ستاره | سرویس خواص شناسی – كنجد يكي از دانههاي روغنی و خـوراكي مهـم از گذشته تا کنون بوده و امروزه با افزايش آگاهی افراد، مصــرف روغن آن بهعنوان يک روغن گياهی در سراسر دنيا افزايش يافته اســت. این روغن بهدلیل داشتن کیفیت تغذیهای بالا در کنار بوي مطبوع و مزه خوب برای پختوپز، سرخ کردن و سالاد قابل استفاده میباشد، ایرانیان قدیم براي آن ارزش غذايي زيادي قائل بوده، آن را روغن پهلوانی نامگذاري كردهاند.
ارزش غذایی کنجد و فرآوردههای آن
کنجد منبع غنی از پروتئين بوده، دانه کنجد دارای ۲۰ تــا ۲۵ درصد پروتئيــن و ۵۰ درصد چربی است. هر قاشق غذاخوری کنجد تامينکننده ۱۴ درصد از نياز روزانه بدن به کلسيم است؛ مصرف ۵۰ گرم از کنجد، ۲۵ درصد از نياز روزانه به اسيد فوليک را بــرطرف میکند. کنجد از نظر ویتامینهایA ،B ،D ، کلسیم، منیزیم، آهن، فسفر، روی، مس، منگنز و فیبر منبع خوبی بهشمار میآید. اين دانه منبع آهن گياهی اســت که برای رفع خســتگی مفيد است، همچنين مصرف ايــن دانه گياهــی برای افرادی کــه مبتلا به کمخونی فقر آهن و کمبود روی هستند میتواند بسيار موثر باشد. کســانی که شير دوست ندارند و افرادی که به فرآوردههای حاصل از شیر حساسیت دارند، میتوانند از کنجد، برای تأمين نیاز غذایی بدن به کلسيم، روی و آهن خود استفاده کنند. جايگزيــن کردن روغن کنجد با سایر روغنها در تهیه غذا و استفاده از نان و بيســکوييتهای حاوی کنجد بهعنوان ميانوعده در این امر میتواند بسیار مؤثر باشد.
مهمترین خواص روغن کنجد برای سلامتی
- حفظ فشار طبیعی خون
- پایین آوردن خطر حمله قلبی با کاهش کلسترول بد خون
- خاصیت ضد سرطانی و کمک به تقویت سیستم دفاعی بدن
- کاهش پوکی استخوان
- پیشگیری از بیماری آلزایمر و آبمروارید
- درمان سرفه، یبوست و آرتریت
- ایجاد نشاط، هوشیاری و کاهش اضطراب
- کاهش دردهای مزمن ماهیچهای و گرفتگی عضلات با استفاده موضعی (ماساژ با روغن کنجد)
- افزایش سلامت پوست و مو
انواع روغن کنجد
- روغن کنجد بکر
- روغن کنجد تصفیه شده
- روغن ارده
روغن کنجد بکر: روغن کنجد بکر به روش پرس سرد با استفاده از وارد کردن فشار به دانههای کنجد بهدست میآید و استخراج آن از دانه روغن صرفاً یک روش مکانیکی است و هیچگونه فرآوری یا افزودنی به دانه کنجد اعمال نمیشود.
روغن کنجد تصفیه شده: در تولید روغن کنجد تصفیه شده، روغن کنجد بکر را پس از انجام مراحل شیمیایی بدون بو میکنند.
روغن ارده: برای تولید آن در ابتدا از دانههای کنجد، ارده تهیه میکنند و سپس روغن خوراکی را از آن استخراج مینمایند، از اینرو آن روغن را روغن ارده کنجد مینامند.
آنچه در اینجا قابل توجه است، اینکه اخیرا عدهای به اشتباه از دستگاههای خارجی یا داخلی بهطور مستقیم از کنجد روغن تهیه نموده و به عنوان روغنگیری پرس سرد (cold press) عرضه مینمایند که خوراکی نیست، لذا “نکته بسیار مهم در مصرف این نوع روغن، استاندارد بودن آن و داشتن مجوزهای بهداشتی مناسب است، چرا که نحوة استخراج روغن، بر کیفیت آن تأثیر بسیار زیادی میگذارد.”
برگرفته از کتاب: «خواص طبیعی و درمانی میوهها و سبزیجات؛ رژیم غذایی در بیماریها»