معرفی اهرام تاریخی جیزه معروف به اهرام مصر

اهرام مصر

هرم غول پیکر مصر از قدیمی ترین عجایب هفت‌گانه است و تنها بنایی است که در میان عجایب هفتگانه تا به امروز باقی مانده است. در حدود ٢٥٨٠ سال قبل از میلاد مسیح این هرم‌ها را برای دفن فراعنه بنا بر اعتقادات مصریان باستان ساخته‌ شده است.

 

 

مجموعه اهرام جیزه شامل قسمت‌های زیر است:

هرم خوفو، هرم خفره، هرم منکور، معبد تدفینی خفره، معبد تدفینی، هرم فرعی، معبد دره‌ای خفره، معبد دره‌ای منکور، مقبره‌های ملکه هتفرس اول، مقبره‌های ملکه خنت کاوس اول، اهرام ملکه‌ها، مصطبه‌ها، تندیس ابوالهول، معبد ابوالهول، مقبره همیوفر، دفتر تحقیقات اهرام جیزه، گودال قایق‌ها، مقبره‌های کنده شده در صخره، گذرگاه سنگ‌فرش تدفینی، معبد سنگ منکور، گورستان جدید، گورستان غرب، گورستان شرق، مقبرهٔ کنده‌شده در صخره مصطبه، مقبرهٔ کنده‌شده در صخره در منطقهٔ مرکزی مصطبه.

مهمترین و بزرگترین اهرام مصری، اهرام موجود در غرب قاهره است که به اهرام ثلاثه مشهورند.

 

معماری اهرام ثلاثه مصر

برای ساخت اهرام، تعدادی شیب راهه آجر فرش احداث شد و تخته سنگ‌های آهکی را که از معادن آن سوی نیل با قایق به آنجا منتقل می‌کردند، روی شیب راهه‌ها به سمت بالا قرار می‌دادند. در جلوی هر هرم، معبد کوچکی قرار داشت که با گذرگاهی سنگفرش به معبدی دیگر که در دره نیل، در حاشیه مزارع واقع بود، می‌پیوست. در دو سوی اهرام، هرم‌های کوچکی با طرحی منظم و دقیق وجود دارد که مخصوص اعضای خاندان سلطنتی بوده و جهت هرم‌های ۳ گانه، شمالی – جنوبی است. هرم های خوفو و خفرع نیز روی محوری مایل در امتداد یکدیگر ساخته شده‌اند. این اهرام شاهکار تکنیک مهندسی، طراحی و معماری هستند. برش و اندازه‌گیری سنگ‌ها در حد اعجاب انگیزی دقیق بوده، به طوری که کوچکترین خطایی باعث بر هم خوردگی اشکال هندسی و حتی فرو ریختن بنا می‌شد. این بناها بزرگترین بناهای ساخت بشر تا کنون هستند. زمانی که هرم غول پیکر مصر ساخته شد بلندترین ساختمان جهان در آن زمان محسوب می شد و این رتبه را تا ٤٠٠٠ سال حفظ کرد.

 

 

اعتقادات مصریان باستان

 مصریان قدیم اعتقاد داشتند كه فراعنه پس از مرگ به خدایی می رسند و بنابراین مقابرشان می بایست بسیار عظیم و غیرقابل نفوذ ساخته می شد. اما در پس این عقیده، دنیایی از خرافات و دانش ستاره شناسی، علم اعداد و مهندسی و اساطیر نهفته است که امروزه اهرام را جزو عجایب دنیای کهن قرار داده است. مصری‌ها زندگی کوتاه این جهان را فانی و مرگ را آغاز یک حیات نوین و جاویدان در دنیای دیگر می‌دانستند. به همین دلیل منازل خود را با مصالحی مانند خشت و گل و مقابر را از مصالح با دوامی مانند سنگ می‌ساختند. بر اساس اعتقاد و تفکر آنان هر انسان علاوه بر جسم دارای یک روح به نام بع، و یک پیکر شبه گونه بنام کا است. «بع» پس از مرگ در زمین مانده و هر شب به جسد باز می گردد ولی «کا» می‌تواند مابین این دوجهان در حرکت باشد. به اعتقاد مصری‌ها، شرط جاودانه بودن زندگانی آن بوده که بع و کا هر دو بتوانند جسد خود را شناخته و به آن بازگردند. به همین علت برای از بین نرفتن اجساد مردگان آنان را مومیایی کرده و کلیه اشیا و متعلقات آنان را در کنار شان قرار می‌دادند. همچنین برای محافظت از جسد، مقابر را محکم و غیر قابل نفود می ساختند تا کا بتواند در آنجا سکونت کند و از بلاهای طبیعی و سرقت اموال در امان باشد.

 

 

اهرام ثلاثه مصر

هرم‌های سه گانه، عظیم ترین و باشکوه‌ترین بناهای دوره پادشاهی کهن هستند. این هرمها با رمز و علم پنهانی ارتباط پیدا کرده اند و نمادهای “حکمت ازلی”، “سرزمین مصر”، “پایداری ابدی” و “فنون جادوگری” بودند.

