انگور یکی از خوشمزهترین، مفیدترین و پرکاربردترین میوههاست که تنوع بسیار زیادی دارد. یکی از موارد مصرف انگور، تهیه سرکه انگور است و همانطور که میدانید سرکه خود استفادههای بسیار زیادی دارد. سرکه به دو نوع سنتی (خانگی) و صنعتی تهیه میشود و تهیه آن علی رغم ساده بودن، ریزهکاریهای خاص خود را دارد. در اینجا قصد داریم طرز تهیه سرکه انگور خانگی خوشمزه و سالم را به روشی بسیار ساده و کاربردی به شما آموزش دهیم. با ما همراه باشید.
طرز تهیه سرکه انگور با خمیر مایه
برای تهیه سرکه انگور خانگی، کار را تنها با یک کیلوگرم انگور شروع کنید و به خودتان فرصت آزمون و خطا بدهید.
مواد لازم | |
انگور رسیده و شیرین | ۲ کیلو |
سرکه طبیعی | نصف استکان |
نمک | ۱ ق مرباخوری |
خمیر مایه | ۱ ق مرباخوری |
آب | نصف استکان |
دستور تهیه:
- برای تهیه سرکه انگور خانگی ابتدا ساقه و چوب انگورها را جدا کرده و آنها را داخل ظرفی بریزید. حال انگورها ار با وسیلهای مثل گوشتکوب برقی، گوشتکوب دستی یا مخلوط کن له کنید.
- انگورهای لهشده را همراه با تفاله داخل یک دبه بریزید.
- دقت کنید که یک سوم از سر دبه خالی بماند که اگر سرکه در فرآیند تولید کف کرد؛ از سر دبه سر نرود.
- به اندازه یک دهم از مقدار انگور، سرکه حاضری و نمک داخل دبه بریزید. مثلا برای دو کیلو انگور، نصف استکان سرکه و یک قاشق مرباخوری نمک داخل دبه ریخته و هم بزنید.
- برای اطمینان از تهیه یک سرکه خوب و عالی میتوانید نصف استکان آب و یک قاشق مرباخوری خمیر مایه را نیز با هم مخلوط کنید و به انگورهای لهشده اضافه کرده و هم بزنید.
- حالا در دبه را طوری روی آن قرار دهید که لای آن باز بماند و هوا درون دبه جریان داشته باشد.
- دبه را در جای گرم مثل گوشه آشپزخانه قرار دهید.
- حدود یک هفته بعد، سرو کله پشه سرکه پیدا میشود. این حشرات ریز فرآیند تبدیل انگور به سرکه را سریعتر میکنند و وقتی آنها را دیدید مطمئن باشید که کارتان به درستی پیش رفته است.
- یکبار سرکه را هم بزنید و تا حدود سه هفته بعد دیگر به آن دست نزنید.
- در این فاصله مواد تفاله تقریبا تهنشین میشوند و روی مواد زلال و صاف میشود.
- در این مرحله میتوانید سرکه را بچشید؛ اگر کاملا ترش شده بود میتوانید تفالهها را جدا کنید و سرکه رو صاف کرده و داخل شیشه نگهداری کنید.
سرکه انگور خانگی عالی و باکیفیت شما آماده است. اگر اولین بار است که سرکه تهیه میکنید بهتر است نکات زیر را مدنظر داشته باشید.
طرز تهیه سرکه انگور با آب و نمک
مواد لازم | |
انگور | ۲ کیلوگرم |
نمک | دو قاشق مرباخوری |
آب | ۲ پیمانه |
ظرف بزرگ شیشهای | یک عدد |
دستور تهیه سرکه خانگی با انگور:
- در ابتدا انگور را به خوبی بشویید و در ظرف بزرگ مناسبی به همراه دو پیمانه آب قرار دهید و در ظرف را به گونهای بگذارید تا هوا درون ظرف در جریان باشد. سپس ظرف را در محیطی مناسب قرار دهید که آب و هوا در این محیط معتدل است.
- بعد از یک هفته مقداری نمک در داخل ظرف سرکه بریزید و دوباره در ظرف سرکه را به حالت معمولی بگذارید.
- بعد از گذشت یک هفته فرآیند تخمیر سرکه آغاز میشود و در فرآیند تخمیر انگورها به حالت جوش در میآیند در مدت فرآیند تخمیر به طور مرتب انگورها را هم بزنید تا انگورهایی که در سطح ظرف قرار دارند جای خود را با انگورهای درون ظرف عوض کنند هم زدن انگورها را در هنگام فرآیند تخمیر ۳ الی ۴ بار انجام دهید بعد از هر بار هم زدن انگورها در ظرف را ببندید توجه داشته باشید فرآیند تخمیر به وسیله پشه سرکه انجام میشود.
