انجام چند کار همزمان چگونه امکانپذیر است و چه مضراتی دارد؟

ستاره |‌ سرویس روانشناسی – آیا فکر می‌کنید در انجام چند کار همزمان خوب هستید؟ تصور می‌کنید می‌توانید در لحظه هم مطالعه کنید و هم آهنگ گوش کنید؟ هم رانندگی و هم صحبت با تلفن همراه؟ پیام دادن در طول جلسه؟ یکبار دیگر خوب فکر کنید …. اگر هنوز معتقدید که در «Multitasking» موفق هستید، این مطلب را بخوانید تا بدانید آیا واقعا چنین کاری ممکن است؟ آیا ضرری هم برای ما دارد؟

تحقیقات اخیر در زمینه‌ی علوم اعصاب حاکی از آنند که مغز ما، برعکس آنچه تصور می‌کردیم یا امیدوار بودیم، درواقع چند کار را به طور همزمان انجام نمی‌دهد. بلکه این ما هستیم که خیلی سریع میان وظایف مختلف در حال آمد و شد هستیم. هر باری که از شنیدن موسیقی به سراغ نوشتن متن یا صحبت کردن با کس دیگری می‌رویم، یک روند توقف/شروع در ذهن ما در حال اتفاق افتادن است.
اگر هنوز هم باور نمی‌کنید و معتقدید که شما در انجام چند کار همزمان بسیار موفق هستید، بیایید یک آزمایش کوچک انجام دهیم. این آزمایش توسط یک گروه تحقیقاتی دانمارکی طراحی شده ‌است:

۱. دو خط افقی روی یک کاغذ بکشید.

۲. حال همزمان با اینکه دو کار زیر را انجام می‌دهید، از یک نفر بخواهید وقت بگیرد:

چقدر زمان برد تا این دو کار را انجام دهید؟ معمولا حدود ۲۰ ثانیه زمان برای تکمیل این دو کار لازم خواهد بود. حال بیایید چند کار را به طور همزمان انجام دهیم:

دو خط افقی دیگر ترسیم کنید. این بار هم از کسی بخواهید تا وقت بگیرد. حال به صورت یک درمیان یک حرف را در خط اول و یک عدد را در خط بعدی بنویسید، بعد دو مرتبه یک حرف در خط اول و یک عدد در خط دوم و به همین ترتیب پیش بروید. به عبارت دیگر شما باید در خط اول «I» و سپس در خط دوم «۱» را بنویسید، تا جایی که هر دو سطر کامل شوند:

این بار بدون شک، زمانی که صرف شده حداقل دو برابر خواهد بود. شما همچنین ممکن است اشتباهاتی هم کرده باشید، یا ممکن است نسبت به بار اول، وقت بیشتری را صرف فکر کردن روی اینکه «حرف بعدی چیست؟» کرده باشید. این «switch-tasking» یا «جابجایی میان کارها» در مورد یک کار بسیار ساده است، اما دقیقا همان کاری است که حین انجام چند کار همزمان، انجام می‌دهیم.

همانطور که بالاتر هم گفتیم، شما درواقع چند کار را همزمان انجام نمی‌دهید، بلکه میان چند کار به سرعت در حال جابجایی هستید.

برخلاف تصور عامه، انجام چند کار به طور همزمان باعث صرفه‌جویی در وقتتان نمی‌شود. در حقیقت، با جابجایی مکرر میان چند وظیفه، بیشتر طول خواهد کشید که هر کار را تمام کنید. این مسئله همچنین در مورد کار‌هایی که به ظاهر به صورت خودکار انجام می‌گیرند، مثل رانندگی، صادق است. در مطالعه‌ای در دانشگاه یوتا در سال ۲۰۰۸، رانندگانی که حین رانندگی با گوشی همراه خود کار می‌کردند، دیرتر به مقصد می‌رسیدند؛ بنابراین هر کاری که نیاز به تمرکز دارد را باید به صورت جداگانه انجام داد و اولویت بندی را باید به کار گرفت!

محققین دانشگاه کالیفرنیا، ضربان قلب کارمندان یک شرکت را یکبار در حالیکه همزمان و به طور مداوم به ایمیل‌های شرکت دسترسی داشتند و یکبار بدون آن، اندازه‌گیری کردند. نتایج حاکی از آن بود که افرادی که به طور مداوم ایمیل دریافت می‌کردند، همواره ضربان قلبشان در حالت «هشدار» و بالا بود. در مقابل افرادی که تنها بر یک کار تمرکز داشتند، استرس منفی کمتری تجربه می‌کردند.

طبیعتا زمانی که سعی می‌کنید دو یا چند کار را به طور همزمان انجام دهید، مثلا کتاب بخوانید و تلویزیون تماشا کنید، ممکن است جزئیات مهمی را از هر دو از دست بدهید. براساس یک مطالعه که در سال ۲۰۱۱ انجام شد، حتی زمانی که به طور ناگهانی از یک کار دست می‌کشید و به سراغ کار دیگری می‌روید هم در حافظه‌ی کوتاه مدت شما اختلال ایجاد می‌شود و نتیجه ان خواهد بود که با بالا رفتن سن، دنبال کردن یک کار، پس از یک وقفه‌ی حتی کوتاه، بسیار دشوارتر خواهد بود.

در زمینه بهبود حافظه مطلب تقویت حافظه را بخوانید و اطلاعات کسب کنید.

براساس بررسی‌های انجام شده، حواس‌پرتی در طول غذا خوردن ممکن است باعث اختلال در پردازش مغز و تشخیص سیری شود. به همین دلیل، ممکن است اگر همراه با صرف غذا، کار دیگری را انجام دهید، بیش از مقدار نیازتان بخورید! کارشناسان توصیه می‌کنند حتی افرادی که به تنهایی غذا می‌خورند، باید از تماشای تلویزیون، کار کردن با رایانه یا تلفن همراه، اجتناب کنند.

انجام چند کار همزمان، فضای زیادی از حافظه‌ی موقت یا «حافظه‌ی کار کردن» را اشغال می‌کند؛ و زمانی که با حافظه‌ی شما کاملا درگیر باشد، ممکن است توانایی شما در خلاقیت کاهش یابد. نویسندگان یک تحقیق در سال ۲۰۱۰، می‌گویند: «تمرکز بیش از حد در حقیقت می‌تواند به عملکرد ما در کار‌های خلاقانه برای حل مسئله آسیب برساند».

با این اوصاف، دفعه بعد که تصور کردید از پس انجام چند کار همزمان برمی‌آیید، خودتان را متوقف کرده و تامل کنید و از این موضوع آگاه شوید که: «شما دارید مدام میان چند کار جابجا می‌شوید». سپس یک محدودیت زمانی به کار خود اختصاص دهید (مثلا ۱۰ دقیقه یا ۴۵ دقیقه)، و فقط روی انجام یک کار تمرکز کنید و ببینید آیا نمی‌توانید آن را بهتر، سریع‌تر و با صرف انرژی کمتری به پایان برسانید؟ به شما پیشنهاد می‌کنیم با خواندن مطلب «خودکارآمدی» و «ذهن‌آگاهی چیست و چگونه می‌توان مایندفول بود؟»، زندگی در لحظه‌ی اکنون را هر چه بیشتر بیاموزید و تمرین کنید.