 

 

این مجموعه دارای پنج عنصر اصلی است: اهرام خوفو، خفرع و منکورع، تندیس ابوالهول و معبد دره ای هرم خفرع.

1. خوفو یا خئوپوس، به معنی کسی که به افق تعلق دارد.
2. خفرع یا خفرن، به معنی بزرگ و منکورع یا موکرینوس است.
3. منکورع یا موکرینوس، به معنی ملکوتی است.

در نزدیكی رودخانه نیل مجسمه ابوالهول برای نگهبانی از مقبره ساخته شد كه نیمی شیر و نیمه دیگر خود فرعون بوده است. این مجسمه در زمان مرگ فرعون نیمه تمام ماند. در دوران پادشاهی کهن، ساخت ورودی در بخش شمالی اهرام، رو به سوی ستاره قطبی است که بخشی از مقررات دینی بوده است. این ویژگی در تمامی هرمها رعایت شده است. پس از ساخت قاعده اهرام، بدنه آنها را با سنگهای آهک سفید و براق می پوشاندند؛ پوشـش از راس هرم رو به پایین صورت می گرفت. بدین ترتیــب که قطـعات سـنگ آهـکی را روی پـله ها قرار می دادند و بین آنها را پـر می کردند، سپس آنها را می تراشیدند و رو به پائین صاف می کردند تا زاویه مناسب پیدا کند و ظاهرشان براق شود. تمامی اهرام بجز هرم پلکانی زوسر، میدوم و منکورع، دارای پوشش بوده اند. هنوز بخشی از پوشش آهکی رأس هرم خفرع موجود است، اما سنگهای پوششی هرم خوفو را در قرون وسطی برای استفاده در ساخت بناهای قاهره کنده اند.

 

هرم خئوپس

خوفو (خئوپس)، دومین پادشاه سلسله چهارم بود که از حدود سال ۲۵۵۱ پیش از میلاد به مدت نزدیک به ربع قرن بر مصر حکومت نمود. وی مجموعه گیزا را در چهل کیلومتری شمال داشور، نزدیک قاهره مدرن و شهر تاریخی و کهن ممفیس، پایه گذاری کرد.

 

 

از اهرام سه گانه جـیزه، هرم خـوفو، کهن ترین و بزرگترین است و تاریخ ساخت آن به حدود سال ۲۵۷۰ پیش از میلاد باز می گردد. این بنای یادمانی سنگی بسیار عظیم, به «هرمی که مکان طلوع و غروب خورشید است»، شهرت داشت.

در برخی منابع که در رابطه با ویژگیهای منحصر بفرد این بنای عظیم منتشر گردیده، جرم هرم خئوپس را برابر یکصد میلیونیوم کره زمین تخمین زده اند.

 

هرم خفرع

خفرع، چهارمین پادشاه سلسله چهارم و پسر (یا برادر؟) خوفو بود. وی دومین هرم بزرگ گیزا و تندیس عظیم ابوالهول را احداث نمود که این دو در حدود سال ۲۵۳۰ پیش از میلاد ساخته شدند. هرم خفرع که در جنوب غربی هرم بزرگ خوفو واقع گردیده، در تصاویر، هرم خفرع به دلیل واقع شدن بر سطحی بلندتر نسبت به هرم بزرگ خوفو، مرتفعتر به نظر می رسد. خفرع ۲۵۵۸ پیش از میلاد به مدت ۲۶ سال بر مصر حکومت کرد.

 

 

تنها استثناء، هرم خفرع اینه که در پهلوی شمالی دارای دو ورودی می باشد.

 

هرم منکورع

منکورع، پنجمین پادشاه سلسله چهارم و پسر خفرع بود که از حدود ۲۵۳۲ پیش از میلاد به مدت بیست و نه سال بر مصر حکمرانی کرد. وی کوچکترین هرم را در فلات گیزا احداث کرد که سومین هرم از مجموعه اهرام سه گانه است. و در بخش جنوب غربی دو هرم عظیم همجوار جای گرفته است. هرم مذکور نیز حدود سال ۲۵۱۰ پیش از میلاد بنا گردید.

 

 

هرم منکورع دارای سنگهای دو رنگ می باشد: نیمه بالایی آن توسط سنگ آهکی سفیدی پوشیده شده، درصورتیکه در بخش زیرین آن از سنگهای گرانیتی سرخ فام منطقه آسوان استفاده گردیده است. این هرم بسیار شـایان توجه می باشد، چون تنها هرم سلسله چهارم پادشاهی مصر است که دارای ۱۶ ردیف سنگچین از جنس گرانیت می باشد و چنین پیش بینی شده بود تا سطح این هرم با سنگـهای گرانیتی پوشیده شود، اما به دلیل مـرگ ناگهانی منکورع این امر هرگز تحقق نمی یابد و هرم مذکور فاقد روکش باقی می ماند.