- بعد از ۳۰ روز ترشی سرکه مناسب میشود و شما میتوانید محتویات درون ظرف را در صافی بریزید تا سرکه صاف شود.
- در روش تهیه سرکه انگور بعد از صاف کردن سرکه ظرف سرکه صاف شده را در جایی قرار دهید تا سرکه به خوبی ته شین شود و دوباره سرکه را در درون صافی بریزید تا به خوبی صاف شود.
- سرکه صاف شده را در قابلمه مناسبی بریزید و بر روی شعله گاز قرار دهید تا بجوشد بعد از اینکه سرکه انگور به دمای جوش رسید قابلمه را از روی شعله گاز بردارید.
- در ادامه بعد از اینکه سرکه آماده شد آن را در گوشهای قرار دهید تا به خوبی سرد شود سپس سرکه انگور را در درون ظرف شیشهای در داری بریزید و در ظرف را ببندید.
طرز تهیه سرکه انگور اسلامی
روش تهیه سرکه اسلامی از انگور بهطور کلی بهصورت زیر است:
- ابتدا انگور را شسته و صبر کنید تا خشک شود، زیرا اکثر اوقات آب سبب کپک زدن آن می شود.
- سپس آب انگور را گرفته و در ظرفی بریزید و در آن را ببندید.
👩🍳 نکته:میتوانید خود انگور را در ظرف بریزید و در نهایت آن را صاف کنید.
- در زمستان شش روز و در تابستان سه روز طول می کشد که انقلاب اول رخ داده و تفالههای آن بالا بیاید.
پس از ده روز (پس از رخ دادن انقلاب اول) که تبدیل به خمر شد، در ظرف را باز کنید تا پشه یا مگس سرکه که کوچک و قرمز رنگ هستند وارد آن شود (این کار یک تا دو هفته زمان میبرد). این حشره سبب می شود آب انگور و مواد شروع به کپک زدن و پف کردن کند سپس تبدیل به سرکه شوند و تفالههای آن پایین رفته و انقلاب دوم رخ دهد. این فرآیند ۹۰ روز زمان میبرد.
👩🍳 نکته: در ظرف را نباید بهصورت کامل باز کرد، چون سبب تبخیر زیاد سرکه می شود بلکه ایجاد روزنه کفایت می کند تا اصطلاحا سرکه نفس بکشد (می توان تا آمدن پشهها درب آن را باز بگذارید سپس در آن را بگذارید و در حد روزنه باز باشد).
طرز تهیه سرکه با آب انگور
روش دیگر برای تهیه سرکه به این شکل است که ابتدا آب انگور را بگیرید و آن را بجوشانید. وقتی آب انگور جوشانده شود تبدیل به خمر میشود و تفالههای آن بالا میاید (انقلاب اول). سپس به مدت ۹۰ روز آن را کنار بگذارید، خود به خود تبدیل به سرکه میشود و تفالههای آن پایین می رود (انقلاب دوم).
روش دیگر این است که بعد از ده روز (پس از انقلاب اول) به آن سرکه کهنه اضافه کنید، زیرا در سرکه کهنه تخم مگس سرکه وجود دارد و حتی اگر در را ببندند بازهم مگس سرکه در آن به وجود میآید و پس از چهل روز تبدیل به سرکه میشود، ولی آنچه در روایات توصیهشده تهیه سرکه با باز گذاشتن ظرف و ورود مگس سرکه از راه طبیعی آن و بدون اضافه کردن سرکه است.
نکاتی درباره تهیه سرکه انگور
- برای تهیه سرکه انگور میتوان انگورها را درسته داخل دبه انداخت اما بهتر است که میوهها را له کنید. برای اینکه عمل تخمیر را سرعت ببخشیم انگورها را در مرحله اول پس از خشک شدن کمی با دست یا به وسیله میکسر له کرد و یا اینکه مقدار کمی سرکه رسیده با آب جوشیده و سرد شده مخلوط کرد.
- کیفیت سرکه انگور مستقیماً با شیرینی و مرغوب بودن انگور ارتباط دارد. هرچه انگور مصرفی شیرینتر و سالمتر باشد، سرکه شما با کیفیتتر خواهد بود.
- رنگ انگور برای تهیه سرکه خانگی فرقی ندارد؛ برای داشتن سرکه سفید از انگور سفید و برای داشتن سرکه قرمز از انگور قرمز استفاده کنید. برای تهیه سرکه میتوان انگور قرمز و سفید را مخلوط کرد.
- در تهیه سرکه خانگی مهمتر از هر چیز، انتخاب انگور شیرین و سالم هست و اگر انگور ترش یا سبز و نارس باشد، اصلا سرکه خوبی نخواهید داشت.
