داروهای روانپزشکی شامل چه داروهایی می شود؟

ستاره | سرویس سلامت –  بیماری‌ها و اختلالات روانی طیف وسیعی را در برمی‌گیرد. برخی از این بیماری‌ها شدید بوده و در مواقعی حتی نیاز به بستری شدن فرد بیمار دارد، اما خیلی از آن‌ها هم خفیف بوده و با یک دوره درمانی تجویز شده از سوی پزشک بهبود می‌یابند. حتی در مواردی این بیماری‌ها نیاز به درمان نداشته و تنها با مشاوره و در یک بازه زمانی کوتاه مدت برطرف می‌شود. اگر بخواهیم به طور موردی داروهای مورد استفاده برای درمان بیماری‌های روانی را عنوان کنیم شامل ۴ دسته اصلی می‌شوند. در ادامه برای هرکدام نمونه‌هایی را ذکر می‌کنیم.

 

 

آشنایی با داروهای روانپزشکی

۱. داروهای ضد روان پریشی

روان پریشی وضعیتی است که در آن فرد دچار توهم و هذیان شده و با یک دنیای خیالی ارتباط برقرار می‌کند. در این شرایط فرد بیمار ممکن است بی دلیل بخندد یا با خود صحبت کند. ممکن است به اطرافیان بدبین شده و به کسی اعتماد نکند. این در حالی است که شخص مبتلا به روان پریشی خود را بیمار نمی‌داند و برای تحت درمان قرار گرفتن مقاومت می‌کند. بیماری‌هایی مثل اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی برخی از انواع بیماری‌های روان پریشانه هستند. از داروهایی که برای کنترل علائم این بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرد می‌توان به قرص کلوزاپین، قرص ریسپریدون و قرص الانزاپین اشاره کرد که به اختصار هر کدام را توضیح می‌دهیم.

۱. قرص کلوزاپین

 

 

قرص کلوزاپین (Clozapine) از داروهای روانپزشکی است که در کنترل روان پریشی و درمان اسکیزوفرنی تجویز می‌شود. مصرف این دارو احتمال خودکشی را در افراد مبتلا به اسکیزفرنی کاهش می‌دهد. این دارو بیشتر در بیمارانی که به سایر داروهای ضد روان پریشی مقاومت نشان می‌دهند مورد استفاده قرار می‌گیرد. توجه داشته باشید که قطع این دارو باید به صورت تدریجی و تحت نظر پزشک صورت گیرد.

عوارض: یبوست، خشکی دهان، خواب‌آلودگی، سرگیجه، سردرد، تهوع، استفراغ، افزایش قند خون، افزایش یا کاهش دمای بدن، رنگ‌ پریدگی، تاری دید، افزایش ضربان قلب، افزایش وزن، اختلالات قاعدگی، کم‌خونی، بثورات جلدی، ناتوانی جنسی و مشکل در ادرار از عوارض این دارو می‌باشد.

 

۲. قرص ریسپریدون

 

 

قرص ریسپریدون (Risperidone) از داروهای ضد روان پریشی و ضد جنون است که برای درمان اسکیزوفرنی، رفع علائم اختلال دوقطبی، رفع بی‌قراری در بیماران اوتیسم و درمان اختلالات اضطرابی تجویز می‌شود. چنانچه مبتلا به تشنج، صرع یا پارکینسون هستید قبل از مصرف دارو پزشک را در جریان قرار دهید. توجه داشته باشید که مصرف طولانی مدت دارو می‌تواند باعث ایجاد اختلالات حرکتی بشود.

عوارض: تب، سفت شدن عضلات، گیجی، تعریق، ضربان قلب سریع یا غیرمعمول، بی‌قراری و تنش در عضلات حرکتی (چشم‌ها، زبان، آرواره و گردن)، لرزش، مشکلات بلعی، احساس سبکی در سر، خواب‌آلودگی و بی‌قراری خفیف، رویا دیدن بیش از حد معمول، تاری دید سردرد و سرگیجه، اضافه وزن، مشکلات ادراری، تهوع، خشکی دهان، یبوست، کاهش میل جنسی و مشکلات ارگاسمی از عوارض این دارو می‌باشد.

۳. قرص الانزاپین

 

 

قرص الانزاپین (Olanzapine) از داروهای ضد جنون است که برای رفع علائم برخی از بیماری‌های روانی مثل اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی استفاده می‌شود. این دارو با تاثیر بر فعالیت برخی از مواد شیمیایی مغز باعث کاهش و تسکین علائم اختلالات روانی می‌شود. چنانچه سابقه سرطان پستان، تشنج، صرع، دیابت، مشکلات مربوط به روده یا پروستات داشته‌اید قبل از مصرف این دارو حتما پزشک را در جریان قرار دهید.

