حد تفخیذ در قانون مجازات اسلامی چیست؟

ستاره | سرویس عمومی – حد تفخیذ در قانون مجازات اسلامی ذیل چند ماده تعیین شده است. البته برخی از این ماده‌ها به تشریح و تعریف تفخیذ پرداخته‌اند و تفاوت‌های آن با موارد مشابهی نظیر لواط را تعیین نموه‌اند. ‌با توجه به تفاوت‌هایی که میان تفخیذ و اعمال جنسی مشابه دیگری نظیر لواط وجود دارد بهتر است پیش از پرداختن به حد تفخیذ در قانون مجازات اسلامی به روشن کردن مفهوم این عمل جنسی بپردازیم و تفاوت‌های آن با اعمال مشابه جنسی را بیان کنیم.

 

مفهوم تفخیذ

تفخیذ همان گونه که از ظاهر آن پیدا است یک کلمه‌ی عربی است و از کلمه‌ی فَخذ مشتق شده است. فخذ در لغت به معنای ران پا است و به طور معمول با همین معنی به کار می‌رود. از همین رو تفخیذ معمولا به عملی گفته می‌شود که از جنبه‌های جنسی برخوردار است و و با ران پا و اندام‌های نزدیک به آن سر و کار دارد. نزدیک‌ترین واژه‌ای که در زبان فارسی و در اصطلاحات عامیانه برای معنی کردن کلمه‌ی تفخیذ به کار رفته، مواردی نظیر لای پا یا لاپایی است.

به این ترتیب می‌توان تفخیذ را نوعی رابطه‌ی جنسی قلمداد کرد که در آن عمل دخول انجام نمی‌گیرد. به جای آن اندام جنسی و تناسلی مرد میان پاهای فرد مقابل قرار می‌گیرد و روی ران‌های او کشیده می‌شود. حال فرد مقابل که این عمل جنسی روی او انجام می‌گیرد می‌تواند زن یا مرد باشد.

حد تفخیذ در قانون مجازات اسلامی بیشتر در مورد رابطه‌ی مذکور میان دو مرد اجرا می‌شود. به این ترتیب می‌توان از منظر فوق تفخیذ را مشابه با اعمالی نظیر لواط قلمداد کرد. البته میان تفخیذ و لواط تفاوت‌های عمده‌ای وجود دارد. همان گونه که به آن اشاره شد در تفخیذ هیچ گونه دخولی انجام نمی‌گیرد. به این معنی که انجام رابطه‌ی جنسی تنها در حد کشیدن آلت تناسلی یک فرد میان ران‌ها یا روی نشیمن‌گاه طرف مقابل خواهد بود.

 

این در حالی است که بر طبق ماده‌ی ۲۳۳ قانون مجازات اسلامی، عمل لواط عبارت از دخول اندام تناسلی یک مرد به ‌اندازه‌ی ختنه‌گاه در دبر یا پشت یک مرد یا انسان مذکر دیگر است. در واقع یکی از شرایط حادث شدن لواط عمل دخول است. عملی که در تفخیذ انجام نمی‌گیرد. البته برای تحقق یافتن لواط علاوه بر دخول میزان این عمل نیز شرط است. به این معنی که اندام تناسلی مرد باید حداقل به اندازه‌ی ختنه‌گاه در دبر طرف مقابل دخول کند. به این عمل در اصطلاح لواط ایقابی گفته می‌شود و به عنوان شرط تحقق یافتن لواط تعیین شده است. به هر حال مهم‌ترین تفاوت موجود میان لواط و تفخیذ بر همین عمل دخول استوار است.

یکی دیگر از تفاوت‌هایی که میان لواط و تفخیذ وجود دارد آن است که لواط به عمل جنسی صورت گرفته میان دو مرد گفته می‌شود. در حالی که تفخیذ می‌تواند میان مرد با مرد، مرد با زن و حتی زن با زن نیز حادث شود. البته به تلاقی اندام جنسی زن با ران پای هم جنس او تفخیذ گفته نمی‌شود. بلکه این عمل و در مجموع برخورد اندام‌های جنسی دو زن با یکدیگر مساحقه نام دارد.

به هر حال تفاوت‌هایی که میان دو عمل جنسی تفخیذ با لواط وجود دارد موجب می‌شود که حد تفخیذ در قانون مجازات اسلامی با حد لواط در این قانون تا حدی متفاوت باشد. هر چند که این دو عمل جنسی با وجود تفاوت‌های آشکاری که میان آنها وجود دارد، علاوه بر ماهیت در زمینه‌ی حد نیز اشتراکات و تشابهات مختلفی با یکدیگر دارند. حال بد نیست به سراغ حد تفخیذ در قانون مجازات اسلامی برویم و با این موضوع آشنایی بیشتری پیدا کنیم.