- در زمان تهیه سرکه شاهد حشراتی خواهید بود که در ظرف سرکه ظاهر میشوند و به اینها پشه سرکه میگویند که وجود این حشرات در روند تولید سرکه الزامی و موثر است. اگر دما محیط کمتر از ۲۵ درجه سانتی گراد یا بیش از ۳۰ درجه باشد این حشرات آسیب میبینند و سرکه مطلوبی نخواهید داشت.
- فراموش نکنید که برای انجام فعل انفعالات تبدیل به سرکه، احتیاج به هوا هست پس در ظرف را کیپ نکنید.
- اگر سرکه بی مزه باشد یعنی سرکه خراب شده. دلیل آن هم ممکن است نامرغوب بودن انگور یا دمای نامناسب باشد.
- ظرف مناسب تهیه سرکه ظروف سفالی لعاب دار هستند. اگر کوزه ندارید از دبه پلاستیکی استفاده کنید. در صورت استفاده از ظرف شیشهای دور آن نایلون سیاه رنگ ضخیم بکشید تا ترجیحا هیچ نوری به سرکه نرسد؛ نور باعث تغییر رنگ سرکه انگور خانگی و فساد آن می شود.
- سرکه خانگی و ترشی نباید به هیچ وجه در ظرف فلزی نگهداری شود. چون سرکه باعث خوردگی فلزات می شود و در صورت خورده شدن مسمومیت ایجاد میکند.
- داشتن جایی نسبتا گرم یعنی دمایی بین شانزده تا سی درجه برای تبدیل سرکه کاملا ضروری است. دمای سردتر یا گرمتر باعث خراب شدن سرکه میشود.
- بعضی افراد یک تکه نان داخل دبه سرکه میاندازند که حکم همان خمیر مایه را دارد اما از آنجا که در بسیاری از نانواهاییها به جای خمیر مایه، از جوش شیرین استفاده میشود، ممکن است سرکه خراب شود.
جمع بندی
انواع سرکه، از سرکه بالزامیک گرفته تا سرکه انگور، سرکه سیب یا سرکه انار، فواید زیادی را به بدنتان میرسانند و با کمکشان میتوانید غذاهای خوشمزه و متفاوتی را هم آماده کنید.
با انگور علاوه بر سرکه انگور میتوان چاشنیهای دیگری نظیر ترشی انگور و شیره انگور و همچنین خوراکیهای دیگری نظیر لواشک انگور، مربای انگور و بسیاری از غذاهای خوشمزه دیگر نیز تهیه کرد.
روش تهیه سرکه انگور شما چیست؟ آیا تا به حال سرکه خانگی تهیه کردهاید؟ نظرات و پرسشهای خود را در انتهای همین صفحه با ما در میان بگذارید.
عامری
سرکه انگور به روش شما -یک ماه پیش درست کردم.بو سرکه میده الان ولی مزه اش ترش نیست مزه آب میده و کمی تلخه،چکار باید بکنم؟؟
مدیر سایت
سلام وارد مرحله الکل شدن شده و باید صبر کنین تا به سرکه تبدیل بشه
بدون نام
آیا میشود از دو نوع انگور در یک شیشه یا دبه ریخت انگور ترش و شیرین
مدیر سایت
سلام. بله مشکلی ندارد ولی هرچه انگور شیرین تر باشد در واقع شما فرایند سرکه شدن را تسریع بخشیده اید.
محمدرضا هاشمی
با سلام وادب واحترام ،سال قبل سرکه سیب تهیه کردم الان لعابهای آن که ته نشین شده تبدیل به مواد ژله مانند گردیده آیا سرکه ها خراب است یا میتونم صاف کنم ، ممنون از سایت عالی وآموزشی خوب تون و تشکر از تلاش کارشناسان محترم در خصوص پاسخ به مخاطبین که در کمتر سایتی دیه میشود اگر محبت کنید پاسخ منرا نیز بدهید ممنون میشم _ هاشمی از یزد .
مدیر سایت
با سلام . اگر در طعم و عطر سرکه تغییری ایجاد نشده، سرکه را به ظرف دیگری انتقال دهید و مواد ژله ای را دور بریزد.
محمدرضا هاشمی
ممنون از پاسختون
بدون نام
سلام من الان ازصافی عبورش دادم باید بجوشونمش یا نه
مدیر سایت
سلام. در طرز تهیه سرکه در کل امر جوشاندن را نداریم!
بدون نام
سلام من سرکه درست کردم ولی انگور ها رو بالنج هاس انداختن چوب ها رو از انگور جدا نکردم درضمن فراموش کردم نخود ونمک ویا بلغور ب یزم بریزم .فقط کمی سرکه اضافه کردم .حالا که صاف کردم بوی خوبی داره ولی نمیدو نم خوب هست یانه.ممکنه بخاطر چوب انگور متانول داشته باشه؟؟؟
مدیر سایت
با سلام … برای احتیاط سرکه را دور بریزید.