عوارض: سردرد، یبوست، افزایش خون، خواب‌آلودگی، بی‌قراری، سرگیجه، التهاب بینی، خشكی دهان، افزایش اشتها، افت فشار خون وضعیتی، افزایش ضربان قلب،‌ ادم، درد مفاصل، علائم پاركینسون و اختلالات حركتی از عوارض این دارو می‌باشد.

 

۲. داروهای ضد اضطراب

برخی از پزشکان استرس را مادر تمام بیماری‌ها می‌دانند. دلایل ایجاد این عارضه می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. نکته حائز اهمیت این است که اگر از این بیماری به راحتی بگذریم و نسبت به درمان آن بی توجه باشیم ممکن است به دنبال خود مشکلات دیگری مثل افسردگی داشته باشد. برای رفع اضطراب داروهای مختلفی وجود دارد که پزشک می‌تواند هر کدام را با توجه به میزان شدت و ضعف بیماری برای فرد مبتلا تجویز کند. از داروهای روانپزشکی که در این زمینه مورد استفاده قرار می‌گیرد می‌توان به داروی بوسپیرون و قرص ترازودون اشاره کرد.

۱. بوسپیرون

 

 

بوسپیرون (Buspiron) از داروهای ضداضطراب است که برای درمان علائم اضطراب، مثل ترس، تنش، تحریک‌پذیری و کج‌خلقی، سرگیجه، ضربان قلب نامنظم و سایر علائم جسمانی، استفاده می‌شود. این دارو هیچگونه اثرات خواب‌آور، ضد تشنج یا شل‌کننده عضلانی ندارد. استفاده از داروی بوسپیرون برای افراد زیر ۱۸ سال ممنوع است. توجه داشته باشید که آب گریپفوروت، با این دارو تداخل ایجاد می‌کند و باعث ایجاد عوارض جانبی ناخواسته‌ای می‌گردد.

عوارض: خواب آلودگی، سرگیجه، تهوع، سردرد، عصبانیت، احساس سبکی در سر، هیجان، تپش قلب، تشنج، وزوز گوش، درد گلو، خستگی و خشکی دهان از عوارض این دارو می‌باشد.

درصورتی‌که قصد مصرف این دارو را دارید بهتر است درباره آن اطلاعات بیشتری داشته باشید. لینک زیر به معرفی این قرص و نکاتی که طی مصرف آن باید

۲. قرص ترازودون

 

 

قرص ترازودون (Trazodone) از جمله داروهای ضد اضطراب و خواب‌آور است که برای درمان افسردگی تجویز می‌شود. از آنجایی که این دارو ضد اضطراب و خواب‌آور است، لذا در مواردی که افسردگی همراه با اضطراب، بی‌خوابی یا هر دو باشد سودمندتر است. ترازودون بهتر است بعد از وعده‌های غذایی یا با یک غذای سبک مصرف شود. این دارو در افراد مبتلا به بیماری‌ قلبی، نارسایی كبدی و مشکلات كلیوی با احتیاط باید مصرف گردد.

عوارض: خشکی دهان، سردرد، تهوع و استفراغ، طعم بد دهان، تاری دید، یبوست و گیجی، غش، درد و لرزش عضلات، ضربان قلب نامنظم، بثورات جلدی، هیجان غیر طبیعی، نعوظ نامناسب، دردناک و مداوم، خواب‌آلودگی، اسهال، ضعف و خستگی غیر معمول از عوارض این دارو می‌باشد.

درصورتی‌که قصد مصرف این دارو را دارید بهتر است درباره آن اطلاعات بیشتری داشته باشید. لینک زیر به معرفی این قرص و نکاتی که طی مصرف آن باید بدانید اختصاص دارد.

 

۳. داروهای ضد افسردگی

افسردگی از اختلالات روانی است که در صورت تداوم ممکن است در فرد مبتلا افکار خودکشی ایجاد کند. بر همین اساس این افراد حتی در صورتی که در دوره درمان باشند باید تحت نظر قرار بگیرند. کسانی که از افسردگی رنج می‌برند، معمولاً با یکی از انواع داروهای روانپزشکی و ضدافسردگی درمان می‌شوند. خوشبختانه داروهای ضد افسردگی در فرد مصرف کننده ایجاد وابستگی نمی‌کند اما باز هم همانند دیگر داروهای روانپزشکی مصرف آن‌ها نباید به یکباره قطع شود. از داروهای ضد افسردگی می‌توان به قرص دزیپرامین و قرص دولوکستین اشاره کرد.

