله استفاده کنید. مقداری از موم را نگه دارید و اگر در انتها، قسمتی از شمع دارای ترک یا حفره بود، با موم باقیمانده ترمیم کنید.
قدم ششم
در نهایت، لازم است فتیله را کوتاه کنید. فتیله باید حدود یک سانتیمتر از شمع بیرون بزند.
توجه داشته باشید که اگر قصد دارید شمع خود را درون یک قالب درست کنید و سپس آن را بیرون آورید، لازم است قالب را قبل از ریختن پارافین، چرب کنید تا شمع پس از آمادهسازی از آن جدا شود. تا آنجا که خلاقیت شما پیش میرود، تنوع شمعهایی که درست میکنید بیشتر و بیشتر خواهند بود.
از طریق لینکهای زیر می توانید ساخت شمعهای متنوعی را یاد بگیرید:
- ساخت شمع ژله ای برای تزئین مراسم مختلف
- شمع سازی با گل خشک؛ مراحل و وسایل لازم
- ساخت شمع ماسه ای در خانه با یک راه فوق العاده آسان
- آموزش شمع لیوانی رنگی + عکس
- آموزش ساخت شمع هندوانه ای شب یلدا
گالری عکس شمع های زیبا
سخن پایانی
بعد از ساخت اولین شمع، میتوانید خلاقیت خود را به کار بگیرید و انواع مختلفی شمع را در انواع ظرف، با رنگها و عطرهای مختلف درست کنید. یک سرگرمی فوقالعاده که حتی میتوانید آن را به یک منبع درآمد تبدیل نمایید. تنها چیزی که باید به آن توجه کنید، انتخاب نوع موم و فتیلهی مناسب آن موم است. همچنین تزیین شمع با دستمال کاغذی یا تزیین شمع با روبان میتواند سرگرمی فوق العاده ای باشد. اما بعد از اولین تجربهی ساخت شمع، بعید است که به نکاتی جهت «پاک کردن لکه شمع از سطوح مختلف» احتیاج نداشته باشید. در پایان، اگر شما هم روشهای دیگری برای ساخت شمع میشناسید، آنها را با ما به اشتراک بگذارید.
بهناز
سلام. خیلی خوب بود ممنون.
میخواستم اگر امکانش هست منابع این اطلاعات رو بدونم.