مهدی
سلام
من از اول مهر تا الان سرکه ای که درست کردم پشه نیومده جاشم گرم بوده چند بارم ظرفشو جابهجا کردم به محیط با دمای متفاوت ولی بازم پشه هیچی نیومده کاملا بوی ترش گرفته ولی اصلا کپک نیست !
مدیر سایت
با سلام … ظرف را به جایی گرم تر با نور کم منتقل کنید.
بدون نام
اگه خمیر مایه نریزیم سرکه انگور خراب میشه؟
مدیر سایت
با سلام .. عمل تخمیر صورت نمیگیره و سرکه به احتمال زیاد شکل نمیگیره
بدون نام
2 کیلو انگور چه مقدار سرکه میده ؟
مدیر سایت
با سلام … با توجه به نوع انگورها متفاوت هستش ؛ اما معمولا با این دستور، حدودا یک تا یک و نیم لیتر سرکه خواهید داشت.
محمد
سلام
خسته نباشید
بعد از دو هفته میشه ظرف را تکان داد چون بعد یک هفته تکونشون ندادم
مدیر سایت
سلام .. مشکلی نداره
بدون نام
سلام سرکه من کاملا ترش شده و طعمش عالیه ولی رنگش خیلی کدره چکار کنم صاف بشه کمی رو جوشوندم ولی فرقی نکرده
مدیر سایت
با سلام … از یک صافی خیلی ریز رد کنین سرکه رو … و به مدت یک هفته بدون حرکت توی یه جا نگهش دارین… بعد از اون با احتیاط سزکه شفاف رو داخل ظرف دیگه ای منتقل کنین.
فاطمه
خانمی من الان سرکمو بعد ۵۰روز صاف کردم جوشوندم ریختم توی ظرف الان زیاد ترش نیست میگن مرحله دوم ترش میشه پس من الان کجا بزارمش درشو ببندم یه نه فقط عجله دارم لطفا
مدیر سایت
با سلام … همچنان در جای گرم سرکه رو نگه دارین.
حسبنیچ
چرا سرکه من تلخ شدبعد ۴۰ روز یک ظرف تلخ یکی دیو روش سفدک زد
مدیر سایت
با سلام … انگورهای استفاده شده باید کیفیت خوبی داشته باشند و کپک زدگی در آن نباشد.
فریبا
سلام انگور من بعد ۱۰ روز مگس نیومده روش درش رو ببندم یا باز باز باشه
مدیر سایت
با سلام ظرف را به جای گرمتری منتقل کنید.
مینا
سلام من سرکه گذاشتم تو سرو کله پشه ها پیدا شد ولی همون هفته اول تفاله ها یه حالت کپک زدن داد و الان دو روز دیگه میشه هفته دوم ولی دیدم ی سری تفاله ته نشین شدن یه لایه هم رو موندن و کپک زدن داخلشون پر پشه و کرم های سفید کوچولو داره این یعنی چی خراب شده بریزم دور ☹
مدیر سایت
با سلام؛ طبیعی است… اجاره دهید سرکه روند خود را طی کند.
مرضیه
منظورتون از خمیرمایه چیه؟
مدیر سایت
با سلام؛ پودر مخمر
مریم
سلام
من پارسال سرکه درس کردم خیلی عالی بود ولی امسال ۳ الی ۴ روزه کپک سیاه زد انگورها را زیر رو کردم دیدم جا جا کپک سیاه زده.خواهش میکنم راهنماییم کنید دوس دارم سرکه درس کنم
مدیر سایت
با سلام… در پروسه سرکه انداختن، استفاده از طروف کاملا تمیز و خشک شده بسیار مهم است … همچنین سعی کنید حتما انگورها رو کاملا خشک کنید .
مهدی
سلام من حدودا 3 هفته ای میشه که سرکه انداختم روش کامل کپک زده بوی کاملا ترش هم میده ولی من پشه ای مشاهده نکردم مشکلی. نیست ؟؟؟
مدیر سایت
با سلام . وجود پشه ها نشان از طی شد درست پروسه سرکه انداختن است … یک مقداری صبر کنید و سرکه را به محل گرمتری منتقل کنید.
مهدی
سلام
اگر سرکه ای داشته باشیم که پشه گرفته و سرکه جدید کنارش درست کنیم مشکلی نداره که از پشه های سرکه قبلی توش بره ؟؟
مدیر سایت
سلام نه مشکلی نداره
حسين
سلام مرسي بابت اموزش خوبتون. پارسال از همين روش شما استفاده كردم و سركه فوق العاده اي گرفتم. حدود 60 ليتر سركه براي بار اول.
وحیده
باسلام ایاچوب های ریزمتصل به انگورهم گرفته شود
مدیر سایت
باسلام؛ لزومی ندراد ولی اگر بگیرید سرکه کمی شفاف تر خواهد شد.