 

 

حد تفخیذ در قانون مجازات اسلامی

همان گونه که به آن اشاره شد اگر عضو تناسلی یک مرد تا ختنه‌گاه در دبر مرد دیگری وارد شود، این عمل لواط نام دارد. اما در صورتی که عمل مذکور تا کمتر از ختنه‌گاه صورت گیرد در ردیف تفخیذ قرار خواهد گرفت. حد تفخیذ در قانون مجازات اسلامی بر اساس ماده‌ی ۲۳۶ این قانون تعیین شده است. بر اساس ماده‌ی مذکور حد هر دو طرف این عمل جنسی یعنی انجام دهنده‌ی تفخیذ و فردی که این عمل روی او انجام می‌شود صد ضربه شلاق خواهد بود.

باید به این نکته توجه داشت که حد تعیین شده در مورد تفخیذ در حالت محصن و غیر محصن تفاوتی با یکدیگر نخواهد داشت. تفخیذ محصن یعنی این عمل جنسی توسط فردی متاهل انجام شود. بنابراین تفخیذ غیر محصن به آن معنی خواهد بود که عمل جنسی مذکور توسط فردی که ازدواج نکرده است صورت گیرد. البته اگر بخواهیم احصان را بی کم و کاست بر اساس آن‌چه که در قانون مجازات اسلامی آمده است تعریف کنیم باید این گونه بیان نماییم که احصان عبارت از آن است که یک فرد همسر دائمی و بالغ داشته باشد و در حالی که خود بالغ و عاقل است از طریق عضو جنسی زنانه یا قبل با همسر بالغ خود نزدیکی کرده و در هر زمان که اراده کرد امکان نزدیکی از همین طریق را با او داشته باشد. 

علاوه بر حالت محصن و غیر محصن حد تفخیذ در قانون مجازات اسلامی برای عمل عنف و غیر عنف نیز کاملا یکسان است. به این معنی که چه این عمل جنسی با رضایت طرفین و چه بدون آن صورت گرفته باشد حد یکسانی برای آن تعیین شده است. البته باید به این نکته توجه کرد که اگر عمل جنسی تفخیذ بدون رضایت انجام شده باشد فردی که این عمل روی او انجام شده است مشمول تحمل صد ضربه شلاق به عنوان حد نخواهد بود.

 

در واقع اگر فردی به زور فرد دیگر را مورد تفخیذ قرار دهد حد تفخیذ تنها در مورد آن کسی که این عمل را با زور و اجبار انجام داده است به اجرا در خواهد آمد. به این ترتیب نفر دوم به عنوان قربانی ماجرا از تحمل هر گونه مجازات مبرا خواهد بود. 

همچنین اگر در تفخیذ عمل دخول به میزان کمتر از ختنه‌گاه صورت نگیرد و به جای آن فرد انجام دهنده‌ی این کار با بخش‌های مختلف بدن فرد دیگر اطفای شهوت کند هیچ تفاوتی در اصل قضیه ندارد و حد تفخیذ در قانون مجازات اسلامی به شکل بی کم و کاست برای او به اجرا در خواهد آمد.

در این میان ممکن است نفر سومی هم در عمل تفخیذ دخالت داشته باشد. به این معنی که با زور و اجبار فردی را وادار کند تا فرد دیگری عمل تفخیذ را روی او انجام دهد. در این صورت حد فردی که عمل تفخیذ را انجام داده است بر اساس قانون مجازات اسلامی صد ضربه شلاق خواهد بود. اما فرد نخست که فرد قربانی این عمل جنسی را با زور وادار به این کار کرده است به عنوان معاونت در انجام جرم مستوجب تحمل شلاق حدی می‌گردد. بر اساس بند پ از ماده‌ی ۱۲۷ قانون مجازات اسلامی که در سال ۱۳۹۲ خورشیدی مصوب شده است فرد مذکور باید ۳۱ تا ۷۴ ضربه شلاق تعزیری درجه شش را تحمل کند.

البته حد تفخیذ در قانون مجازات اسلامی برای فرد غیر مسلمانی که این عمل را روی یک فرد مسلمان انجام دهد کاملا متفاوت خواهد بود. به این معنی که اگر فرد فاعل در عمل تفخیذ یک غیر مسلمان و فرد مفعول این عمل جنسی یک مسلمان باشد حد تفخیذ در قانون مجازات اسلامی برای فرد فاعل اعدام تعیین شده است.

همان گونه که به آن اشاره شد حد تفخیذ در قانون مجازات اسلامی تا اندازه‌ای با حد لواط در این قانون متفاوت تعیین شده است. بر این اساس بد نیست در ادامه‌ی مطلب پیش رو به تفاوت‌های موجود میان این دو حد اشاره شود. 

 

 

تفاوت حد لواط با حد تفخیذ در قانون مجازات اسلامی

دخول از پشت که در اصطلاح به کار رفته در قانون مجازات اسلامی وطی از دبر نامیده می‌شود تنها هنگامی جرم محسوب می‌گردد که توسط دو مرد انجام شده باشد. در واقع اگر مردی با همسر قانونی خود این عمل را انجام دهد بر طبق قانون مجازات اسلامی مصداق جرم نخواهد بود و فاقد عنوان جزایی است. البته اگر این عمل موجب ایجاد جراحت در بدن زن یا به اصلاح زوجه گردد یا نقص عضوی را در او پدید بیاورد، مرد یا به اصطاح زوج بر اساس قانون مجازات اسلامی مشمول دیه خواهد بود و می‌تواند تحت تعقیب قرار گیرد. در واقع آن دست از اعمال دخول از پشت که منجر به ایجاد جراحت در بدن زن (زوجه) شود را می‌توان مصداق عسر و حرج و رفتار نامناسب تلقی کرد.

