غزل شماره ۲۷۴ حافظ: به دور لاله قدح گیر و بی‌ریا می‌باش

معنی و تفسیر غزل شماره ۲۷۴ حافظ

به دور لاله قدح گیر و بی‌ریا می‌باش
به بوی گل نفسی همدم صبا می‌باش

در موسم گل لاله، جام شراب بگیر و از ریاکاری بپرهیز. همزمان با بوی دلاویز گل، لحظه‌ای با نسیم صبا هم‌نفس شو.

نگویمت که همه ساله می‌پرستی کن
سه ماه می‌ خور و نه ماه پارسا می‌باش

منظورم این نیست که در تمام مدت سال باده بنوش. سه ماه شراب بنوش و نُه ماه پرهیزکار باش.

چو پیر سالک عشقت به می‌ حواله کند
بنوش و منتظر رحمت خدا می‌باش

آنگاه که پیر راهنمای عشق تو را به باده‌نوشی فراخواند، بنوش و به بخشش خداوند امیدوار باش.

گرت هواست که چون جم به سر غیب رسی
بیا و همدم جام جهان نما می‌باش

اگر آرزومندی که همانند جمشید از راز‌های نهانی جهان آگاه شوی، بشتاب و با جام جهان‌نما همدم باش. جام جهان نما به دو معنی ضمیر مرشد کامل و جام شراب اشاره دارد.

چو غنچه گرچه فروبستگیست کار جهان
تو همچو باد بهاری گره گشا می‌باش

هرچند کار‌های جهان مانند غنچه به هم پیچیده و سردرگم است، تو همانند باد بهار که غنچه را از هم باز می‌کند گره‌گشا باش.

وفا مجوی ز کس ور سخن نمی‌شنوی
به هرزه طالب سیمرغ و کیمیا می‌باش

از کسی انتظار وفاداری نداشته باش و اگر این حرف را قبول نداری بیهوده به جستجوی سیمرغ افسانه‌ای و اکسیر وقتت را به هدر ده!

مرید طاعت بیگانگان مشو حافظ
ولی معاشر رندان پارسا می‌باش‌

ای حافظ، هوادار و شیفته عبادت آن‌هایی که از خداوند بیگانه‌اند مشو، ولی با رندان که به اسرار الهی آشنایند معاشر و همنشین باش.