۱. قرص دزیپرامین

 

 

قرص دزیپرامین (Desipramine) از داروهای ضدافسردگی است که در مواردی همچون افسردگی مزمن، درد مزمن و افسردگی ناشی از مصرف الکل تجویز می‌شود. خواب آلودگی، یبوست و خشکی دهان از عوارض مصرف دارو است. دزیپرامین به شکل قرص ۲۵ میلی‌گرمی موجود بوده و پس از تجویز خوراکی به سرعت و به طور کامل جذب می‌شود. به طور معمول برای درمان افسردگی در بزرگسالان میزان ۱۰۰ الی ۲۰۰ میلی‌گرم در مقادیر تقسیم‌ شده یا یک‌جا هنگام خواب مصرف می‌شود.

مصرف دزیپرامین در كودكان زیر ۱۲ سال توصیه نمی‌شود.

عوارض: عوارض دزیپرامین شامل خواب‌آلودگی، یبوست، خشکی‌ دهان، تاری دید، تهوع، اشکال در ادرارکردن، آریتمی قلبی‌ (ضربان نامنظم قلب)، تعریق، کاهش میل جنسی، تغییرات قند خون، افزایش اشتها و افزایش وزن می‌باشد.

درصورتیکه قصد مصرف این دارو را دارید، بهتر است درباره آن اطلاعات بیشتری داشته باشید. لینک زیر به معرفی این قرص و نکاتی که طی مصرف آن باید بدانید اختصاص دارد.

 

۲. قرص دولوکستین

 

 

قرص دولوکستین (Duloxetine) به عنوان قرص افسردگی برای درمان افسردگی و اختلالات اضطرابی و همچنین برای درمان درد ناشی از آسیب عصبی در افراد مبتلا به دیابت (نوروپاتی دیابتی) استفاده می‌شود. به طور معمول به منظور درمان افسردگی در بزرگسالان ابتدا ۲۰ میلی‌گرم از دارو به صورت خوراکی و دوبار در روز مصرف شده و سپس به میزان ۶۰ میلی‌گرم از دارو به عنوان مقدار نگهدارنده در روز مصرف می‌شود.

احتمال اینکه بیماران دارای اختلالات افسردگی شدید با مصرف این دارو دچار افکار مربوط به خودکشی و یا تغییرات رفتاری غیرطبیعی شوند وجود دارد.

عوارض: عوارض قرص دولوکستین شامل سردرد، حالت بین خواب و بیداری، خستگی مفرط، تهوع، خشکی دهان، تپش قلب، بی‌خوابی، بی‌قراری، اضطراب و خواب‌های پریشان می‌باشد.

همانند داروهای روانپزشکی اگر قصد مصرف این دارو را دارید بهتر است درباره آن اطلاعات بیشتری داشته باشید. لینک زیر به معرفی این قرص و نکاتی که طی مصرف آن باید بدانید اختصاص دارد.

 

داروهای تثبیت کننده خلق

این دسته از داروها درمان اصلی برای بیماران مبتلا به اختلالات دوقطبی است. داروهای روانپزشکی مختلفی به این منظور تولید شده است که از مهمترین آن‌ها می‌توان به لیتیوم و کاربامازپین اشاره کرد.

۱. لیتیوم

 

 

قرص لیتیوم (Lithium) به منظور درمان و پیشگیری از افسردگی و برخی از رفتارهای تهاجمی و همچنین کنترل تغییرات خلقی در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی تجویز می‌شود. مصرف این دارو به بیمار اجازه‌ می‌دهد کنترل‌ بیشتری‌ بر روی‌ احساسات‌ خود داشته‌ باشد. توصیه می‌شود طی درمان با این دارو روزی‌ ۳ تا ۶ لیتر آب‌ بنوشید و به‌ مقدار کافی‌ سدیم‌ (نمک‌) بخورید.

عوارض: اختلال گوارشی، لرزش، پر نوشی، پر ادراری و افزایش وزن از عوارض این دارو می‌باشد.

 

۲. قرص کاربامازپین

 

 

قرص کاربامازپین (Carbamazepine) برای درمان صرع، دردهای نوروپاتی، اختلال دوقطبی، ناهنجاری‌های رفتاری و اختلالات استرس‌زا تجویز و استفاده می‌شود. بدون مشورت با پزشک قرص‌های کاربامازپین خود را قطع نکنید، چرا که قطع ناگهانی دارو باعث ایجاد مشکلات فراوانی می‌شود.

عوارض: تهوع، تب، استفراغ، سر گیجه، گیجی، سردرد، آتاکسی، بیقراری (در افراد مسن)، اختلالات بینایی، یبوست یا اسهال، بی اشتهایی و اختلالات خونی از عوارض این دارو می‌باشد.

امیدواریم از این مطلب استفاده کافی را برده باشید. خواهشمندیم درصورتیکه تجربه مصرف هرکدام از این داروها را داشته و دیدگاهی در این‌ رابطه دارید با دیگر خوانندگان مجله “ستاره” در قسمت نظرات به اشتراک بگذارید.