ستاره | سرویس خواص شناسی – گیاه سرخاب به خانواده فیتولاکاسه تعلق دارد. علفی، پایا، با ارتفاع حدود ۳ متر بومی شمال آمریکا است و به فراوانی در سواحل دریای خزر میروید. برگهای این گیاه متناوب، بیضی شکل، بدون دندانه، فاقد تار با پهنک کامل بدون گوشوارک، با گلهای سفید و یا سفید مایل به صورتی و میوههای به رنگ بنفش مایل به سیاه و ارغوانی شبیه خوشه انگور میباشد. نامهای دیگر این گیاه سرخاب کولی، ماتیک و جوکی سرخاب میباشد.
گیاه سرخاب در یک نگاه
سرخاب (Pokeweeds) | |
طریقه مصرف |
|
خواص درمانی |
|
مضرات |
|
تداخل دارویی |
|
قسمتهای مورد استفاده گیاه سرخاب
اندام مورد استفاده گیاه سرخاب، ریشه خشک شده، میوه، دانه، ساقههای جوان و برگهای آن است.
ریشه خشک شده: امروزه به عنوان تصفیه کننده لنف، مخصوصا درتب غدهای و التهاب لوزه، بهکار میرود و میتوان آن را برای درمان ماستیت (نوعی التهاب که در مادران شیرده دیده میشود و عبارت است از عفونت پستان که میتواند خود به خود یا در طول شیردهی اتفاق بیفتد) بهکار برد و داروهای روماتیسم اضافه کرد. کاربرد خارجی آن برای بیماریهای پوستی عفونی مانند جرب و کچلی قارچی پوست است و می توان آن را به مرهمهای تسکین دهنده درد زخم، همورویید و مفاصل ملتهب افزود .
میوه: قدرت آن عموما کمتر از ریشه است. میوه تازه و خشک شده سمی است و جویدن آن توصیه نمیشود. در گذشته آن را برای بیماریهای پوستی و در مرهمهای مسکن روماتیسم به کار میبردند.
برگ: از برگ گیاه سرخاب برای مشکلات پوستی و روماتیسم استفاده میشود. همچنین از برگ آن برای ایجاد استفراغ، ملین و نیز برای تقویت خون استفاده میشود.
خواص سرخاب
خواص سرخاب به طور خلاصه عبارتند از:
- جهت جلوگیری از بزرگ شدن غده تیروئید برگهای سبز این گیاه را مانند سبزی خوردن میتوان همراه غذا مصرف نمود.
- برای جلوگیری از سفت شدن كبد و رفع آن از برگهای این گیاه استفاده میشود.
- جهت درمان حالت صفراوی از سبزی این گیاه استفاده شود.
- از خواص سرخاب استفاده از برگ آن به منظور برطرف نمودن خارش و سوزش ایجاد شده در اثر تماس با گزنه است.
- میوه گیاه سرخاب ضد یبوست میباشد ولی نباید در خوردن آن افراط كرد.
- همچنین از برگهای جوان آن که محتوی ویتامین C میباشد، بعنوان سبزی مصرف میشود.
- از خواص سرخاب، درمان سودا است که به این منظور مقدار نيم گرم از ريشه اين گياه استفاده میشود.
- جهت درمان دانههای جلدی مزمن حدود نيم گرم از ريشه اين گياه ابتدا مقداری جوشانده و بیرون ریخته شود، سپس استفاده گردد.
- برای برطرف نمودن جوشهای چركين صورت، از ريشه اين گياه به صورت پماد بمالید.
- جهت درمان خانگی ريزش موی سر كه باعث پيداشدن لكههای كوچك عاری از مو میگردد، از خواص سرخاب به صورت پماد میتوان بهره برد.
- برای درمان خارش پوست با دمكرده ريشه اين گياه پوست را بشویید.
- یکی از خواص سرخاب، جلوگيری از ورم و سفت شدن پستانها در اثر تراكم شير است، به این منظور برگهای اين گياه را له كرده به صورت ضماد بگذارند.
مضرات سرخاب (عوارض جانبی، موارد احتیاط و منع مصرف)
گیاه سرخاب سمی است و در استفاده از آن باید دقت کرد. توجه داشته باشید ریشه این گیاه سمی است و برای مصرف ابتدا باید چند آب جوشانده، بیرون ریخته شود و سپس استفاده کنید. اگر چنانچه بر اثر بیاحتیاطی استفاده شد برای رفع مسمومیت شیر بنوشید.
شما چه تجربه ای در این زمینه دارید؟ خوشحال میشویم تجربیات خود را با ما و دیگر مخاطبان ستاره در میان بگذارید.
برگرفته از: دایره المعارف گیاهان دارویی