اما اگر عمل دخول از پشت توسط یک مرد بر مرد دیگر صورت گیرد لواط نام دارد و بر اساس قانون مجازات اسلامی جرم تلقی شده و حد بر آن اجرا می‌شود. بر اساس ماده‌ی ۲۳۴ قانون مجازات اسلامی حد لواط برای فرد فاعل در صورت عنف (اجبار یا خشونت) اکراه یا وجود شرایط احصان (متاهل بودن) اعدام خواهد بود. در غیر این صورت یعنی در شرایط غیر عنف بودن جرم و همچنین غیر اکراه و غیر احصان بودن مجرم حد تعیین شده برای او در قانون مجازات اسلامی صد ضربه شلاق است.

در صورت اجباری بودن عمل لواط فرد مفعول به عنوان قربانی تجاوز شناخته می‌شود و از تحمل هر گونه مجازات یا حد مبرا خواهد بود. در غیر این صورت و در شرایط راضی بودن او به این عمل حد تعیین شده برای فرد مفعول لواط در قانون مجازات اسلامی اعدام است.

در این میان احصان یا عدم احصان فرد مفعول تغییری در حد لواط تعیین شده برای او ایجاد نمی‌کند. این در حالی است که احصان یا عدم احصان فرد فاعل در تعیین حد تعیین شده برای او تاثیرگذار خواهد بود.

با این اوصاف تفاوت موجود میان حد تفخیذ در قانون مجازات اسلامی با حد لواط در این قانون وجود سخت‌گیری بیشتر در رابطه با حکم لواط است. به گونه‌ای که اگر انجام این عمل با رضایت طرفین صورت گیرد به طور حتم یکی از آنها اعدام خواهد شد. این در حالی است که در رابطه با حد تعیین شده برای تفخیذ حکم اعدام تنها در شرایط خاص صادر می‌گردد.

با این حال هنگامی که فرد فاعل غیر مسلمان باشد چه در عمل تفخیذ و چه در عمل لواط برای او حد یکسانی در قانون مجازات اسلامی در نظر گرفته شده است. به این معنی که در هر دو حالت یاد شده حد تعیین شده برای او اعدام خواهد بود. البته این حد در شرایطی تعیین شده است که فرد مفعول مسلمان باشد.

از دیگر تفاوت‌های مهم موجود میان حد تفخیذ در قانون مجازات اسلامی با حد لواط در این قانون وجود مجازات تبعی برای عمل لواط است. در حالی که چنین مجازاتی برای عمل تفخیذ در نظر گرفته نشده است. بر اساس ماده‌ی ۱۰۵۶ قانون مدنی اگر فردی مرتکب عمل شنیع با مرد دیگری شود نمی‌تواند با مادر یا خواهر آن مرد ازدواج کند. عمل شنیع در این‌جا به معنی لواط است. به این ترتیب در صورت انجام عمل لواط میان دو مرد، بستگان نزدیک فرد مفعول نظیر مادر و خواهر او بر فرد فاعل حرام می‌گردند.

 

جمع‌بندی بحث حد تفخیذ در قانون مجازات اسلامی

در پایان مطلب پیش رو بد نیست به این نکته‌ی مهم اشاره شود که سوای اعمالی که با زور و اجبار انجام می‌گیرد و مصداق تجاوز است، اثبات آن دسته از مواردی نظیر لواط یا تفخیذ که با رضایت طرفین انجام می‌شود بسیار دشوار خواهد بود و به هیچ وجه موضوع ساده‌ای به شمار نمی‌رود. بنابراین هنگام قضاوت‌ در رابطه با این موضوع همواره باید جانب اعتدال را رعایت کرد. شاید به دلیل همین حساس بودن بیش از اندازه‌ی موضوع است که در فقه شیعه افرادی نظیر محقق حلی معتقدند که حدود تعیین شده در اسلام تنها باید به دست امام معصوم اجرا شود.

بنابراین هنگامی که از قانون مجازات اسلامی سخن به میان می‌آید بد نیست که نظرات افراد شناخته شده‌ای مانند محقق حلی که در اسلام تحقیق و تفحص کرده‌اند نیز مد نظر قرار گیرد. به هر حال در مطلب پیش رو به جزییات مربوط به حد تفخیذ در قانون مجازات اسلامی و نکات مهم مربوط به آن اشاره شد. به این ترتیب کسانی که پیش از این اطلاعات چندانی در این زمینه نداشتند اکنون می‌توانند نگاه دقیق‌تری به این موضوع داشته باشند.